woensdag 31 mei 2017

Peter Mertens

Graailand : het leven boven onze stand
EPO 2016, 403 pagina's -  € 20,--

Wikipedia: Peter Mertens (1969)

Korte beschrijving
Dit is het derde boek van de in België zeer populaire auteur, socioloog en politicus Peter Mertens. Vanaf de eerste pagina's haalt Mertens de kern van het wereldbeeld van de neo-liberalen keihard onderuit. We leven niét in een meritocratie, wel in een samenleving waarbij de gemeenschappelijke middelen volkomen ongelijk verdeeld worden. Al is het soms wat demagogisch en eenzijdig, het boek legt wél goed en in klare taal uit wat er misgaat in een hele reeks beleidsdomeinen, van armoede tot zonnepanelen. Mertens slaagt erin concrete cijfers en persoonlijke verhalen te verweven in een boeiend en samenhangend maatschappelijk betoog. Hij heeft met succes het oude communistische ideaal in een nieuw modieus jasje gestoken. Uitvoering: illustraties ontbreken, traditionele typografie/lay-out. Met eindnoten; geen register. Uitstekend, vlot geschreven, voor dit genre zeer leesbaar boek. In Nederland vermoedelijk minder populair dan in België, maar toch goed voor een redelijke lezerskring.

Tekst op website uitgever
De elite graait, grabbelt en grijpt als nooit tevoren. Ongestraft verstoppen miljonairs en multinationals miljarden euro’s in postbusbedrijven en belastingparadijzen. Overbetaalde politici walsen ongestoord de draaideur door tussen politiek en grootbedrijf. Wat crisis?

Crisis is voor sissies, zegt de kaste, en ze verhogen opnieuw de taksen en bevriezen de lonen. We leven toch boven onze stand? Ondertussen vloeit het verse geld naar nieuwe speculatieve zeepbellen, tot de bubbels barsten. Hoe meer ellende de graaiers zaaien, hoe meer opstand ze oogsten tegen de elites.

Mertens gooit geen steen in de kikkerpoel, maar meteen een hele muur. Graailand biedt een alternatief op de profeten van de angst, zoals Trump, Le Pen en Wilders. Graailand toont de sprankeling van het sociaal verzet, stelt de New Kids in Town voor, en offreert een politiek van hoop.

Graailand is een boek dat brandt in de handen. Neem het vast, en geef het vuur door.

Fragment uit En wat als alle motoren uitvallen?
De Britse collega's van het blad The Economist trokken eerder al aan de alarmbel: "Sedert 2008 hebben de Amerikaanse bedrijven zich gelanceerd in een van de omvangrijkste fusie-ronden in 's lands geschiedenis, ter waarde van tien biljoen dollar." De krant stelt vast dat de voordelen van al die fusies en overnames niet ten goede komen aan de klanten van het grootbedrijf. Het geld wordt opgepot, en de winsten gaan door het dak. The Economist schrijft: "In de meeste rijke landen zijn de winsten de laatste tien jaar gestegen, maar toch het meest die van de Amerikaanse bedrijven. Koppel dat aan de groeiende concentratie van het eigenaarschap ervan en het wordt duidelijk dat de vruchten van de economiosche groei zijn opgepot. Het is een van de redenen waarom twee derde van de Amerikanen, ook van de Republikeinen, is beginnen geloven dat de economie de belangen van de machtigen op een oneerlijke manier voortrekt.

Overnames en fusies, maar gene investeringen die werkgelegenheid creëren. Logisch dat de zakenbankiers en de tussenpersonen hun slag slaan. De drie zakenbanken die de wereld in 2008 mee in een uitzichtloze crisis stortten, profiteren vandaag het meest. "Het lijkt erop dat 2015 het lucratiefst zal zijn voor Goldman Sachs. Concurrenten JP Morgan en Morgan Stanley volgen op respectabele afstand", schrijft De Tijd.
  Hoe pervers moet het eigenlijk nog worden? Ondanks massa's geld die in de economie worden gepompt, ondanks superlage interestvoeten investeert het grootbedrijf niet. Winsten worden wel geboekt. Veel winsten zelfs. Heel veel. Waar gaan die fenomenale winsten dan wel naartoe? Het geld vloeit naar beleggingen, derivaatproducten, speculatiefondsen. Net als voor 2008. In volle crisis, bij een overschot aan beschikbaar geld, wordt het kapitaal op de beurs overgewaardeerd. De wereld op zijn kop ... tot de volgende krach.

Het is uiterst zeldzaam dat alle motoren van ene vliegtuig uitvallen. De meeste meermotorige toestellen kunnen zelfs in de lucht blijven met één enkele werkende motor. Zolang één motor werkt, kan je proberen de andere motoren weer te laten aanslaan, en wel door de druk van de lucht in een duikvlucht. Maar als alle motoren uitvallen is geen besturing meer mogelijk, dan is het gedaan.
 In de Europese Unie zijn alle motoren stilaan uitgevallen. Niemand investeert nog: de gezinnen niet, de overheden niet, de bedrijven niet. ()

  Het is zonneklaar: als we de motoren opnieuw willen doen aanslaan, zullen we een heel andere politiek moeten voeren, in plaats van te rommelen in de marge. Dan zal het erop aankomen al dat slapend kapitaal wakker te schudden en te durven raken aan de almacht van het private grootbedrijf. (pagina 308-310)


Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen