Spectrum Lannoo 2023, 372 pagina's - € 25799
Wikipedia: Thomas Hertog (1975) en informatie op Zomergasten/VPRO
Korte beschrijving
Een verdiepend en onderhoudend boek over de baanbrekende natuurkundige theorie van Stephen Hawking en Thomas Hertog over de oorsprong van het heelal, en over de bijzondere vriendschap tussen de twee topwetenschappers. In ‘Het ontstaan van de tijd’ vertelt Hertog over het onderzoek dat hij met Hawking verrichte en over hoe zij samen tot de revolutionaire theorie kwamen dat de oerknal niet zomaar het begin van de kosmische evolutie is, maar ook de oorsprong van materie en krachten en zelfs van ruimte en tijd. De theorie verweeft de oerknal dieper dan ooit met het menselijk bestaan, en geeft een nieuwe kijk op onze plaats in het onmetelijk grote heelal.‘Het onstaan van de tijd’ is intelligent en met theoretische diepgang geschreven. Enkel geschikt voor geoefende lezers met verregaande interesse in natuurkunde en kwantumtheorie. Met illustraties in zwart-wit.Thomas Hertog is een internationaal vermaard kosmoloog en hoogleraar aan de KU Leuven. Hij doctoreerde in Cambridge, werkte als onderzoeker in Californië en aan het CERN en bestudeert de oerknal op basis van de snaartheorie.
Tekst op website uitgever
Hoe komt het dat uit de oerknal een heelal is ontstaan waarin als bij wonder leven mogelijk is? Dit is misschien wel de grootste vraag waarover Stephen Hawking zich het hoofd heeft gebogen tijdens zijn buitengewone leven.
Twintig jaar lang werkten Hawking en Thomas Hertog zij aan zij aan een nieuwe theorie van de oerknal die dit raadselachtig leefbare karakter van het heelal kon verklaren. Zij ontdekten een diepere laag van evolutie, verscholen in de prille beginfase van het universum, waarin de natuurwetten zelf leken te veranderen. Materie, krachten en de tijd verdwijnen bij de oerknal. Dit bracht hen op een revolutionair idee: wat als de wetten van de fysica niet in steen gebeiteld staan maar geboren worden, en samen met het jonge heelal mee evolueren?
Hertog neemt de lezer mee op een wervelende ruimtereis langs zwarte gaten, kosmische hologrammen en ver terug in de tijd, naar onze allerdiepste wortels. Kort voor Hawkings overlijden publiceerden de twee kosmologen hun theorie, waarin ze een radicaal vernieuwend, darwiniaans perspectief op de oorsprong van ons heelal voorstellen. Een theorie die de manier waarop we naar de kosmos kijken op losse schroeven zet.
Dit boek gunt je een blik achter de schermen van het baanbrekende onderzoek door twee topwetenschappers, van wie de vriendschap en passie voor het vak leidden tot een geheel nieuwe visie op de kosmos. De nieuwe theorie van Hawking en Hertog verweeft de oerknal dieper dan ooit tevoren met ons menselijk bestaan en geeft zo een nieuwe kijk op onze plaats in dit onmetelijk grote heelal.
'Een prikkelend en prachtig geschreven relaas van zowel de natuurkunde als de mensen die betrokken waren bij Hawkings visionaire strijd om de kosmos te begrijpen.' dr. Neil Turok, auteur van The Universe Within
'Zijn jarenlange samenwerking met Stephen Hawking laat Hertog toe om vanuit een bevoorrecht standpunt te beschrijven hoe Hawkings fysiek gevangen geest ook in zijn latere jaren verbazingwekkende inzichten produceerde.' dr. Martin Rees, auteur van Our Cosmic Habitat
'Dit boek is niet alleen een inleiding tot Hawkings laatste theorie, maar biedt ook een blik op nog grotere theorieën in de toekomst.' dr. Sean Carroll, auteur van The Biggest Ideas in the Universe: Space, Time, and Motion
Fragment uit 2. Dag zonder gisteren
het zou nog tien jaar duren vooraleer Lemaître zou ontdekken dat de ware kosmologische implicaties van de relativiteitstheorie veel verder gingen dan Einstein - en alle andere wetenschappers - zich in hun stoutste dromen hadden kunnen voorstellen.
Lemaître was een boeiende, aimabele figuur. Hij was geboren en getogen in Charleroi, en vatte in 1910 zijn universitaire studies mijnbouwkunde aan. Helaas gooide de Eerste Wereldoorlog roet in het eten. Toen de Duitsers België in augustus 1914 binnenvielen, meldden de jonge Georges en zijn broer Jacques zich vrijwillig bij het Belgische leger. Ze namen als infanterist deel aan de Slag om de IJzer, nabij de Franse grens, Die sleepte twee maanden aan, totdat de Belgen het gebied onder water lieten lopen door de zeesluizen open te zetten en zo de Duitse opmars wisten te stuiten. In rustiger perioden zou Lemaître zich in de loopgraven hebben ontspannen met het lezen van de klassiekers van de natuurkunde, waaronder Henri Poincarés Lecons sur les Hypothèses Cosmogoniques. Naar verluidt haalde hij zich ook eens de woede van een legerinstructeur op de hals door op een wiskundige fout te wijzen in de militaire handleiding voor ballistiek, wat hem zijn bevordering tot officier kostte.
Na de oorlog beantwoordde Lemaître aan een 'dubbele roeping' door zich zowel in te schrijven aan de indertijd tweetalige eengemaakte Universiteit van Leuven voor studies wis- en natuurkunde en filosofie, als aan het seminarie in Mechelen. Daar kreeg hij van kardinaal Mercier toestemming om Einsteins nieuwe relativiteitstheorie te bestuderen. In 1923 stak hij, compleet met priesterboord, het kanaal over om bij Eddington in de leer te gaan in het Cambridge Observatory.
Lemaître bewandelde een wetenschappelijk pad op het snijvlak van abstracte wiskundige theorie en concrete astronomische waarnemingen. Als verwoed lezer van zowel filosofische als natuurkundige werken zou Lemaître weleens geïnspireerd kunnen zijn geweest door de 18de-eeuwse schotse filosoof David Hume. In zijn An Enquiry concerning Human Understanding betoogde Hume dat onze ervaringen het fundament van onze kennis vormen. Hume erkende de kracht van de wiskunde, maar waarschuwde voor abstract redeneren dat ontkoppeld is van de wereld. 'Als we zuiver a priori redeneren, lijkt eender wat eender wat we kunnen veroorzaken. Het vallen van een kiezel zou, voor hetzelfde geld, de zon kunnen uitdoven, of de wens van één mens zou de planeten in hun baan om de zon kunnen houden.' Met zijn nadruk op ervaring als basis voor al onze ideeën heeft Hume het fundament helpen leggen voor een wetenschappelijke praktijk als inductief proces, geworteld in het experiment en in waarnemingen van de natuur. (pagina 78-79)
Lees ook: De olifant in het universum : donkere materie, mysterieuze deeltjes en de samenstelling van ons heelal van Govert Schilling (uit 2021).
