Noordboek 2023, 192 pagina's - € 22,90
Korte bio van Bart Gremmen (1956)
Korte beschrijving
Een actuele filosofische verhandeling over dierethiek in de veehouderij. Vanuit de ethiek is er veel kritiek op de veehouderij. De sector heeft zich daar nooit goed tegen verweerd, met als gevolg dat veel mensen denken dat de veehouderij niet te verenigen is met enige vorm van ethiek. In dit boek onderzoekt Bart Gremmen aan de hand van vier ethische benaderingen van de mens-dierrelatie welke ethische stroming wél past bij de bestaande veehouderij. Theorieën over dierenrechten vallen af, omdat ze onverenigbaar zijn met het houden van dieren. De zorgethiek biedt echter aanknopingspunten.‘Dierethiek & veehouderij’ is intelligent en met filosofische finesse geschreven en gaat diep in op ethische en morele vraagstukken. Voor geoefende lezers met verregaande interesse in het onderwerp. Met enkele ondersteunende schema’s in zwart-wit. Bart Gremmen is (1956) hoogleraar Ethiek in Levenswetenschappen aan Wageningen University & Research. Het alledaagse doen en laten in de wetenschap en de techniek is het uitgangspunt voor zijn werk.
Tekst op website uitgever
Vanuit de ethiek is er veel kritiek op de veehouderij. De sector heeft zich daar nooit goed tegen verweerd, met als gevolg dat veel mensen denken dat de veehouderij niet te verenigen is met enige vorm van ethiek. In dit boek onderzoekt Bart Gremmen welke ethische stroming wél past bij de bestaande veehouderij. Theorieën over dierenrechten vallen af, omdat ze onverenigbaar zijn met het houden van dieren. De zorgethiek daarentegen biedt aanknopingspunten. Bart Gremmen is hoogleraar Ethiek in Levenswetenschappen aan Wageningen University & Research. Het alledaagse doen en laten in de wetenschap en de techniek is het uitgangspunt voor zijn werk.
Fragment uit hoofdstuk 1. Veehouderij als maatschappelijke praktijk
Vergeleken met andere maatschappelijke praktijken, zoals industriële productie, heeft de landbouw een uniek karakter. In de volgende zes punten komt dat naar voren.
1. Landbouw is een van de meest cruciale menselijke activiteiten op aarde. Boeren zorgen voor niet zomaar voor planten dieren, maar doen dit om ons als menselijke soort letterlijk te laten overleven. Terwijl wij wel zonder andere technische praktijken kunnen, zouden we zonder landbouw worden gedwongen om alleen maar het beperkte voedsel te verzamelen dat er in de natuur is. Het aantal mensen op aarde zou daardoor drastisch afnemen. Landbouw is op die manier de basis van onze cultuur waarbij we, door in te grijpen in het natuurlijke leven van planten en dieren, een gedomesticeerde natuur laten ontstaan. Op deze manier 'zorgen' de platen en dieren voor ons;
2. De producten in de landbouw zij organisch, terwijl in alle andere technische praktijken de producten anorganisch zijn. Landbouwproducten komen in ons lichaam, daardoor zorgt de landbouw als een soort interface voor een relativering van het scherpe onderscheid tussen de (buiten)wereld van de natuur en de (binnen)wereld van de mens. Op die manier zijn we opgenomen in grotere systemen en zijn wij onderdeel van vele cycli;
3. In de landbouw is het uitgangsmateriaal vernieuwbaar, omdat d elandbouw gebruikmaakt van en ingrijpt op de reproductie van planten en dieren. Onomkeerbare handelingen, zoals het opeten van al het zaad of het slachten van alle dieren, kunnen er echter wel voor zorgen dat cycli, die de toekomst van de landbouw mogelijk maken, doorbroken worden;
4. In de landbouw is er geen onderscheid tussen productieproces en product; via het proces van de groei produceren de producten zichzelf; in tegenstelling tot praktijken waarin mensen of machines de producten maken. In d elandbouw zorgen mensen alleen voor de randvoorwaarden;
5. We hebben de producten in de landbouw niet zelf ontworpen via een blauwdruk op de tekentafel. Er is wel sprake van 'ontwerpen' via domesticatie en gericht fokken, maar dat is sterk afhankelijk van de aanwezige biodiversiteit en de genetische mogelijkheden. Domesticatie is meer dan alleen maar het 'temmen' van planten en dieren, het is het creëren van hybriden: combinaties van natuur en cultuur. Op die manier ontstaat er in de landbouw een onverbrekelijke eenheid tussen mensen en gedomesticeerde planten en dieren. Daarom kunnen we landbouw als een soort 'tweede' natuur beschouwen. Dieren en planten in de natuur zijn zelfstandig: ze hebben ons niet nodig om te kunnen overleven. Wij hebben de gedomesticeerde planten en dieren wel afhankelijk van ons gemaakt door in te grijpen in de reproductie van planten en dieren. We zijn daar zelfs letterlijk zelf van gaan leven: zaden, knollen, eiwitten en melk. Reproductie is vooral ook productie geworden, met uitzondering van vlees en sommige groenten.
6. Producenten en consumenten zijn in de landbouw niet zo gescheiden als bij andere technische praktijken. In de landbouw tellen de voorwaarden waaronder is geproduceerd mee bij de consumptie. (pagina 31-32)
Boeken over onze nieuwe omgang met niet-dieren en dingen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen