Sam Harris

Het morele landschap : hoe de wetenschap ons de weg kan wijzen
De Arbeiderspers 2011, 301 pagina's - € 24,95

Oorspronkelijke titel: The moral landscape : how science can determine human values (2010)

Wikipedia: Sam Harris (1967)

Korte bespreking
Een boek van Sam Harris is altijd goed voor opschudding. Deze Amerikaanse filosoof en neurowetenschapper (geboren in 1967) is openlijk en strijdbaar atheïst, waarbij zijn scherpste kritiek is gericht tegen de islam. Hij neemt (uiteraard) afstand van een ethiek die haar gezag en oorsprong ontleent aan een goddelijke openbaring. Niet minder afwijzend staat hij tegenover niet-religieuze opvattingen die beweren dat ethiek uiteindelijk een subjectieve aangelegenheid is waarbij het gelijk of ongelijk van het ene standpunt ten opzichte van het andere nooit te bewijzen is. Harris kiest ervoor menselijk welzijn als centraal criterium te positioneren en claimt dat in een redelijke discussie tussen gewetensvolle mensen duidelijk wordt welk standpunt het betere is. Hij heeft een polemische, prikkelende manier van schrijven waarbij hij altijd bereid is gevestigde autoriteiten en opvattingen te ontleden en af te serveren. Een consensusdenker met een poldermodel is hij zeker niet, maar omwille van de levendigheid en omwille van de overtuigingskracht van zijn standpunten moeten we hem zeker blijven lezen.

Fragment uit de Inleiding - Het morele landschap
Het lijkt echter onvermijdelijk dat de wetenschap geleidelijk ook de diepste levensvragen zal gaan omvatten, en dit zal gegarandeerd verzet oproepen. Onze reactie op de hieruit voortkomende botsing van wereldbeschouwingen zal uiteraard invloed hebben op de vooruitgang van de wetenschap, maar bepaalt misschien ook of we erin slagen een mondiale beschaving te ontwikkelen, gebaseerd op gedeelde waarden. Er zijn veel concurrerende antwoorden op de vraag hoe mensen in de eenentwintigste eeuw zouden moeten leven - en de meesten hiervan zijn stellig onjuist. Alleen een rationeel inzicht in menselijk welzijn zal ons in staat stellen vreedzaam samen te leven met miljarden soortgenoten, met dezelfde doelstellingen op het gebied van maatschappij, politiek, economie en milieu. Een wetenschap van het menselijk welzijn lijkt misschien nog ver weg, maar om deze te bereiken moeten we eerst erkennen dat het intellectuele domein inderdaad bestaat. (pagina 16)

Terug naar Overzicht alle titels