zondag 24 juni 2012

Rob de Wijk


5 over 12 : hoe Nederland toch sterker uit de crisis kan komen

Amsterdam University Press 2012, 200 pagina's - € 19,50

Wikipedia: Rob de Wijk (1954)

Korte beschrijving
Welvaart en veiligheid zijn nauw met elkaar verweven, maar worden bedreigd door machtsverval, mondiale machtsverschuivingen en de huidige financiële crisis. Simplistische oplossingen als populisme en nationalisme zijn niet toereikend voor de complexe internationale problemen. De meeste politici hebben weinig kennis van internationale monetaire problemen. De Wijk, wetenschapper, onderzoeker met veel internationale ervaring ter plekke, geeft een helder beeld van de mondiale verschuivingen, China als opkomende macht, de werking van het populisme in verschillende landen, de afzwakking van de Verenigde Staten, het belang van een goede defensiemacht. De Occupy-beweging typeert hij als marginaal en de voormalige DDR typeert hij als een zinloze heilsstaat. De suggestieve titel van dit boek en de verontrustende feiten maken het tot een onheilsprofetie, met slechts enkele 'lichtpuntjes' op het einde. Hij pleit voor verstandige politiek gebaseerd op de feiten. Al heeft hij gelijk: politici brengen nu eenmaal de boodschap, de emotie waarmee ze stemmen kunnen trekken. Bevat noten, geen literatuurlijst. Een heel interessant boek voor politici, beleidsmakers en studenten internationale betrekkingen. Maar wel met iets teveel thema's.

Fragment uit het Voorwoord
Aanpassen is nodig en mogelijk, maar het politieke leiderschap dat daarvoor nodig is, ontbreekt. De Verenigde Staten worden verscheurd door politieke polarisatie en het land is verzwakt door het voeren van een overbodige oorlog in Irak. In Europa is de financiële crisis uiteindelijk omgeslagen in een politieke crisis. Deze crisis en het opkomende populisme ondermijnen niet alleen de Europese eenheid. Ze ondermijnen zelfs de legitimiteit van het kapitalistische systeem en ons politiek bestel.
Door deze ontwikkelingen is steeds duidelijker geworden dat economie en veiligheid twee zijden van dezelfde medaille zijn. Met dit boek breng ik die twee werelden bij elkaar en probeer ik de vraag te beantwoorden hoe wij politieke stagnatie kunnen voorkomen en onze welvaart en veiligheid voor toekomstige generaties kunnen veiligstellen. (pagina 9)

Paradox
De paradox is hier dat de burger mondiger en beter opgeleid is dan vroeger, maar zijn eigen situatie minder goed kan overzien, Op zich is dat niet vreemd, want de wereld wordt zoals gezegd steeds complexer en het vinden van eenduidige oplossingen steeds moeilijker. Hoe zou de gemiddelde hoogopgeleide burger oplossingen moeten aandragen voor de financiële crisis die vanaf 2008 over de wereld raasde? Hij kan hooguit zijn gevoelens van onmacht en woede op de bankiers afreageren die hij voor de malaise verantwoordelijk houdt. Maar veel zin heeft dat niet. Ook zijn geld staat op banken en een bankenbelasting wordt aan hem doorberekend. Er is mijns inziens geen relatie tussen hoogopgeleid zijn en het beter kunnen doorgronden van complexe maatschappelijke vraagstukken. Want de complexiteit van de wereld lijkt sneller toe te nemen dan het opleidingsniveau van de gemiddelde burger. Het is ook zeer de vraag of je complexe processen in al hun nuances moet willen kunnen bevatten. Op zijn minst is een andere houding ten opzichte van dit soort vraagstukken nodig, die begint met de erkenning dat voor sommige problemen in een gemondialiseerde wereld geen makkelijke oplossingen mogelijk zijn, maar dat de oplossing moet worden gezocht in grotere weerbaarheid van de burger. Helaas wil die hedonistische burger concrete oplossingen, en wel nu. Zo niet, dan wordt hij rancuneus. Angst voor aantasting van verworvenheden is niet in de eerste plaats een probleem van sociaaleconomische achterstelling, maar van een aan decadentie grenzende geestesgesteldheid. (pagina 146-147)

Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen