Nieuw Amsterdam 2021, 320 pagina's - € 24,99
Oorspronkelijke titel: Numbers don't lie (2020)
Wikipedia: Vaclav Smil (1943)
Korte beschrijving
In deze eclectische bundel met 71 korte essays wil de auteur de complexiteit van de moderne wereld inzichtelijk kwantificeren en in breder verband bekijken. Aan de hand van enkele indicatoren geeft hij commentaar op een actueel aspect van allerlei maatschappelijke hoofdthema’s, zoals innovaties, energie, transport, voedsel en milieu. Wat is de beste graadmeter voor de kwaliteit van leven? Hoe werkt de Vloek en de Zegen van Moore in onze obsessies voor de technische vooruitgang? Moeten wij de jaarlijkse groeicijfers van het bruto binnenlands product aanbidden, ongeacht waardoor die veroorzaakt worden? Wat maakt kerosine nog steeds zo goed en kip zo succesvol? De Canadese wetenschapper en beleidsanalist wil de nieuwsgierigheid prikkelen en tot meer diepgaande inzichten komen door de cijfers in de juiste context te plaatsen. Zijn invalshoek is inzichtelijk informatief en tegelijk niet te specialistisch en daardoor zeer geschikt voor een breed publiek. Een interessante bundel, waarin men door intrigerende voorbeelden, ondersteund met trend aangevende cijfers, uitgedaagd wordt om veelzijdig en kritisch naar onze moderne wereld te blijven kijken en daarover vanuit de juiste perspectieven uitspraken te blijven doen.’ Met zwart-witillustraties en register.
Tekst op website uitgever
Wat onthullen cijfers over de toestand van onze wereld? Vaclav Smil, de favoriete wetenschapper van Bill Gates, geeft antwoord op actuele en urgente vragen over energie, het milieu, technologie, transport en voedselproductie. Waarom moeten we diesel voorlopig nog niet afschrijven? Hoeveel wegen alle koeien ter wereld (en waarom zou je dat moeten weten)? En wat maakt mensen gelukkig?
Cijfers liegen niet laat je met fascinerende voorbeelden en verhelderende illustraties anders naar de wereld kijken. Je komt te weten hoeveel mensen er nodig waren om de Pyramide van Cheops te bouwen, waarom Nederlandse mannen de langste ter wereld zijn en waarom elektrische auto's (nog) niet zo goed zijn als we denken.
Vaclav Smil maakt duidelijk dat feiten ertoe doen en daagt je uit om de cijfers in de juiste context te plaatsen. Want cijfers liegen niet, maar welke waarheid brengen zij eigenlijk aan het licht?
Fragment uit 33. Kernenergie: een nooit waargemaakte belofte
Maar de ambitie om alle elektriciteit op te wekken met kernenergie stokte in de jaren tachtig, toen de vraag naar elektriciteit in de welvarende landen afnam en de problemen met kerncentrales juist toenamen. Er waren drie zorgwekkende incidenten: er was een kernongeval in de centrale van Three Mile Island in Harrisburg (Pennsylvania) in 1979, bij Tsjernobyl in Oekraïne in 1986 en in het Japanse Fukushima in 2011, wat principiële tegenstanders van kernsplijting van nieuwe argumenten voorzag. Intussen waren er kostenoverschrijdingen bij de bouw van nieuwe kerncentrale en een frustrerend onvermogen om een aanvaardbare oplossing te vinden voor de opslag van kernafval (dat tijdelijk wordt opgeslagen in containers bij kerncentrales). Ook is er weinig succes geboekt met het overstappen op reactoren die veiliger en goedkoper zijn dan de veelgebruikte drukwaterreactoren, die eigenlijk aangepaste versies zijn van de aandrijvingen voor Amerikaanse onderzeeboten uit de jaren vijftig.
Als gevolg daarvan is het publiek in de westerse wereld nog steeds niet overtuigd, zijn de energiebedrijven geïrriteerd, staan Duitsland en Zweden op het punt hun centrales te sluiten en maakte zelfs Frankrijk plannen om ermee op te houden. De reactoren die nu verspreid over de wereld in aanbouw zijn, kunnen het verlies aan capaciteit van oudere reactoren die worden gesloten niet goedmaken.
De enige grote economieën die plannen hebben om hun capaciteit uit te breiden liggen in Azië, aangevoerd door China en India, maar zelfs zij kunnen weinig doen aan het dalende aandeel van kernenergie wereldwijd. Dat aandeel piekte met bijna 18 procent in 1996, viel terug naar 10 procent in 2018 en zal naar verwachting weer stijgen naar 12 procent in 2040, volgens het Internationale Energieagentschap.
Er zijn veel dingen die we zouden kunnen doen, vooral het in gebruik nemen van betere reactorontwerpen en een doortastende aanpak van het opslaan van kernafval, om een substantieel aandeel van elektriciteit uit kernsplitsing te halen en zo de koolstofuitstoot te beperken. Maar dat vraagt om een neutrale evaluatie van de feiten en een langetermijnbenadering van het mondiale energiebeleid. En die twee dingen zie ik nog niet gebeuren. (pagina 146-147)
Lees vooral ook: Feitenkennis : 10 redenen waarom we een verkeerd beeld van de wereld hebben en waarom het beter gaat dan je denkt van Hans Rosling (uit 2018) en : Vooruitgang : tien redenen om naar de toekomst uit te kijken van Johan Norberg (uit 2016), Ons betere ik : waarom de mens steeds minder geweld gebruikt van Steven Pinker (uit 2011), De geschiedenis van de vooruitgang van Rutger Bregman (uit 2013) of De rationele optimist : over de ontwikkeling van de welvaart van Matt Ridley (uit 2010).
Artikel: The time is now – Optimisme (Optimisme – boeken én e-books voor onze post-corona-times) (mei 2020)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen