Ten Have 2021, 303 pagina's - € 22,99
Oorspronkelijke titel: The good ancestor : how to think long term in a short-term world (2020)
Website Roman Krznaric (1971) en Twitter.
Korte beschrijving
Met dit boek schreef de publieksfilosoof Roman Krznaric een inspirerend, hoopgevend en leesbaar vertaald pleidooi voor een revolutie in onze manier van denken. Wij zijn de erfgenamen van schenkingen uit het verleden. Op onze beurt geven wij deze wereld als nalatenschap weer door aan toekomstige generaties. Maar door onze kortzichtigheid maken we daar een behoorlijke puinhoop van. Dit boek laat zien waarom een revolutie van 'tijdrebellie' en langetermijndenken noodzakelijk is om deze wereld op verantwoorde wijze na te laten aan toekomstige generaties. Krznaric werkt eerst zes principes van langetermijndenken uit (nederigheid tegenover de diepe tijd, erflatersmentaliteit, intergenerationele rechtvaardigheid, kathedraaldenken, holistisch voorspellen en een transcendent doel). Vervolgens laat hij zien hoe we die principes in de praktijk kunnen brengen door een 'diepe democratie' te ontwikkelen waarin niet kapitalisme maar de 'donuteconomie' centraal staat, door toe te werken naar een ecologische beschaving, en door via culturele evolutie ons langetermijndenken te cultiveren. Met enkele illustraties in zwart-wit, een literatuuroverzicht en eindnoten..
Tekst op website uitgever
Onder alle grote problemen waar de wereld mee worstelt, ligt één kraakheldere oorzaak: we denken alleen aan de korte termijn. In dit urgente en praktische filosofieboek breekt bestsellerauteur Roman Krznaric het debat hierover open. Hij beschrijft de geschiedenis van dit kortetermijndenken en schetst hoe we verder kunnen kijken dan onze eigen generatie lang is. Krznaric beschrijft een nieuwe manier om in de tijd te staan, zodat we uiteindelijk een goede voorouder kunnen zijn voor de kinderen van onze kleinkinderen.
Fragment uit Hoe kunnen wij goede voorouders zijn
Hoewel de aanjagers van het kortetermijndenken, die her en der in het boek ter sprake komen, een formidabele kracht vertegenwoordigen, zijn ze bij het touwtrekken om de tijd allerminst verzekerd van de overwinning. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, behoort het langetermijndenken misschien wel tot de grootste onbezongen talenten van onze soort. Zoals Daniel Kahneman ons heeft geleerd, denken we niet alleen snel én langzaam maar ook kort én lang. Onze hersenen zijn zo ingericht dat we ver vooruit kunnen denken en plannen, wat ons tot monumentale prestaties heeft gebracht, zoals de aanleg van het Londense rioolstelsel na de Great Stink van 1858, de sociaal-economische hervormingen van de New deal van Roosevelt en de tomeloze inzet van de strijders tegen de slavernij en de voorvechters van de vrouwenrechten. Zoals we zullen ontdekken is dit het geheime evolutionaire ingrediënt dat de zes manieren van langetermijndenken hun potentieel en kracht verleent.
Hoe kan de ideële sprong naar het langetermijndenken worden omgezet in daden die de contouren van de geschiedenis een nieuwe vorm geven? Deze vraag staat centraal in Deel 3, waarin wordt verhaald over een groep grensverleggende 'tijdrebellen' die de strijd aanbinden tegen het woekerende kortetermijndenken van de moderne wereld en de zes manieren van langetermijndenken in de praktijk proberen te brengen. Daartoe behoren onder meer de wereldwijde klimaatstakingsbeweging onder leiding van de Zweedse tiener Greta Thunberg en organisaties zoals Extinction Rebellion in het VK en Our Children's Trust in de VS. Andere rebellen vinden we overal om ons heen, van Spanje tot Japan, onder de radicale voorvechters van de regeneratieve economie en de voorstanders van burgerraden.
Ze moeten het opnemen tegen geduchte tegenstanders, onder anderen degenen die proberen het langetermijndenken te kapen en voor hun eigen belangen in te zetten, met name in de financiële sector. Zoals Gus Levy, oud-topman van Goldman Sachs, ooit trots verkondigde: 'We zijn hebzuchtig, maar wel op de lange termijn, niet op de korte.' Bovendien zien de tijdrebellen zich gesteld voor de grimmige realiteit dat enkele van de basisvormen waarin wij onze samenleving hebben gegoten - natiestaat, parlementaire democratie, consumptiecultuur, kapitalisme - niet langer geschikt zijn voor de huidige tijd. Ze werden eeuwen geleden uitgevonden, in het geologische tijdperk dat we het Holoceen noemen, de tienduizend jaar waarin het klimaat stabiel was en de menselijke beschaving opbloeide, een tijd waarin onze planeet de ecologische gevolgen van de materiële vooruitgang, de kosten en risico's van nieuwe technologieën en de druk van de bevolkingsgroei grotendeels kon verwerken. Dat is verleden tijd, want we hebben inmiddels het Antropoceen betreden, het nieuwe tijdperk waarin de mens van de aarde een onstabiel systeem heeft gemaakt dat bedreigd wordt door een ecologische ineenstorting. (pagina 23-24)
Tegenlicht: Time rebels (21 februari 2021) (45 min.)
Interview: ‘We behandelen de toekomst als een stortplaats van ecologische schade en technologische risico’s’ (De Volkskrant, 1 januari 2021)
Interview: Kate Raworth en Roman Krznaric samen aan de keukentafel: ‘We zijn doordrenkt van elkaars werk’ (21 januari 201, Vrij Nederland)
Lees ook: Empathie : een revolutionair boek (uit 2014) en Carpe diem : de geschiedenis van een culturele kaping (uit 2017). En (natuurlijk) Kate Eaworth's: Donuteconomie : in zeven stappen naar een economie voor de 21e eeuw (uit 2017)
Artikel: Een goede voorouder (februari 2021), In de voetsporen van Titus : een goede voorouder (maart 2021) of Over het toeval en goede voorouders (maart 2021)
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen