maandag 29 augustus 2022

Medard Hilhorst

Rachel Carson, op de bres voor de aarde : 60 jaar na Silent Spring
KNNV uitgeverij 2022, 285 pagina's €22,95

Korte bio van Medard Hilhorst (19?)

Korte beschrijving
Een biografie over oceanoloog en milieuactiviste Rachel Carson (1907-1964), wiens werk in de jaren zestig aan de wieg stond van de hedendaagse milieubeweging. Met haar boek ‘Silent Spring’ luidde Rachel Carson in 1962 de noodklok over de stand van ons leefmilieu. Nu, zestig jaar later, is het natuur- en milieubewustzijn mede dankzij haar groter dan ooit. Wat maakte Carson zo bijzonder? Uit welke bronnen putte zij haar inspiratie, en op welke manier is zij vandaag nog relevant? Medard Hilhorst beschrijft Carsons leven en werk, haar liefde voor de natuur en haar invloed op de milieubeweging, die nog altijd doorwerkt. ‘Rachel Carson, op de bres voor de aarde’ is in een heldere, beschouwende stijl geschreven. Voor een meer geoefende lezersgroep met interesse in klimaatproblematiek en de milieubeweging. Medard Hilhorst (1951) studeerde technische wetenschappen in Twente en theologie en ethiek in Amsterdam. Hij doceerde meer dan vijfentwintig jaar ethiek en promoveerde hij op een sociaal-ethische studie naar onze verantwoordelijkheid voor toekomstige generaties.

Tekst op website uitgever
Met haar boek Silent Spring, ‘Stille Lente’, schreef waterecoloog en oceanoloog Rachel Carson een natuurklassieker. Ze benadrukte al vroeg het zeer schadelijke effect van pesticiden en luidde de noodklok over de stand van ons leefmilieu. Het boek werd gepubliceerd in het najaar van 1962 en markeerde de omslag van natuurbehoud en natuurbescherming naar het begin van een bredere natuur- en milieubeweging. Rachel Carson, op de bres voor de aarde laat zien dat haar gedachtegoed ons nog steeds inspireert. Haar liefde voor de natuur, de moed waarmee ze de strijd aanging en de hoop die ze in het bestaan zelf probeert te vinden, bieden een inspirerende terugblik die verrassend genoeg ook hoopvol stemt. Medard Hilhorst studeerde technische wetenschappen, theologie en ethiek. Hij doceerde meer dan 25 jaar ethiek aan het Erasmus MC in Rotterdam. In de jaren ‘80 promoveerde hij op een sociaal-ethische studie naar onze verantwoordelijkheid voor toekomstige generaties.

Fragment uit 12. Kleine filosofie van het bestaan
Slotsom: Tijdloze tegenstemmen

De zorg om de aarde is niet van vandaag of gisteren. Die zorg kent een lange geschiedenis van omgang met de natuurlijke leefomgeving. De blik waarmee naar de natuur gekeken werd heeft zich in de moderne tijd versmald. Het menselijk heersen over de natuur werd mogelijk door wetenschap en techniek, de blik werd hiërarchisch en mechanistisch, de omgang functioneel en instrumenteel, het is als zo vaak gezegd. De bescheiden en kalme Rachel Carson werd door haar passie voor de aarde tegen wil en dank activist. Zij kwam in verzet uit onvrede, zoals vele anderen na haar móést zij wel daden stellen. Ze gaf zonder schroom woorden aan haar bezorgdheid. Ze was niet bang voor confrontatie: ze veroordeelde de houding van onverschilligheid, hoogmoed en hebzucht, het gedrag van onderwerping en uitbuiting, de praktijk van beheersing en exploitatie. Wie zich bewust wordt van wat er gaande is, ontkomt niet aan maatschappijkritiek. Haar passie voor de aarde gaf stem aan toekomstige generaties.
  Het is van belang te beseffen dat aan deze kritiek een vele dieper probleem ten grondslag ligt. De huidige crisis komt voort uit ene omgang met de aarde die eraan voorbijziet dat de mens afhankelijk is van zijn leefomgeving, verbonden met het gehele ecosysteem waarin de mens is ingebed. De dominante cultuur is blind voor de grenzen die door dit ecosysteem aan het samenleven gesteld zijn. Er is sprake van een '250-jaar lange joyride met het ruimteschip Aarde,' zo typeerde Norbert Schedler in 1975 deze westerse geschiedenis: een uiterst riskante rit, louter voor ons plezier, met goederen die ons niet toebehoren. Om hierin verandering te brengen moeten we het wereldbeeld her-ijken dat ons nog steeds zo lang in de weg zit. Pas dan zullen zich nieuwe mogelijkheden openen naar de toekomst. Als we op dezelfde weg doorrazen loopt die uit op een ramp, waarschuwt Rachel Carson, Aan 'herbronnen' ontkomen we niet. 

Draadje (maart 2024)

Twee boeken van Rachel Carson: De zee (1950/2022) en Verstild voorjaar (1962/2022)

Boeken over onze nieuwe omgang met niet-dieren en dingen

Terug naar Overzicht alle titels


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen