De Geus 2022, 327 pagina's - € 24,99
Oorspronkelijke titel: Une brève histoire de l'égalité (2021)
Wikipedia: Thomas Piketty (1971)
Korte beschrijving
Een boeiend boek dat een optimistisch perspectief biedt op de geschiedenis van de gelijkheid. Door de eeuwen heen zijn samenlevingen wereldwijd steeds gelijker geworden. Het boek leidt de lezer door de grote stromingen die de moderne wereld hebben vormgegeven. De auteur toont hoe van het verleden geleerd kan worden om van gelijkheid een blijvende realiteit te maken. In heldere stijl en met diepgang geschreven. Met name geschikt voor een geoefende lezersgroep. Met illustraties in zwart-wit. Thomas Piketty (Clichy, 1971) is een wereldberoemde Franse schrijver, econoom en academisch docent. Hij schreef meerdere boeken. Zijn werk werd in meerdere landen uitgegeven en won verschillende literaire prijzen, zoals de Lysenko prijs en de Pétrarque Prize.
Tekst op website uitgever
"Thomas Piketty (Clichy, 1971) is een Franse econoom, verbonden aan de École d’économie de Paris. Van 1993 tot 1995 was hij hoogleraar aan de Massachusetts Institute of Technology. Hij is columnist voor Libération en Le Monde. Thomas Piketty is het meest bekend van zijn boek Kapitaal in de 21ste eeuw (Captial in the Twenty-First Century). Dit boek richt zich op dezelfde thema’s die in zijn werk voorkomen: verdeling en verspreiding van rijkdom in de afgelopen 250 jaar. Het boek beargumenteerd dat de hoeveelheid van capitaal terugkeer in de ontwikkelde wereld steeds groter is dan de economische groei, en dat dit de ongelijkheid in rijkdom veroorzaakt en steeds groter wordt in de toekomst. Piketty ziet dit als een globaal probleem en wil dit aanpakken door een re-distributie van geld door middel van een progressieve globale belasting op rijkdom.
Piketty is gespecialiseerd in economische ongelijkheid en kiest daarin een historische en statistisch standpunt. Zijn werk kijkt naar de snelheid van kapitaal toestroom in relatie met economische groei vanaf de negentiende eeuw tot aan heden. Doordat hij kijkt naar de belastingen heeft hij vernieuwende informatie over de economische elite, die daarvoor nog niet meegenomen is in studies. Hierdoor kan Piketty beter kijken naar de groeisnelheid van rijkdom en hoe dit in verhouding staat met de rest van de samenleving en economie waarin deze elite zich bevind.
Fragment uit hoofdstuk 10. Op naar een democratisch, ecologische en hybride socialisme
De stuwkrachten van verandering: klimaatopwarming en een botsing der ideologieën
Alle in dit boek besproken potentiële transformaties, of dat nu gaat om de verzorgingsstaat, het progressieve belastingstelsel, het participatief socialisme, gelijke invloed op verkiezingen, kansengelijkheid in het onderwijs of het afscheid van het neokolonialisme, kunnen alleen plaatsvinden als genoeg mensen zich daarachter scharen en de politieke krachtsverhouding gunstig is. Dat hoeft helemaal niet te verbazen: in het verleden waren het altijd collectieve strijd en bewegingen die de vervanging van oude structuren door nieuwe instituties mogelijk maakten. Natuurlijk kun je je ook voorstellen dat deze ontwikkelingen zich kalm en vreedzaam voltrekken en dat nieuwe sociale en politieke bewegingen een grote meerderheid van de kiezers achter zich weten te krijgen en erin slagen om, louter op basis van hun ambitieuze politieke programma's vol ideeën over radicale verandering, bij verkiezingen aan de macht te komen. De geschiedenis leert echter dat grootschalige, met recht historisch te noemen verandering gepaard gaat met momenten van grote crisis, spanningen en confrontaties. Een van de factoren die het tempo van verandering kan versnellen is een voor de hand liggende, namelijk de klimaatcrisis en de natuurrampen waarmee die gepaard zal gaan. Op zichzelf zou je al mogen hopen dat het vooruitzicht van deze catastrofe, waarvoor het wetenschappelijke bewijs zich inmiddels torenhoog opstapelt, genoeg is om voldoende politieke wil tot verandering te genereren. Maar het is net zo goed denkbaar dat alleen heel grote tastbare schade, die nog concreter is dan hetgeen we tot nog toe hebben gezien, genoeg barsten slaat in het pantser van conservatisme en de weg vrijmaakt voor een radicale hervorming van het huidige economische systeem.
In deze fase kan niemand voorspellen welke concrete gedaanten de klimaatcrisis precies zal aannemen. We weten dat de temperatuur op aarde in de loop van de 21ste eeuw op zijn minst drie graden hoger zal zijn dan vóór het industriële tijdperk. En ook dat we dit alleen kunnen voorkomen met veel doortastender optreden dan waaraan op dit moment wordt gedacht. Loopt de temperatuurstijging inderdaad op tot drie graden, dan is het enige dat we weten dat we niets zeker weten. We hebben geen model dat kan voorspellen welke kettingreacties er dan zullen optreden, hoe snel hele steden door het water zullen worden opgeslokt en op welke termijn hele landen zich geconfronteerd zullen zien met een woestijnklimaat. Gezien de verschillende vormen van aantasting die inmiddels al vergevorderd zijn, is het ook goed mogelijk dat de eerste tekenen van rampspoed uit andere hoeken zullen komen. Denk aan een versnelde afname van de biodiversiteit, de verzuring van de oceanen of het onvruchtbaar worden van de grond. In de zwartste doemscenario's komen die signalen te laat om confrontaties tussen staten over hulpbronnen nog te kunnen vermijden en zou het mogelijk decennia duren voordat de hypothetische schade is hersteld. Aan de andere kant zou het ook maar zo kunnen gebeuren dat een nieuwe reeks aan opvallende signalen, zoals een gold van weer oplaaiende (bos)branden en natuurrampen, ineens wél zorgt voor de broodnodige bewustwording en de vereiste kentering. In dat geval zou de weg ook zomaar vrij kunnen zijn voor een ingrijpende transformatie van het economische systeem en voor nieuwe, grootschaliger manieren van overheidsingrijpen, net zoals dat in de jaren 1930 gebeurde. Zodra genoeg mensen de dramatische consequenties van de zich boltrekkende klimaatcatastrofe in hun dagelijks leven ondervinden, zou de houding ten opzichte van de ongereguleerde vrijhandel ineens volledig kunnen omslaan. Het is evenmin ondenkbaar dat dat zal leiden tot vijandige acties gericht tegen landen en sociale groepen die met hun leefstijl het meest aan de klimaatcrisis hebben bijgedragen, te beginnen met de rijkeren uit de Verenigde Staten maar ook die uit Europa en de rest van de wereld. (pagina 304-306)
Lees ook: Kapitaal in de eenentwintigste eeuw (uit 2014) en Kapitaal en ideologie (uit 2020)
Artikel: Een kleine geschiedenis van … (september 2018)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen