woensdag 2 oktober 2019

Dirk De Wachter 4

De kunst van het ongelukkig zijn
Lannoo 2019, 107 pagina's - € 19,99

Wikipedia: Dirk De Wachter (1960)

Korte beschrijving
In deze tijd, waarin het IK centraal staat en perfectie en autonomie de norm zijn, zijn tegelijk ook veel mensen eenzaam. De auteur, bekend Belgisch psychiater, meent dat streven naar geluk als levensdoel een vergissing is. Hij signaleert dat verdriet en problemen in de moderne samenleving niet als normale verschijnselen worden gezien. In dit boek onderzoekt hij wat geluk is en vraagt daarbij aandacht voor het alledaagse ongeluk. Hij pleit ervoor dat mensen vaker elkaar steunen en in dit soort gevallen niet meteen professionele hulp zoeken. Verdriet is namelijk naar de stellige overtuiging van De Wachter geen psychiatrische afwijking, maar onderdeel van het leven. In hoofdstukken over 'geluk' en 'ongeluk' onderzoekt hij aan de hand van vele voorbeelden wat die begrippen betekenen. Het slothoofdstuk is gewijd aan 'zin(geving)' en streven naar betekenis. Met een literatuurlijst. Een helder, prettig leesbaar en liefdevol boek over een aspect van het leven dat meestal onvoldoende aandacht krijgt.

Tekst op website uitgever
Streven naar het geluk als levensdoel is een vergissing.
Streven naar zin en betekenis, daarentegen, is waar het leven om draait.

Fragment 
Beste lezer,
Dat gevoel waarmee u rondloopt, raakt me. Omdat het goed de symptomen van een nogal wijdverspreide aandoening beschrijft. De diagnose was niet heel lastig te stellen. Ik zit inmiddels al vele jaren in het vak.
  Wees gerust, u heeft geen ziekte. U bent gestuit op niet minder dan uw geweten en u bent er duidelijk van geschrokken. Dat is geheel normaal. Misschien vindt onze huidige maatschappij het hebben van een geweten een probleem, een ziekte zelfs, maar mij lijkt het een goede zaak. (En al zeker indien u een journalist bent. We hebben grote behoefte aan journalisten met ene geweten.) Het doet pijn, dat begrijp ik, maar het is heel erg goed dat u inzit over het klimaat.
  Aan de andere kant: u hoeft er niet uw slaap voor te laten wat mij betreft. U vraagt me of u nog mag vliegen? Vlieg maar, en voel u daar ongemakkelijk bij. En probeer de trein eens. En de boontjes: als u er heel veel zin in hebt, koopt u gerust een zakje. En voelt u de blikken van de anderen in de supermarkt als u de boontjes in de winkelkar legt. Net zoals ik die voel als ik plastic flessen Italiaans bruiswater uit de rekken haal en in mijn karretje leg. Ik heb namelijk meegwerkt aan de spot over het goede en ecologische van kraantjeswater. Maar ik drink nu eenmaal veel liever dat Italiaanse water! Uit het spumante borrelen mijn herinneringen op aan de wonderlijke reizen die ik als kind met mijn ouders kon maken. Tegelijk stemt het me tot twijfelen en tot nadenken.

Al dat nadenken is goed. U hoeft voor uw vermeende pathologie, die slechts de ontdekking van uw gewetensfunctie is, niet in behandeling. U mag zo voortdoen. En jawel, dit soort ongeluk behoort tot het gewone leven. Meer nog: het is gene ongeluk. U hebt het geluk over een geweten te beschikken. Als u wilt kan ik u dat persoonlijk ook eens uitleggen, maar ik zal u op het hart drukken dat u na één afspraak niet hoeft terug te komen. Medicatie zal ik u niet voorschrijven. Integendeel, in het geval u medicatie neemt, dan mag u die nu gezwind afbouwen.

Beste lezer, het onder ogen zien van de onrechtvaardigheid van de wereld is een voorwaarde om als mens te bestaan. Het zich zelfgenoegzaam terugtrekken in de waan dat alles in orde is, is niet wat ik zou noemen 'bestaan'. 'De verborgen tranen van de wereld' (ik citeer Emmanuel Levinas) niet zien is niet normaal. Armoede, geweld, mishandeling, de miserie van vluchtelingen en de klimaatproblematiek zien en vervolgens tot engagement overgaan is de ware zin van het bestaan. Om dat te kunnen doen moet je het eerst zien, en er een beetje ongelukkig door zijn, dat klopt.
  Het is de ethische plicht van de gelukkige mens, die uit een warm nest komt en graag wordt gezien en het goed heeft, zoals ik, om de lastigheid van de wereld te zien en er iets mee te doen.
  Daarom, beste lezer, hoop ik van harte dat uw aandoening fors besmettelijk is, via handdrukken, omhelzingen en alle vormen van menselijk contact.

Hartelijke groet,
Dirk De Wachter

Andere boeken van Dirk De Wachter: Borderline times : het einde van de normaliteit (2012), Liefde : een onmogelijk verlangen? (2014) De wereld van De Wachter (2016).

Artikel: Psychiater Dirk De Wachter breekt een lans voor verdriet: ‘Daar zit de verbinding met anderen’ (Vrij Nederland, oktober 2019)

Terug naar Overzicht alle titels


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen