vrijdag 25 mei 2012

Tony Judt


Het land is moe : verhandeling over onze ontevredenheid

Contact 2010, 238 pagina's - € 12,50

Wikipedia: Tony Judt (1948-2010)

Korte bespreking
De auteur is een gezaghebbend Brits historicus, onder meer verbonden aan de universiteiten van Oxford, Cambridge en Berkeley, en bekend door zijn heldere visie op de geschiedenis van de twintigste eeuw. Na een scherpe analyse van de huidige economische en politieke crisis en maatschappelijke onvrede gaat hij in op alternatieven. Die - anders dan bij dromers, politiek filosofen en economen - gegrondvest zijn op hoe het vroeger ging. In Europa, althans. Hij analyseert de verzorgingsstaat en sociaaldemocratische principes als hulp voor de zwakkeren, sociale rechtvaardigheid en de regulerende rol voor de staat. In Amerika daarentegen bestond - en bestaat - grote achterdocht tegen de staat en heerst bovendien het misverstand dat sociaaldemocratie het zelfde is als communisme. De kosten voor bijvoorbeeld gezondheid zijn daar echter aanmerkelijk hoger dan in Europa. Hij laat de voordelen van sociaaldemocratische principes zien en bepleit meer betrokkenheid bij onze maatschappij. En dat doet hij boeiend, op een voor iedereen begrijpelijke manier, zonder dure woorden en met rake voorbeelden.

Fragment uit hoofdstuk VI - De vorm van de toekomst (politiek van de angst)
Het pleidooi om de overheid nieuw leven in te blazen komt niet alleen voort uit de bijdragen ervan aan de moderne maatschappij als collectief project. Er is ook een dringender overweging. We zijn in een tijdperk van angst beland. Onzekerheid is weer een actieve factor in het politieke leven van de westerse democratieën. Die onzekerheid komt natuurlijk voort uit het terrorisme, maar ook - en dat is verraderlijker - uit de onnavolgbare snelheid waarmee de veranderingen zich voltrekken, angst dat we onze baan kwijtraken, angst dat we terrein aan anderen verspelen bij de steeds ongelijkere verdeling van bezit, en de angst om de greep op de omstandigheden en de dagelijkse routines kwijt te raken.
En misschien wel de allergrootste angst dat we niet de enigen zijn die de greep op ons leven kwijt zijn, omdat de gezagdragers dat ook zijn, aan krachten waar we geen invloed meer op hebben.
In het Westen hebben we een lange periode van stabiliteit gekend en bestond in onze cocon de illusie dat we voor altijd economische vooruitgang zouden kennen. Dat idee ligt nu achter ons. In de afzienbare toekomst moeten we rekening houden met grote economische onzekerheid. We kunnen minder dan op enig ander moment sinds de Tweede Wereldoorlog vertrouwen op onze gezamenlijke doelen, het welzijn van ons milieu en onze persoonlijke vrijheid. We hebben geen idee wat voor soort wereld onze kinderen zullen erven, maar we kunnen onszelf in elk geval niet meer wijsmaken dat die zeker op die van ons zal lijken. (pagina 215-216)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen