donderdag 20 september 2012

Selectiecriteria

Een bibliothecaris
Lezers van Stavast kunnen de komende maanden een keuze maken uit een lijst van ruim honderd titels. Dit aantal zal gaandeweg het leesseizoen tot eind mei 2013 blijven groeien. Wekelijks komen er nieuwe titels uit die passen binnen het brede thema. Of wordt een ietwat ouder boek uit de collectie van de Noord Oost Brabantse Bibliotheken als het ware 'herontdekt'. Verstopt in een bepaalde rubriek. Of 'iemand' noemt een boek in een interview. Of we krijgen een tip.

Selectie is nodig
Bibliothecarissen zijn gewend te selecteren. En om te gaan met uiteenlopende 'impulsen'. Doel van het selectieproces is altijd voor jouw omgeving de juiste collectie samen te stellen. Het samenstellen van een lijst titels voor de Lezers van Stavast is kortom voor een 'ouderwetse' bibliothecaris geen probleem. Wel leuk. Maar kost stiekem toch (wel) veel tijd. Zeker als elke titel op een blog moet worden geplaatst.

Kijk- en luistercijfers
De laatste jaren zijn veel Nederlandse bibliothecarissen echter het pad ingeslagen om alleen die titels aan te schaffen waar vraag naar is. De achterliggende gedachte daarbij is dat de tijd dat van hogerhand voorgeschreven werd wat 'goed' is voor 'onze leden' voorbij is. Op dit denken worden uiteenlopende etiketten geplakt maar de beste omschrijving blijft dat ze gaan voor hoge kijkcijfers. Als het maar scoort!

Binnen de Noord Oost Brabantse Bibliotheken wordt uiteraard ook gekeken naar 'de vraag' van het publiek, maar wordt tegelijkertijd ook nog het ideaal in eer gehouden om titels aan te schaffen waar 'men' niet op zit te wachten. En te pogen bezoekers en leden attent te maken op die onbekende 'schatten'. Daardoor was het ook mogelijk zo'n brede, gevarieerde lijst titels voor de Lezers van Stavast samen te stellen.

Criteria
Maar in the end zijn veel titels toch niet in de lijst opgenomen. Uit een collectie van pakweg 150 duizend boeken worden er ongeveer 150 geselecteerd. Boeken waarin zaken aan de orde komen die binnen het - zoals gezegd - brede thema passen. Wat waren kortom de criteria en welke boeken zijn afgevallen en/of niet opgenomen. Klik hier voor een artikel over de thema's.


1. Taalgebruik
Een belangrijk criterium is dat het een goed leesbaar boek moet zijn. Globaal zijn er twee soorten schrijvers. Aan de ene kant professionals die in een boek iets vertellen over hun beroep, studie, onderzoeksobject. Zeg maar professoren die in een boek een poging doen verslag te doen van hun werk. Geschreven voor een breed, redelijk opgeleid publiek. Helaas zitten er sommige titels bij waarvoor dat niet geldt (Kahneman) maar hun verhaal moet wél meegenomen worden.
Aan de andere kant zitten er veel boeken tussen die geschreven zijn door (wetenschaps)journalisten die hetzelfde doen als de professionals. Alleen hebben zij - de een meer als de ander - de gave van het woord.

2. Té moeilijk
Sommige boeken vielen domweg af omdat ze te moeilijk zijn. Alleen geschikt voor insiders.

3. Klassiekers
In de lijst overheersen titels die de laatste drie jaar zijn verschenen. Dat is niet bewust gedaan, maar wel de realiteit. Deels ligt dit aan het thema. Dat te maken heeft met onze tijd en tijdgeest. Maar er zijn veel boeken waarnaar door de wél geselecteerde schrijvers in hun boeken wordt verwezen. Dat zijn vaak grote namen uit het verleden. Die titels zijn ook niet opgenomen. Denk bijvoorbeeld aan Leviathan van Hobbes, De menselijke conditie van Hannah Arendt, Over de democratie in Amerika van Alexis de Tocqueville, het Gilgamesj epos of De Bijbel.

4. Niet vertaald
In de collectie van de Noord Oost Brabantse Bibliotheken worden zelden non-fictie boeken in andere talen (zoals Duits, Engels) opgenomen. Derhalve vallen veel boeken buiten de lijst. Gelukkig worden incidenteel boeken in vertaling uitgebracht en is het wachten op de Nederlandse editie.

5. Een ander boek van een geselecteerde schrijver
Gaandeweg het selectieproces heb ik besloten van elke auteur slechts één titel te selecteren. Waarom? Is een 'leuke' beperking. Ben er helaas niet in geslaagd, want momenteel (donderdag 20 september) zijn van twee auteurs twee titels in de lijst opgenomen.

Suggesties van anderen
Denk aan collega's binnen de bibliotheek, redacteur Henri van der Steen en (binnenkort) voorstellen van 'de Lezers van Stavast'. De afgelopen weken heb ik gemerkt dat dit proces al op gang is gekomen. In voorkomende gevallen zal ik ze met een kritische blik bekijken en aan de lijst toevoegen. Mits ze passen binnen bovenstaande vijf criteria en ik het idee heb dat ze passen binnen de grote thema's die in de lijst zitten. Vaak zal ik terug kunnen (en moeten) grijpen op het argument dat de titel - om wat voor reden dan ook - niet voorkomt in de collectie van de Noord Oost Brabantse Bibliotheken. Een optie zou een nieuwe categorie kunnen zijn (titels die voorgesteld werden n.a.v. de Lezers van Stavast-lijst). Een idee om op door te denken.

Illustraties
In dit artikel zijn covers van Engelse non-fictieboeken geplaatst. Bedoeld om de zaak op te 'vrolijken' en een signaal af te geven dat er nog meer boeken zijn waarin zaken worden aangesneden die spelen. Slechts enkele titels zullen ooit in vertaling de Nederlandse markt bereiken.

Terug naar Overzicht alle titels


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen