De grote verkilling
Atlas Contact 2019, 269 pagina's - € 21,99
Lenen als E-book via bibliotheek.nl
Wikipedia: Geert van Istendael (1947)
Korte beschrijving
Van Istendael (1947), een bekend Vlaams publicist, beziet de huidige West-Europese samenlevingen en politiek, en ziet vooral een versnippering, een steriel debat over identiteit en een verkilling door het wijdverspreide liberale marktdenken. Hij verwijt de linkse partijen dat zij hun idealen hebben verloochend en de voeling met de kleine, bange, boze burger kwijt zijn geraakt. Hij heeft het vooral voorzien op de progressief liberale hoogopgeleide politici, en ziet een goed werkend sociaal zekerheidsstelsel (dat steeds meer wordt verzwakt) als een hoogtepunt van de democratische westerse beschaving. Van Istendael keert zich tegen privatisering en ont-ideologisering. Soms pijnlijk rake kritiek, soms nodeloos venijnig. Gemakkelijk leesbaar betoog, zeker ook voor Nederland relevant. Niet wetenschappelijk diepgravend, maar goede achtergrond voor actualiteit.
Fragment (inleiding op het deel De grote versnippering)
Bijna veertig jaar geleden sloop de grote verkilling binnen. Bewindslieden, menig hoogleraar in de economie, bankiers, technocraten, eurocraten en, moeilijk te bevatten, ook sociaaldemocraten en christendemocraten begonnen een van de fundamenteelste bestanddelen van ons samenlevingsmodel aam te vallen, verdacht te maken, weg te zetten als hinderlijk overblijfsel uit een hopeloos achterhaald verleden. Ik heb het over de notie solidariteit en daarmee bedoel ik structurele, georganiseerde solidariteit, nadrukkelijk niet één of andere vorm van liefdadigheid, ook niet als die genereus is. Langzaam, maar steeds sneller, tastte de grote verkilling ons aan, ons allen. De boodschap klonk dat we er maar beter aan zouden wennen.
Ik keer terug naar de privébelangen. Wie de fundamentele, gestructureerde solidariteit sloopt, privatiseert, dat wil zeggen wie de gestructureerde solidariteit vervangt door marktwerking, dient zodoende enorme, wereldwijde, ja inderdaad, globale privébelangen als daar zijn verzekeringsmaatschappijen, vermogensbeheerders en de miljardenspeculaties van de financiële economie die daaromheen wentelen.
Solidariteit is geen thema meer, hoor ik vaak. Burgers worden er warm noch koud van. Onverschilligheid is troef. Zij zijn verkild, tot op het bot.
Sterft die solidariteit af, dan schaadt dat de burger en, om nu maar eens een modieus woord te gebruiken, de schade zal duurzaam zijn. (pagina 123)
Wikipedia: Geert van Istendael (1947)
Korte beschrijving
Van Istendael (1947), een bekend Vlaams publicist, beziet de huidige West-Europese samenlevingen en politiek, en ziet vooral een versnippering, een steriel debat over identiteit en een verkilling door het wijdverspreide liberale marktdenken. Hij verwijt de linkse partijen dat zij hun idealen hebben verloochend en de voeling met de kleine, bange, boze burger kwijt zijn geraakt. Hij heeft het vooral voorzien op de progressief liberale hoogopgeleide politici, en ziet een goed werkend sociaal zekerheidsstelsel (dat steeds meer wordt verzwakt) als een hoogtepunt van de democratische westerse beschaving. Van Istendael keert zich tegen privatisering en ont-ideologisering. Soms pijnlijk rake kritiek, soms nodeloos venijnig. Gemakkelijk leesbaar betoog, zeker ook voor Nederland relevant. Niet wetenschappelijk diepgravend, maar goede achtergrond voor actualiteit.
Fragment (inleiding op het deel De grote versnippering)
Bijna veertig jaar geleden sloop de grote verkilling binnen. Bewindslieden, menig hoogleraar in de economie, bankiers, technocraten, eurocraten en, moeilijk te bevatten, ook sociaaldemocraten en christendemocraten begonnen een van de fundamenteelste bestanddelen van ons samenlevingsmodel aam te vallen, verdacht te maken, weg te zetten als hinderlijk overblijfsel uit een hopeloos achterhaald verleden. Ik heb het over de notie solidariteit en daarmee bedoel ik structurele, georganiseerde solidariteit, nadrukkelijk niet één of andere vorm van liefdadigheid, ook niet als die genereus is. Langzaam, maar steeds sneller, tastte de grote verkilling ons aan, ons allen. De boodschap klonk dat we er maar beter aan zouden wennen.
Ik keer terug naar de privébelangen. Wie de fundamentele, gestructureerde solidariteit sloopt, privatiseert, dat wil zeggen wie de gestructureerde solidariteit vervangt door marktwerking, dient zodoende enorme, wereldwijde, ja inderdaad, globale privébelangen als daar zijn verzekeringsmaatschappijen, vermogensbeheerders en de miljardenspeculaties van de financiële economie die daaromheen wentelen.
Solidariteit is geen thema meer, hoor ik vaak. Burgers worden er warm noch koud van. Onverschilligheid is troef. Zij zijn verkild, tot op het bot.
Sterft die solidariteit af, dan schaadt dat de burger en, om nu maar eens een modieus woord te gebruiken, de schade zal duurzaam zijn. (pagina 123)
Draadje (april 2020)
Lees ook: Het land is moe : verhandeling over onze ontevredenheid van Tony Judt (uit 2010), Voettocht naar het hart van het land : hoe sociaal en democratisch zijn we nog? van Jan Schuurman Hess (uit 2014) of Een stralende toekomst : een radicaal pleidooi voor menselijkheid van Paul Mason (uit 2019)
Terug naar Overzicht alle titels
Lees ook: Het land is moe : verhandeling over onze ontevredenheid van Tony Judt (uit 2010), Voettocht naar het hart van het land : hoe sociaal en democratisch zijn we nog? van Jan Schuurman Hess (uit 2014) of Een stralende toekomst : een radicaal pleidooi voor menselijkheid van Paul Mason (uit 2019)
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen