Learn more. See more

Gisteravond - donderdag 30 oktober 2014 - was de derde bijeenkomst van de Lezers van Stavast. Dit keer een klein groepje. Jammer, maar daardoor werd het gesprek alleen maar beter. Althans, zo heb ik het ervaren. Ik had de bijeenkomst uitgeroepen tot Piketty-dag. De dag dat in Nederland de vertaling van het - laten we het maar gewoon ronduit zo stellen - imposante boek van de Franse econoom Thomas Piketty uitkwam. Kapitaal in de eenentwintigste eeuw. Had 's middags een exemplaar voor de bieb bij de lokale boekhandel gehaald. Daar lag ook Waarom Piketty lezen? Klik  hier voor een artikel over dit boek (the most important economics book of the year — and maybe of the decade) en hier voor een ander artikel waarin Piketty ook aan bod kwam (Markt en staat zijn als tweelingbroeders: ze kunnen zonder elkaar niet leven, en ze versterken elkaar.)

Klik hier voor gebruikte presentatie (slideshare)

Een groot debat
Een ding is zeker: het boek van Piketty en alle andere publicaties die daarom heen verschijnen (boeken, artikelen, filmpjes) leiden tot een debat. Mensen zijn het niet met elkaar eens over de centrale these van Thomas Piketty dat de ongelijkheid tussen de happy few (1 procent van één procent) en de rest van de samenleving veel té groot is geworden; sterker: nog groter zal worden. En meteen daarmee samenhangend vooral wat er aan gedaan moet, kan of zal worden. Veel burgers zullen tot de conclusie moeten komen dat zij niet tot die selecte groep behoren, waarschijnlijk ook nooit zullen behoren en dat je dan twee dingen kunt doen. Die happy few dat opgebouwde vermogen (want daar gaat het om; niet het inkomen) gewoonweg gunnen ("Ze hebben er toch hard voor gewerkt") of toegeven dat de verhoudingen de laatste dertig jaar toch wel erg scheef zijn gegroeid.

Twee mensen, en nog eentje
Tijdens ons gesprek in de bibliotheek van Oss haalde ik twee mensen naar voren. Uit onverdachte hoek (want lid van de VVD, en de Belgische tegenhanger daarvan, de VLD). Deze Robin Fransman en Paul De Grauwe pleiten met veel argumenten dat 'het kapitalisme' op korte termijn bijgestuurd moet worden. Gebeurt dat niet dan blijft onze economie kwakkelen, wordt ons democratisch systeem ondermijnd en staan zij niet in voor de gevolgen. Beide heren noemen de naam Nick Hanauer niet, de Amerikaanse miljardair die bijvoorbeeld pleit voor een flinke verhoging van  het minimumloon in zijn land. Hanuaer is bekend geworden door zijn in augustus van dit jaar opgenomen TED-talk: Beware, fellow plutocrats, the pitchforks are coming. Zeer vrij vertaald als: "Beste mede-stinkrijke collega's, als we niets doen aan de veel te grote ongelijkheid dan komen de hooivorken. Oproer, gedoe. Anarchie."



Helaas, veel lezen
Maar de reden voor dit stukje is dat aan het eind van de avond enkele Lezers van Stavast verzuchtten dat ze gebukt gingen onder de zelfopgelegde dwang dat ze veel té veel moeten doen. En dat daarom het lezen er af en toe bij inschiet. En dat hun de moed in de schoenen zakte nadat ze alle nieuwe titels hadden gezien die ik op deze avond naar voren haalde. Stuk voor stuk belangrijke, interessante boeken om onze complexe wereld beter te kunnen leren begrijpen. Om er vervolgens een genuanceerd standpunt over in te kunnen nemen. Ik sloot me bij dit oordeel aan, maar toen ik naar huis reed dacht ik bij mezelf dat ik er iets anders over had moeten zeggen. Dat het wél belangrijk is om te blijven lezen. Veel. Helaas, er valt niet aan te ontkomen. De wereld is complex, verwarrend, het tempo waarin veranderingen plaatsvinden neemt alleen maar toe. Dus blijf lezen om bij te blijven.

Mooie woorden, nietwaar? Maar plaatjes zeggen veel meer dan woorden, nietwaar.


Vrijdag 31 oktober
Een van mijn favoriete Twitteraars (Robert Went) reikte 's morgens een plaatje aan dat bovenstaande bespiegeling kort en bondig samenvat. Terwijl ik daar over nadacht herinnerde ik me een ander plaatje dat collega Mari me maanden daarvoor al had aangereikt. Dezelfde strekking: lezen is belangrijk, verrijkt je leven. In die tweede cartoon zit niet de notie dat je VEEL moet lezen (meer is niet altijd beter!), maar wel dat lezen goed voor je is.

Beste Lezers (van Stavast): blijf lezen.


(vrijdag 31 oktober 2014)
Hans van Duijnhoven