Uitgeverij Thoth 2020, 144 pagina's - € 16,95
Website Rijksoverheid: Floris Alkemade 91961)
Korte beschrijving
Met optimisme en verbeeldingskracht wijst rijksbouwmeester Floris Alkemade de weg naar toekomstig Nederland. Het boek is een weerslag van de vele lezingen die hij de afgelopen jaren heeft gehouden over de inrichting van Nederland. Veel vragen over biodiversiteit, klimaatverandering en waterbeheer zijn ruimtelijke vragen. Centraal staat het herstel van de balans tussen natuur en cultuur door ingrepen in de basiselementen van ons bestaan: aarde, water, lucht en vuur (energie). Dat vereist ook verandering in de maatschappelijke basiselementen: burger, markt, overheid en kunst/wetenschap. Het rijk in kleur en zwart-wit geïllustreerde boek biedt een breed en tegelijk beknopt overzicht van actuele maatschappelijke vraagstukken en oplossingsrichtingen. Ter inspiratie van een breed publiek op zoek naar vergezichten voor de toekomst van ons land. Voorzien van enkele summiere eindnoten en een overzicht van bronnen.
Uitgave in samenwerking met Atelier Rijksbouwmeester, Den Haag
Nederland staat voor een aantal complexe vraagstukken. De klimaatverandering, de vergrijzende samenleving, de overstap naar hernieuwbare energie, het nijpende tekort aan woningen en de verduurzaming van de landbouw. Als rijksbouwmeester is Floris Alkemade direct betrokken bij studies die zich richten op de toekomst van Nederland. In dit boek beschouwt hij in het licht van de grote vragen die op ons afkomen het belang en de aard van de achterliggende culturele thema's.
Nederland neemt ten opzichte van de globale vragen een unieke positie in, waarbij de noodzaak om te veranderen in essentie een sociaal-maatschappelijke vraag is. De auteur betoogt dat onze hedendaagse welvaart zo'n onvoorstelbare vlucht heeft genomen dat iedere verandering allereerst als een bedreiging wordt ervaren. Juist nu het vermogen om van richting te veranderen aangesproken moeten worden.
De krachtigste motor voor verandering is het oproepen van verlangen naar verandering. Verbeeldingskracht is daarbij essentieel. Niet de wereld bepaalt wie we zijn, maar omgekeerd, met onze verhalen vormen we de wereld.
Floris Alkemade (1961) is architect en stedelijk ontwerper. Na zijn afstuderen bij Rem Koolhaas aan de TU Delft was hij 18 jaar lang verbonden aan het bureau OMA. Hij trad op 1 september 2015 aan als rijksbouwmeester.
Als we naar de in gang gezette bewegingen kijken, zien we dat de mens zich als een tovenaarsleerling gedraagt, krachten oproepend die hij niet of maar ternauwernood nog kan beheersen en waarvan de gevolgen niet alleen verstrekkend en onomkeerbaar zijn - maar op dit moment ook nog niet op een directe manier ervaarbaar. Dat de biodiversiteit wereldwijd zo alarmerend afneemt, zien we niet zelf, net zoals het onmogelijk is om zelf de zeespiegel te zien stijgen of te doorgronden in welke mate techbedrijven ons gedrag sturen.
Dankzij de oproep van de wetenschap raken we ervan doordrongen dat we een andere richting in moeten slaan, maar het zicht daarop wordt belemmerd doordat de opkomende virtuele wereld voortdurend een scherm tussen ons en de echte wereld schuift. Verzonken in de virtuele wereld blijken onze emoties, herinneringen en beeldvorming in toenemende mate onthutsend goed te manipuleren. Onze zintuigen worden om de tuin geleid en we verliezen daarmee een objectieve afwegingsruimte, we kunnen nu eenmaal niet ontsnappen aan wat we zien, horen en voelen. De nieuwe media bieden ieder van ons een geloofwaardige ruimte waar we alleen te zien krijgen wat we willen zien en waar vooringenomen meningen, ongeacht hun herkomst, worden bevestigd.
We bevinden ons daarmee op een lastig speelveld, met steeds meer mogelijkheden en comfort, maar ook steeds kwetsbaarder en met een toenemend verlies aan vrijheid. De nieuwe technologieën die ons overspoelen, zijn onvoorstelbaar knap en verrijkend - we worden in alles als koningen bediend - maar het lijkt er steeds meer op dat we daardoor de touwtjes uit handen moeten geven. Niet eenvoudig om daarin nog de juiste richting te kiezen - maar toch, dankzij de noodsignalen uit de echte wereld wordt nu ondanks alle onzekerheid, verwarring, protesten en verbeten belangenstrijd duidelijk, hoezeer zaken als voedselproductie, klimaatverandering, landschappelijke kwaliteit, biodiversiteit, energie en water met elkaar verweven zijn. De winst van deze tijd is dat deze samenhang scherper in beeld komt en niet meer te negeren is. Voor steeds meer mensen is duurzaamheid, op welke manier ook, nastrevenswaardig geworden - een containerbegrip met vele definities en interpretaties - maar in het algemene streven ernaar wint het, ondanks dat, alleen maar aan relevantie.
Dit is waar we nu staan, met een breed maatschappelijk groeiend bewustzijn als hoopvolle aanzet om tot noodzakelijke veranderingen te komen. In een tijd die zich kenmerkt door een voortstormende technologie die al onze bewegingen uitvergroot, maar die ons tegelijkertijd zo overstelpt met tegenstrijdige informatie, dat we ondanks al onze kennis en kunde met blindheid zijn geslagen en in onbekend terrein verzeild zijn geraakt. Ondertussen kraakt de echte wereld in zijn voegen. Het is kortom tijd voor verandering, maar de vraag is of we voldoende bewust zijn van wie of wat ons stuurt. Zijn we sterk genoeg om in de eigen tijd te leven? Zijn we de poppenspeler of de marionet? (pagina 85-87)
Draadje (mei 2020)
Vimeo - Floris Alkemade boek Toekomst van Nederland (22 april 2020) (duur: 2:14)
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen