Op donderdag 7 maart wordt de zevende bijeenkomst voor de lezers van Stavast gehouden. Onderstaand bericht stuurden we naar de deelnemers.
Op onze boekenlijst staan erg veel boeken waarin ingegaan wordt op de donkere tijden waarin we beland zijn.
Al in 2011 schreef oud-minister (en VVD-er) Joris Voorhoeve
Negen plagen tegelijk : hoe overleven we de toekomst?
En onlangs verscheen oud-politicus Al Gore
Onze toekomst : zes krachten die de wereld veranderen.
Marina en ik willen jullie de volgende vragen voorleggen:
* heb je de afgelopen zes maanden schrijvers leren kennen die ondanks de sombere tijden waarin we leven tóch optimistisch naar de toekomst kijken
* zo ja, wie zijn het en kun je een fragment meenemen naar de bijeenkomst (een treffende quote waaruit dat optimisme blijkt)
* of is er een (TED)filmpje dat je heeft getroffen, een liedje e.d.
* ben je door het lezen anders naar de complexe wereld gaan kijken en kun je aangeven waarom
* en ben je zelf optimistischer óf pessimistischer geworden
Graag van tevoren fragmenten e.d. doorgeven. Dan kan ik ze in een powerpoint verwerken. Hetzelfde geldt ook voor urls van filmpjes en/of liedjes.
Ik beloof niets, maar indien mogelijk nemen we jullie input mee voor de 7e maart
Ikzelf zal een poging doen het prentenboek van een rasoptimist te laten zien.
Op deze oproep kwamen onderstaande reacties
Bijdrage Aad van den Enden
Beste Hans,
Ik heb nagedacht over je oproep mededeling (kond vind ik zo'n raar woord) te doen van
inspirerende en optimistische fragmenten uit de literatuur, opbeurende
essays uit de geesteswetenschappen of sappige afbeeldingen/sculpturen
uit de beeldende kunst, ja misschien wel van dergelijke voorbeelden in de architectuur, je weet het niet.
Ik heb zelf een beperkte belangstelling voor veel van de genoemde aandachtsgebieden, met uitzondering van de muziek en de literatuur, dus hieruit put ik mijn fragmenten.
Wat
muziek betreft zijn er natuurlijk legio voorbeelden te vinden die
optimisme enz. uitstralen, ik noem "de vier jaargetijden" Le quattro
stagioni" van Vivaldi, met name het deel dat de lente bezingt. De titel doet je aan een fijne pizza denken, dat alleen al maakt blij.
Op You Tube staan veel uitvoeringen, mijn voorkeur gaat uit naar de
snelst gespeelde, in minder dan drie minuten lukt het het best om de
luisteraar in de juiste juichstemming te brengen. Bij mij lukt het
altijd!
Bij de literatuur heeft het even geduurd voor ik een keus kon maken, ik
zal niet uitweiden over alle mogelijkheden die me te binnen schoten,
maar er is een schrijver die me altijd een opgewekt gevoel geeft en dat
is Kees van Kooten.
Ik waag het nu om deze voorkeur publiek te maken omdat deze week Kees pontificaal op de omslag van VN staat en fijn geïnterviewd is door Koen Verbraak.
Hij
zegt zelf dat hij veel te gelukkig is voor een mooi schrijverschap en
kijk, dat vind ik nu weer te koket klinken, maar goed, ik vergeef een
leeftijdgenoot uit den Haag bijna alles.
Hij heeft veel inspirerends geschreven; ik noem de "
Treitertrends"
die in het geheel niet treiteren, maar onder veel anders ook een
voortdurend inventief spel met onze taal is.
Uit de bundel
"
Meer dan alle modermismen" kies ik als voorbeeld het verhaal "Dubo,
Dubon, Dubonnet",(pp205-215) Omdat het een prachtig staaltje
van nostalgische opmerkzaamheid is en eindigt met
"Vive la France!, proost ik - Vive la Vie! zegt Anglade.
Kijk dat doet een oud-leraar Frans goed!
Bijdrage Marieke Peters
‘
Intensieve menshouderij’ van Jaap Peters en Judith Pouw heeft mij aangenaam verrast. Voor mij is dit boek het basisboek voor ‘nieuw organiseren’ en maakt daarmee vele boeken van onze leeslijst overbodig. Dit boek gaat over het Rijnlands model waarin People, Planet en Profit ofwel sociale, ecologische en economische duurzaamheid centraal staan. In plaats van de focus op geld en protocollen komt de mens in zijn samenhang weer centraal te staan.
De
website van het nieuwe boek van Jaap Peters is daarbij erg interessant:
‘Waar aandacht is, zijn regels overbodig’ (H4 van ‘Bij welke reorganisatie werk jij?’)
Het lezen van ‘Intensieve menshouderij’ heeft me weer eens doen beseffen dat de stap die ikzelf het afgelopen jaar heb gezet, een goede is en niet zomaar uit de lucht komt vallen. Ik ben niet in een opwelling gestopt met mijn vaste baan in het onderwijs. De onvrede over de organisatie van het onderwijs is een breder maatschappelijk probleem. Ik voelde me verknipt door de vele taakjes en de grote berg administratie, terwijl ik vooral aandacht wilde besteden aan het primaire proces, werken aan de ontwikkeling van jongeren. Aandacht en vertrouwen, daar draait het om. En niet je proberen in te dekken en controle op de zaak proberen te houden door regels en protocollen. De menselijke maat moet weer terug in het onderwijs, en daarmee ook in andere organisaties.
Marieke Peters
Bijdrage van Marianna
Optimisme
Heb je de afgelopen zes maanden schrijvers leren kennen die ondanks de sombere tijden waarin we leven tóch optimistisch naar de toekomst kijken?
Nadat ik de eerste vraag van Hans en Marina had gelezen, kwam het onderstaande boek meteen in gedachten. De auteur, Dominique Moisi, is een vooraanstaand politiek denker, hoogleraar Internationale betrekkingen aan Harvard en de zoon van een overlevende van Auschwitz. Hij schreef het boek
De geopolitiek van emotie: hoe culturen van angst, vernedering en hoop de wereld veranderen.
"Mijn benadering van de geschiedenis is gebaseerd op een combinatie van diepgeworteld optimisme en de overtuiging dat de wereld kan worden verbeterd, al was het maar een beetje, wanneer we ons terdege bewust zijn van de tragiek van historische processen."[pag. 234]
"Hoewel de het portret van de hedendaagse wereld die ik analyseer veel uiteenlopende tinten en kleurennuances te zien geeft, hoop ik dat het me lukt om aan te tonen dat de Aziatische wereld tegenwoordig vooral gekenmerkt wordt door hoop, de Arabisch-islamitsche vooral door de vernedering en de westerse wereld door angst.". [pag. 165]
In 2009 schreef hij over de westerse angst:
"Het is de angst voor de Ander, voor de buitenlander, die onze landen binnenvalt, onze indentiteit bedreigt en onze banen inpikt. In beide gebieden gaat het ook over angst voor terrorisme en massavernietigingswapens...angst voor economische onzekerheid en ineenstorting. Verder is er nog angst voor natuurgeweld, milieurampen en ziekte, van opwarmende aarde tot verspreiding van epidemieen.". [pag. 145]
"De energie en hoop in Europa zullen in eerste aanleg komen aan degenen met de grootste 'eetlust': de nieuwe landen, de nieuwe immigranten en vooral de vrouwen, die eindelijk zeggenschap hebben gekregen. ...
Een hernieuwd vertrouwen in in de waarden en opdracht van het Westen is essentieel om het voor elkaar te krijgen.". [pag. 230]
Ben je door het lezen anders naar de complexe wereld gaan kijken en kun je aangeven waarom?
Ik ben niet anders naar de complexe wereld gaan kijken, maar heb nu wel een beter idee wat de toekomst van de mensheid gaat brengen. Vooral de ideeën van briljante wetenschapper en futuroloog
Ray Kurzweil in de singulariteit is nabij vind ik zeer spannend en geven me vertrouwen in het voortbestaan van de mensheid. Ook geven ze een zin aan mijn eigen leven. Het idee dat mijn opgebouwde kennis en ervaring straks eenvoudig door te geven is, vind ik een grote stap vooruit naar de ideale maatschappij, waarin iedereen bezig kan zijn met zelfontplooing en niet meer druk hoeft te maken over overleving, ziekte en geweld.
Hij zegt :
"Tot op de dag van vandaag blijf ik overtuigd van deze filosofie: wat het probleem ook is - zakelijk, relationeel, met de gezondheid, maar ook met de grote wetenschapplijke, sociale en culturele problemen van deze eeuw - er is altijd een idee dat het probleem kan oplossen. En we kunnen dat idee ook vinden. En als we het gevonden hebben, moeten we het implementeren. Mijn leven is gevormd naar deze imperatief. De kracht van een idee - is zelf een idee.". [pag. 24]
Ben je zelf optimistischer óf pessimistischer geworden?
Ik ben een realist en heb geen grote aspiraties om grote maatschappelijke veranderingen in gang te zetten. Met heel mijn hart geloof ik in de kracht van de individuele mens, die na kritisch nadenken in zijn eigen leven richting geeft door kleine veranderingen aan te brengen. Veranderingen die een aanzet geven nieuw gedrag van je naasten.
Een gedachte is een steen die je in de zee gooit. De ontstane golf reist naar de andere kant van de oceaan en kan daar een tzunami van daden veroorzaken. De intentie zal bepalen of dat goed of slecht uitpakt.
Jouw veranderend denken kan het begin kan zijn voor grotere gedragsveranderingen in de samenleving. Kritisch reflecteren over je normen, waarden en bijbehorend gedrag is daarbij belangrijk. Het lezen van goede non-fictie boeken is daarbij verrijkend omdat je met de opgedane kennis een afgewogen mening te vormen. Het goede voorbeeld geven en de theorie in praktijk brengen kan anderen inspireren om ook te gaan leven met echte waarden.
Ik ben optimistisch over de aard van de mens. In ons hart zijn we immers sociale dieren die samen willen delen en leven...
Marianna van Vugt (klik
hier voor een andere bijdrage)