Thomas Piketty's Kapitaal : samengevat in Nederlands perspectief
Prometheus/Bert Bakker 2014, 175 pagina's - € 12,50
Website Victor Broers (1983)
Tekst op website uitgever
Kapitaal in de eenentwintigste eeuw van Thomas Piketty heeft wereldwijd het debat over economie en welvaart aangezwengeld. Volgens Piketty ontstaat er namelijk mondiaal een steeds groter verschil tussen arm en rijk, met alle economische, sociaal-maatschappelijke en politieke gevolgen van dien. Die ongelijkheid in inkomen en welvaart heeft al eerder aan de basis gestaan van grote sociaal-politieke veranderingen, en dat kan zo weer gebeuren, stelt Piketty.
Victor Broers neemt de lezer op toegankelijke wijze mee in deze complexe discussie, die veel meer aspecten behelst dan alleen economische. Want wat bedoelt Piketty nu eigenlijk? En wat moeten we hier in Nederland uit zijn verhaal concluderen? Naast een beschouwing van Piketty’s bevindingen en die van zijn vele criticasters, voorziet Broers het debat van context en schetst hij wat we ook in Nederland de komende jaren kunnen verwachten. Bestaat de door Piketty gestelde ongelijke verdeling van kapitaal? Is het erg als welvaart ongelijk verdeeld is? En wat kunnen we in Nederland met deze informatie?
Victor Broers (1983) werkte als jurist en adviseur bij het ministerie van Financiën. Tegenwoordig is hij start-up-consultant en ondernemer. Broers publiceerde eerder Europa in het rood, over de gevolgen van de economische crisis voor Europa.
Voordat ik verderga wil ik nog een ding verduidelijken: mijn verwachting dat overheden de komende jaren de gefortuneerden onder ons meer zullen aanspreken is louter gebaseerd op basis van hoe overheden in het verleden met hun schuldenproblemen zijn omgegaan, en uitdrukkelijk niet gebaseerd op wat ik persoonlijk rechtvaardig vind. Ik heb zelfs grote twijfels bij de rechtvaardiging van dergelijke maatregelen. Doorgaans wordt een extra fiscaal beroep op de rijken in de samenleving gerechtvaardigd met het argument dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. Sommigen gaan nog verder door (generalistisch) te stellen dat 'de rijken best wat extra mogen bijdragen', omdat ze 'het kunnen missen'. Deze retoriek vind ik erg simplistisch. Veel mensen realiseren zich niet dat de rijkste 10 procent van de Nederlandse bevolking momenteel al ongeveer 70 procent van de totale inkomstenbelasting voor haar rekening neemt. (pagina 146-147)
Lees ook
Thomas Piketty. Kapitaal in de eenentwintigste eeuw (2014)
Wouter van Bergen & Martin Visser. De kleine Piketty : het kapitale boek samengevat (2014)
Willem Vermeend. Arm & rijk in Nederland : hoe het echt zit met inkomen en vermogen (2014)
Paul de Grauwe. De limieten van de markt : de slinger tussen overheid en kapitalisme (2014)
Robert Went (red.) - Waarom Piketty lezen? (2014)
Terug naar Overzicht alle titels
De visie van Broers op dat boek van Piketty is politiek gemotiveerd en vertegenwoordigt een typisch neo liberaal standpunt vanuit het traditionele ondernemersklimaat.
BeantwoordenVerwijderenHet is belachelijk en goedkoop om de wens om iets te doen aan de toenemende extreme ongelijkheid in vermogen te vergelijken met het Russische communisme! Uiteraard moet er een prikkel en drijfveer zijn voor mensen om te presteren en zijn mensen niet 'gelijk' en moet niet alles 'gelijk' gemaakt worden en elke prestatie gelijk beloond worden. Maar als je de mondiale cijfers bekijkt dan is het evident dat er iets gedaan met worden aan de toegenomen extreme welvaartsverschillen. Bijvoorbeeld als je kijkt naar de beurswinsten die er de afgelopen vijf jaar zijn gemaakt en die vooral tot stand zijn gekomen door de monetaire politiek (lees: geldverruiming en cashflow op Wallstreet) in de VS, dan zie j dat die extreme winsten vooral naar een klein groepje rijken is gegaan die dus nog rijker zijn geworden. Ander voorbeeld, op de belastingparadijzen in de ze wereld staat tussen de 22 en 35000 miljard gestald waar geen of nauwelijks belasting over is betaald. Dat vermogen is in bezit van 0,0014 (of was nu 0,00014?) procent van de wereldbevolking. Denk je nu echt dat mensen die vele miljarden bezitten, dat op kunnen krijgen en/of het maatschappelijk willen investeren. Hierin zit veel meer een taak van de overheid die extreme verschillenmoet voorkomen en de extreme winsten gewoon moet afromen.
Het is vaak vooral de voeding van hebzucht en een vorm van verslaving die achter het vergaren en oppotten van grote vermogens zit. zit. Psychologisch onderzoek heeft uitgewezen dat overdreven winstbejag dezelfde hersengebieden prikkelt als bij mensen die verslaafd zijn aan alcohol genotsmiddelen zoals drank en drugs. M.a.w. je moet steeds meer hebben van het 'spul' om een zelfde soort 'bevrediging' te bereiken. Ander onderzoek heeft overigens uitgewezen dat een inkomen van meer dan 80.000 dollar per jaar niets meer toevoegt aan een vorm van geluksbeleving.
Je zou kunnen stellen dat het in Nederland het wel meevalt met die ongelijkheid. In relatieve zin, in vergelijking met bepaalde andere landen, is dat zo. Maar als je niet de haasje-over-politiek hiern hanteert, valt het helemaal niet mee als je de cijfers over bezit bekijkt in Nederland. bovendien is er ook nog eens groot verschil tussen jong en oud. 80% van het vermogen is in bezit van de oudere generatie en is vooral ook het gevolg van extreme prijsontwikkeling die er op de huizenmarkt is geweest die weer het gevolg is van speculatie door belanghebbende partijen, extreem ruimhartige geldverstrekking door banken, een idioot ruimhartig HRA beleid, - vooral gesteund door de liberale achterban in dit land die daar maximaal van profiteerden- . Alhoewel dit gedeeltelijk een ander probleem is, het heeft hen een voorschot gegeven op kapitaal dat er eigenlijk helemaal niet was en door andere generaties moet worden opgehoest. Echter het vermogen van een rijke groep ouderen komt ook weer terecht bij hun kinderen en zij worden dus opnieuw bevoordeelt boven hen die niet die ouders met vermogen hebben. Een reden te meer dus om vormen van vermogen, meer te gaan belasten en inkomen minder te belasten.
Nogmaals, vorm van ongelijkheid hebben altijd bestaan en moet er ook gewoon blijven, net zoals gezonde prikkels en uitdagingen maar de verschillen en ongelijkheid rijzen de pan uit en de overheid heeft daar een taak in. Broers’voorstelling van zaken en vergelijking met communisme, is zoals gezegd absurd, en wordt m.i. gedreven door zijn persoonlijke achtergrond en klimaat waarin hij is grootgebracht.
Zou wel eens willen weten hoe de financiering van dit boekje tot stand is gekomen.
VerwijderenIn de roos Luc! Dank.
BeantwoordenVerwijderen