Joep Dohmen

Brief aan een middelmatige man : pleidooi voor een nieuwe publieke moraal
Ambo 2010, 219 pagina's - € 19,95

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Wikipedia: Joep Dohmen (1949)

Korte bespreking
Als gevolg van afkalving van traditionele samenlevingsverbanden komt de vraag 'Hoe zal ik leven?' met verdubbelde kracht op de laatmoderne enkeling af. Volgens de auteur zijn veel mensen op zoek naar een nieuw (moreel) ideaal. Hij doet daartoe voorstellen voor een grondhouding annex levensstijl onder namen als 'zorg voor zichzelf' en 'sociale zelfontplooiing'. Dohmen staat in de humanistische traditie en bouwt voort op het werk van onder anderen Bieri, Foucault en Taylor. Zowel menslievendheid als zelfverwerkelijking dienen tot hun recht te komen. Tegenwicht wordt geboden tegen neoliberale zelfbeschikking en tegen een communitarisme dat het individu wegdrukt. Levenskunst bereik je niet zonder intensieve vorming ('Bildung'), die je zèlf ter hand moet nemen. De lezer krijgt in vogelvlucht een toch vrij gedetailleerd beeld van een breed en actueel discussieveld. De auteur is hoogleraar ethiek aan de Universiteit voor Humanistiek; het boek is een uitwerking van zijn intreerede.

Fragment uit de Inleiding
Onze neoliberale samenleving kent één dominante moraal: die van de zelfbeschikking en niet-inmenging. Helaas zijn maar weinig mensen in staat tot zelfbeschikking, en bovendien is het niet waar dat niet-inmenging vanzelf leidt tot kwaliteit van leven. De tragiek van het liberalisme is dat het zich ingezet heeft voor de emancipatie van individuen uit overheersende kaders, maar dat het nagelaten heeft om een moraal te ontwikkelen waarmee die bevrijde individuen hun autonomie zodanig gestalte kunnen geven dat we een samenleving overeind houden van even zelfredzame als op elkaar betrokken individuen. Onze cultuur is zwaar geïnfecteerd door de pathologische figuur van de Marlboro Man, de held die in zijn eentje de klus klaart, vergenoegd om zich heen kijkt en zich naar de volgende plek spoedt om opnieuw te scoren. De brief van de middelmatige man is een perfecte illustratie van dit lege verlangen. (pagina 16-17)

Terug naar Overzicht alle titels