Atlas Contact 2014, 352 pagina's - €23,--
Lenen als E-book via bibliotheek.nl
Korte beschrijving
De psychologie en psychiatrie zijn in de afgelopen decennia veranderd van een menswetenschap in een natuurwetenschap, met grote, vaak nadelige gevolgen voor psychiatrische patiënten en voor de psychologie zelf. Dehue, overtuigd sociaal constructivist, verzet zich, ook in dit boek, fel tegen het tot standaard verheven wetenschappelijk realisme, dat psychische stoornissen verklaart als neurale aandoeningen. Ze constateert dat door de toenemende invloed van de biopsychiatrie de medicalisering van het leven geheel nieuwe impulsen heeft gekregen, mede mogelijk gemaakt door de onacceptabele verstrengeling van wetenschap, commercie en politiek. Haar betoog, dat op vele plaatsen aan Michel Foucault herinnert, mondt uit in kritiek op het hedendaagse neo-liberalisme dat in zijn meritocratische gerichtheid het grote belang van verschillen tussen individuen enerzijds en tussen psychologie en natuurwetenschap anderzijds ontkent. Voorzien van eindnoten, een literatuurlijst en afzonderlijke registers op namen en zaken.
Socioloog Dick Pels doet een oproep tot 'groene vrijheid', waarmee hij vrijheid bedoelt die van meet af aan met beperkingen is omgeven en verdisconteert dat het doorgeschoten consumentisme veel mensen ongelukkig maakt. We zouden onszelf en elkaar weer meer in evenwicht moeten brengen en naast het belang van het grijpen van kansen de noodzaak moeten erkennen van het nemen van tijd. De laatste gedachte dragen ook econoom Sendhil Mullainathan en psycholoof Eldar Shafir uit in hun boek Schaarste uit 2013. Ze stellen tekort aan tijd gelijk aan tekort aan geld. Beide houden de geest in beslag met onderwerpen die voor anderen trivialiteiten zijn. Wie dagelijks zorgen heeft over de aankoop van voedsel houdt niet veel ruimte over om zich op iets anders te kunnen concentreren, maar dat geldt ook voor wie dagelijks woekert met zijn tijd. Mullainathan en Shafir onderstrepen hun betoog met veel onderzoeksmateriaal, maar ook zonder dat valt het idee te snappen door het simpelweg om te keren: terecht krijgen mensen met zware bestuurstaken rustige werkkamers, secretaresses, bodes, auto's met chauffeur en meer soorten verzorging. Dat dient om hun hoofd zo veel mogelijk vrij te houden voor de problemen waarmee ze bezig zijn. Niet elk beroep behoeft dergelijke faciliteiten maar bij iedereen die zijn taken gejaagd moet uitvoeren leidt dat tot hyperactiviteit en aandachtstekort, die de kwaliteit van het geleverde werk verminderen.
De factor tijd gecombineerd met Foucault notie van 'zorg voor het zelf' en daarmee met zelfstilering loopt ook als een rode draad door het werk van filosoof Marli Huijer. Ze schreef boeken met titels zoals De kunst gewoon te leven, Ritme en Discipline . (pagina 273-274)
Informatie op website uitgever
Leken ons brein en onze genen voorheen allesbepalend, momenteel leren we dat een mens zijn biologie zelf kan en moet reguleren. Lag er tot voor kort nog veel nadruk op de erkenning van psychische stoornissen, nu maken we een wending naar een ‘leefstijlpolitiek’ die de preventie van afwijkingen als een individuele verantwoordelijkheid ziet.
Trudy Dehue doorgrondt deze ontwikkelingen met wetenschapssociologische blik. De wetenschap van adhd bij volwassenen en het ontwerp van nieuwe hersentechnologie dienen als illustratie om de noodzaak te laten zien van financieel onafhankelijk onderzoek, dat bovendien niet alleen op technologische vooruitgang is gericht. Geïnspireerd door het liberalisme van John Stuart Mill pleit Betere mensen voor het behoud van variatie in typen wetenschap, omwille van het behoud van variatie in typen mensen.
INHOUDSOPGAVE
1 - Inleiding: onenigheid over falen en verdriet
2 - Wetenschap als onderneming
3 - Wij worden ons connectoom
4 - De wetenschap van ADHD
5 - Wat we van reclame kunnen leren
6 - De paradox van de leefstijlpolitiek
7 - Epiloog: variatie in mensen en in wetenschap
Vraag: Wat is er veranderd sinds het verschijnen van De depressie-epidemie dat u een nieuw boek wilde schrijven?
TD: Ten eerste: het vertrouwen in de wetenschap is niet vanzelfsprekend meer. En ten tweede: de enorme nadruk op preventie. Niet roken, genoeg bewegen, geen chips kopen en geen suiker eten. De adviezen kloppen wel, maar alles wat toch misgaat wordt zo een kwestie van eigen verantwoordelijkheid en dus eigen schuld. En iedereen doet eraan mee. Het wemelt van de zelfhulpboeken en de zelftesten als: Hoe gezond leef jij? Hoe jaloers ben jij?
Vraag: Wat is er tegen om de eigen verantwoordelijkheid van mensen te benadrukken?
TD: Op sommige dingen hebben mensen gewoon geen greep. Er wordt voortdurend op zwangere vrouwen ingepraat wat ze allemaal niet mogen eten en dat ze stress dienen te vermijden, omdat ze anders een kind met een stoornis krijgen. Maar zoiets is toch vooral een kwestie van pech en lot.
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen