woensdag 19 augustus 2020

Daron Acemoglu & James A. Robinson 2


Wankel evenwicht : de eeuwige strijd tussen staat en samenleving

Nieuw Amsterdam 2020, 640 pagina's - € 39,95

Oorspronkelijke titel: The narrow corridor : states, societies and the fate of liberty (2019)

Wikipedia: Daron Acemoglu (1967) en James Robinson (1960)

Korte beschrijving
De auteurs, prominente Amerikaanse politicologen-economen, ontvouwen hun theorie over de vorming en ontwikkeling van staten vanuit de machtsstrijd tussen staat en samenleving om de macht over de burger en de economie. De theorievorming vanaf circa 4000 voor Christus tot heden, alsmede de gehele aardbol, levert grondstof en voorbeeld voor hun opvatting, dat de vrijheid van de burgers afhangt van de ruimte, die de wedloop tussen staat en samenleving biedt. Vele voorbeelden uit alle werelddelen en tijdperken (onder anderen Ibn Khaldun en John Locke) komen daarbij aan de orde; het boek is het product van het gedachtegoed van een grote groep wetenschappers. Rijk aan boeiende voorbeelden en beeldspraken; soepel geschreven en fraai vertaald. Een indrukwekkend en belangrijk boek, een enkel detailfoutje daargelaten. Met een register, verantwoording, literatuuroverzicht, eindnoten, een fotokatern in kleur en zwart-wit en kaartjes tussen de tekst. Voor een geschoold, politiek-historisch geïnteresseerd publiek een belangrijk boek.

Tekst op website uitgever
Vrijheid is niet vanzelfsprekend, vroeger niet, en nog steeds niet. Maar in deze tijd van destabilisering op vele terreinen hebben we vrijheid hard nodig. Niet 'alleen' verlies van politieke vrijheid is wat dreigt, ook onze welvaart en veiligheid is in gevaar.
Vrijheid is een delicaat evenwicht tussen staat en samenleving, tussen de economische, politieke en sociale elite en gewone burgers. Als de balans doorslaat komt de vrijheid in gevaar. Voor vrijheid zijn instellingen nodig die zich permanent vernieuwen om economische en sociale uitdagingen aan te kunnen. Vrijheid is sterk afhankelijk van een waakzame samenleving.
Wankel evenwicht is een fascinerende zoektocht, over de hele wereld en door de eeuwen heen, naar wat vrijheid eigenlijk is.

De pers over Waarom sommige landen rijk zijn en andere arm:
'Dit bijzonder toegankelijke boek biedt zowel specialisten als algemeen geïnteresseerden verrassend nieuwe inzichten.' Francis Fukuyama

'Een fascinerend boek.' Thomas Friedman

'Acemoglu en Robinson hebben een boeiend en zeer lezenswaardig boek geschreven.' Niall Ferguson

'Verdient te worden gelezen door politici en economen, waar ook ter wereld.' Het Financieele Dagblad

    Een fantastisch boek (...). Even onderhoudend als tot nadenken stemmend.'
    Jared Diamond, auteur van Paarden, zwaarden en ziektekiemen

Fragment uit 13. De rode-koningdynamiek ontspoord
Hitler werd veroordeeld tot vijf jaar gevangenis, maar kwam in december 1924, amper dertien maanden na zijn arrestatie, vervroegd vrij. Tijdens zijn gerieflijke verblijf in de gevangenis schreef Hitler zijn beruchte boek Mein Kampf. Ook had hij inmiddels een belangrijke les geleerd: de NDSAP moest niet inzetten op een staatsgreep maar kiezen voor het democratische pad naar de macht.

Zelfs bij de verkiezingen van 1928 waren de nazi's nog steeds niet meer dan een splinterpartij die nog geen 3 procent van de stemmen haalde. Dat veranderde allemaal met de beurskrach van 1929 en het begin van wereldwijde economische crisis die daarop volgde. Hoewel die crisis Duitsland pas in 1930 in volle hevigheid zou treffen, bleven investeringen al meteen in 1929 uit. In 1930 daalde het nationale inkomen met 8 procent. In 1931 was dat inkomen al met een kwart afgenomen en tegen 1932 met bijna 40 procent. Veel Duitsers zagen hun spaargeld in hoog tempo verdampen, maar de grootste ellende trof de miljoenen die hun baan verloren: het werkloosheidscijfer liep pijlsnel op tot 44 procent, het hoogste percentage ooit geregistreerd in ene geavanceerde economie. Ter vergelijking: in 1932 beliep de werkloosheid in de VS 24 procent, terwijl dat in Groot-Brittannië op 22 procent lag.

Toch stemden de werklozen zelf niet overwegend voor de nazi's. Net als degenen die lid waren van een vakbond stemden ze eerder op linkse partijen. De kolossale economische onzekerheid van die tijd leidde ertoe dat vooral de protestantse middenklassen, de winkeliers en boeren maar ook de misnoegde stedelijke jeugd werden aangetrokken door de vage beloftes van een nationale wederopleving. De nazi's werden een soort koepelpartij voor wie was ontgoocheld door het bestaande partijstelsel en de Weimarpolitiek, wat de historicus Richard Evans ertoe bewoog die mensen te beschrijven als 'een regenboogcoalitie van ontevredenen'. (pagina 455)

Lees ook: Waarom sommige landen rijk zijn en andere arm (uit 2012)


Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen