Gedachten over onze tijd
De Bezige bij 2021, 320 pagina's - € 23,99
Wikipedia: Tommy Wieringa (1967)
Korte beschrijving
Tommy Wieringa (1967) kennen de meesten als auteur van bekroonde romans, maar hij werkt ook al een tijdje als columnist voor het NRC Handelsblad. Een selectie van de columns die hij de afgelopen jaren schreef zijn in deze bundel bijeengebracht. Een goede column schrijven is een hele kunst. Het is iedere keer weer een zoeken naar een midden tussen een triviale inval en een wetenschappelijk onderbouwd standpunt. Wieringa beheerst die kunst. Zijn columns zijn actueel, dringend en een uiting van het gezonde verstand, dat momenteel zo vaak afwezig is. Goed geschreven ontsnappen de meeste columns aan de waan dan de dag. Terugkerende onderwerpen zijn de klimaatcrisis, het als maar warmer worden van onze steden, het vreselijk lot van de dieren in de bio-industrie, maar ook over het onvermogen dit alles te veranderen en voor toekomstige generaties te behouden. Als hoofdschuldige wijst hij o.a. naar Forum voor Democratie. Over hun voorman, de heer Baudet, is Wieringa in het geheel niet te spreken. Interessant en zeer noodzakelijk.
Tekst op website uitgever
‘Ons boerenland is morsdood. Nauwelijks meer insecten, nauwelijks meer vogels, nauwelijks meer bodemleven. Landdegradatie. Het komt nu aan op radicale dienstbaarheid aan de aarde, zonder hoop op dankbaarheid of begrip van je medemens.’ Tommy Wieringa is niet alleen bezorgd over het boerenland, hij schrijft met dezelfde urgentie over onze cultuur, onze democratie en onze intellectuele vrijheid. De actualiteit is de aanleiding om zijn pen te scherpen, maar steeds weet hij dieper te raken door brandende kwesties in hun historische context te zien en tegelijk een moreel appel te doen. Wieringa excelleert als columnist, zijn stukken geven een indringende analyse van de ontregelingen van onze tijd en zetten daarmee aan tot verder denken en het zoeken naar oplossingen.
Fragment uit (het) Woord vooraf
Ik schreef de stukken voor NRC Handelsblad in een tijd van grote veranderingen. Aan onderwerpen geen gebrek. Autoritaire populisten winnen overal terrein. Gewapend met cynische algoritmen, bots en trollenlegers die onophoudelijk desinformatie en nepnieuws verspreiden, zaaien ze angst, haat en verdeeldheid onder de verwarde bevolking.
Het sociale weefsel rafelt. De gevolgen van de klimaatcrisis zijn zichtbaarder dan ooit, op het boerenland laten de schadelijke neveneffecten van de agro-industrie zich niet langer bagatelliseren en de biodiversiteit neemt spectaculair af. En alsof we niet al genoeg aan ons hoofd hadden, duikt er halverwege dit boek ook nog een dark horse op, sars-cov-2 geheten, kortweg covid-19. Het coronavirus herschikt het speelveld drastisch, door de pandemie verdwijnen veel andere problemen al dan niet tijdelijk naar de achtergrond.
Tijd van duizelingwekkende veranderingen…
Ook al loopt dit boek in zekere zin goed af – aan het eind heeft bijvoorbeeld Donald Trump de Amerikaanse presidentsverkiezingen verloren en een couppoging zien falen, én wordt de bevolking tegen covid-19 gevaccineerd –, het is allemaal kinderspel in het licht van de klimaatcatastrofe die zich in onze tijd in al zijn gruwelijke majesteit ontvouwt. De hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer zal nog generaties lang onze beste krachten vragen en het leven op de planeet nog eeuwenlang ontwrichten, zodat we alleen maar mogen hopen dat onze geschiedenis zich nog eens zal herhalen. (pagina 8-9)
Fragment uit De sofist
'Wij zijn weldenkende mensen,' roepen FvD-stemmers dezer dagen in koor. 'We zijn geen NSB'ers of racisten.' Weldenkende mensen met een voorkeur voor een sterke man met neofascistische sympathieën en een gecompliceerde verhouding met de waarheid dan toch. Een man die de Amerikaanse president in een open brief verzocht om de waarheid over de MH17 boven tafel te halen. Wie Trump vraagt om de waarheid heeft geen belangstelling voor de waarheid maar smeekt om een leugen.
Thierry Baudet is, om in zijn gymnasiastenvocabulaire te blijven, een sofist in de politiek, het soort redenaar waar Plato zo genadeloos mee afrekende: een dwaalleraar zonder eigen gedachten, die met behendige praatjes en de schijn van geleerdheid mensen voor zich wint.
Baudet is ook, hoezeer hij ook een prometheïsche vooruitdenker wil zijn, weinig meer dan een achteruitdenker die terugverlangt naar een blank, superieur, geïdealiseerd Europa dat nooit heeft bestaan. Geen Prometheus maar een Epimetheus derhalve, die weer verliefd werd op Pandora met haar kistje vol rampen. (Ziet u, zo moeilijk is het niet, rammelen met het trommeltje klassieke verwijzingen.)
Eén ding nog: twee keer al citeerde deze sofistische achteruitdenker Menno Wigman, eerst in verminkte vorm voorafgaand aan de Algemene Beschouwingen en toen gewoon fout in zijn overwinningsrede. Op Zorgvlied draait de dichter zich om in zijn graf; niemand was preciezer met zijn woorden dan hij. Zoals Pharrell Williams en Axl Rose Donald Trump maanden hun muziek niet meer te laten horen bij zijn verkiezingsrally's, zeg ik hier bij ontstentenis van de dichter zelf: Baudet, blijf met je gemanicuurde jatten van Wigman af. (pagina 62-63) (de column De sofist verscheen op 23 maart 2019)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen