Thomas Rap 2021, 318 pagina's - € 22,50
Oorspronkelijke titel: Truth : a brief history of total bullsh*t (2019)
Summiere informatie over Tom Phillips (19?)
Korte beschrijving
De laatste jaren speelt opportunisme en bedrog een steeds grotere rol in de maatschappij en de politiek. De omgang met de waarheid staat onder druk en ‘fake news’ is inmiddels een gevleugeld gezegde. Dit boek verkent de geschiedenis van desinformatie en constateert dat de Romeinen al klaagden over te veel boeken. De uitvinding van de drukpers veroorzaakte pas een echte stroom informatie, waarbij de feitelijke juistheid minder belangrijk werd gevonden en ook niet werd gecontroleerd. De uitvinding van de eerste kranten verslechterde de moraal, waarbij verhalen werden verzonnen om de verkoop te bevorderen. Oplichters creëerden nieuws om hun praktijken geloofwaardiger te maken. Elke mediarevolutie bood weer nieuwe mogelijkheden om het publiek te bedotten en dit boek biedt een overdaad aan vermakelijke voorbeelden. De toon is ironisch, waarbij de meligheid soms de overhand krijgt. Niettemin een interessant boek, dat de huidige trends in perspectief plaatst en tevens bewijst dat je nooit te veel waarde moet hechten aan recensies. Met zwart-witillustraties, leessuggesties en een beperkt notenapparaat. Interessant en vermakelijk boek over de geschiedenis van list en bedrog en de rol daarin van de media.
Tekst op website uitgever
Sommigen zeggen dat er tegenwoordig zo veel onzin verspreid wordt, dat je door de leugens de waarheid niet meer kunt zien. De Verenigde Staten hebben een president die zo vaak liegt dat je haast zou denken dat de waarheid hem niets kan schelen. Sinds het internet zich heeft ontwikkeld tot een bron van fake news worden zogenaamde experts door niemand meer vertrouwd. Waar is de tijd gebleven dat je journalisten, wetenschappers en staatshoofden nog op hun woord kon geloven? Of was het vroeger niet veel anders? Tom Phillips is al jarenlang werkzaam als factchecker. Elke dag weer wordt hij geconfronteerd met totale onzin. In dit boek laat hij ons zien dat de mens al sinds het prille begin jokkend door het leven gaat. Dit is zijn hilarische opsomming van de meest spectaculaire en fabelachtige leugens uit onze geschiedenis.
Fragment uit Ten slotte: Op naar een waardere toekomst
Ik denk dat dit het eerste is wat we moeten doen als we de balans willen laten overslaan van onwaarheid naar waarheid: gewoon niet zo in paniek raken. We moeten aanvaarden dat er altijd bullshit zal zijn en dat we hoogstens kunnen proberen dat een beetje binnen de perken te houden. (Dat geldt vooral voor overheden die nadenken over wetten tegen 'nepnieuws', want dat zou grotere problemen kunnen opleveren dan het probleem dat ze ermee willen oplossen.)
Maar ik denk ook dat er ook wat praktische dingen zijn die we kunnen doen, als samenleving en als individuen.
We moeten de moeitebarrière te lijf gaan en de manier om dat te doen is ... tja, gewoon iets meer moeite doen. Dat houdt in dat we bereid moeten zijn om mensen te betalen om feiten te checken (ik bedoel: ik ben factchecker van beroep, dus natuurlijk vind ik dat), maar ook dat alle verschillende groepen in onze samenleving met taken die op wat voor manier dan ook met waarheid te maken hebben een stuk beter moeten gaan samenwerken. Journalisten moeten leren met academici te praten en idealiter zou het geweldig zijn als ze dat niet alleen deden via het fenomeen 'persbericht'.
We kunnen zelf echter ook helpen de moeitebarrière te slechten, gewoon door een heel klein beetje moeite te doen als je weer eens in de verleiding komt om iets ongehoords op internet te kwakken. Gewoon een paar tellen nadenken. Check de bron. Google een rondje. Sta er even bij stil of het te mooi klinkt om waar te zijn.
En wat dat aangaat, moeten w eonszelf ook in de gaten houden, want iedereen, hoezeer hij ook aan de waarheid denkt te hangen, kan maar al te makkelijk in de egovalkuil trappen en gewoon graag wíllen dat iets waar is. Sterker nog: hoe eerlijker we wijn, hoe minder we soms geneigd te zijn om alert te blijven op onze eigen vooroordelen. Dus als je de bron van iets gaat natrekken, vraag jezelf dan gelijk even af of het bericht in kwestie net iets te lekker aansluit bij je eigen persoonlijke vooroordelen en of je het wel sceptisch genoeg benadert. Dit kunnen we ook in breder maatschappelijk verband aanpakken, want vergissen is menselijk en we moeten er beter in worden om respect te tonen voor mensen die hun fouten eerlijk toe durven te geven. Tuurlijk, in een ideale wereld zouden politici nooit de verkeerde dingen zeggen, maar hé, geef ze in ieder geval een schouderklopje als ze zichzelf corrigeren. (pagina 282-284)
Lees ook: De mens : een kleine geschiedenis van onze allergrootste fuck-ups (2019)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen