Lust & het goede leven

Lust & het goede leven : filosofische verkenningen  
 Valkhof Pers 2012, 114 pagina's - € 12,50

Korte beschrijving
Tilburg University organiseert elk jaar een Dag van de Filosofie. Thema in 2011 was 'Lust en het Goede Leven'. Centraal stond daarbij de spanning tussen individu en samenleving. Dit boekje bevat een achttal bijdragen aan die dag, van de hand van wetenschapsbeoefenaars, meest filosofen. In een zeldzame combinatie van eruditie en helderheid zetten de sprekers hun mening uiteen en daarbij schuwen zij de confrontatie niet. Maar bij alle verschil van mening hebben zij op zijn minst een ding gemeen: een grote kritische betrokkenheid bij de mens en de gemeenschap. Kleine druk. Bevat enkele afbeeldingen in zwart-wit, eindnoten per bijdrage en een korte lijst van personalia.

Tekst op website uitgever
De mens van nu richt zich steeds meer op persoonlijke behoeften en verlangens. Leven in harmonie met zijn omgeving lijkt minder belangrijk te worden. Het lijkt tegenwoordig vooral te gaan om wat ik wil, wat ik denk, wat ik voel. Objectieve maatstaven voor wat een goed leven inhoudt, erkennen we nauwelijks. Het postmoderne individu wil vooral genieten, een leuke tijd hebben en ‘zijn eigen ding doen’. De instituties en het recht drukken weliswaar de waarde van vrije individualiteit als een gemeenschapszaak uit, maar dat zijn op zichzelf geen mensen. Om die waarde in onze samenleving te realiseren is een culturele gezindheid van individuen nodig.

Wie boven alles het eigen genot nastreeft, zal onvermijdelijk anderen schaden. Zo luidt een inzicht dat zo oud is als de mensheid zelf en dat de roep om een ethiek heeft voortgebracht. De lust moest toch tenminste gedeeltelijk aan banden worden gelegd. Hoe gaan we vandaag de dag om met het spanningsveld tussen onze lusten en het idee van het goede leven?

De bijdragen in deze bundel zijn afgeleid van de lezingen die de auteurs hielden tijdens de Dag van de Filosofie 2011. Het eerste deel bevat filosofische beschouwingen van Frans Jacobs, Pascal Bruckner, Ruud Welten en Herman de Regt. In het tweede deel volgt de bijdrage van Gabriël van den Brink en de reacties daarop van Bart Jan Spruyt, Paul Cobben en Dirk Verhofstadt.

Fragment uit Vroeger was het niet beter (Dirk Verhofstadt)
Nog één woord over het 'hogere'. Ik ben altijd op mijn hoede als iemand begint over 'hogere' waarden, want dan denk ik al snel aan de verering van het vaderland, de lokroepen van de Romantiek en de morele banbliksems van de paus die in feite aan het hoofd staat van een van de meest immorele instituten die in de geschiedenis bestaan heeft en ook vandaag nog bestaat. Ik bespaar u mijn kritiek over de manier waarop ze een bisschop die gedurende jaren twee kinderen verkracht heeft het hand boven het hoofd houden.
  Het enige dat ik zie is dat er nog nooit eerder zoveel jongeren verder studeerden, dat er nog nooit zoveel boeken verkocht werden, dat er nog nooit zoveel volk naar alle mogelijke culturele manifestaties ging. Wat ik wil zeggen is dat de mensheid er niet op achteruit gaat maar vooruit, al is het met vallen en opstaan. De morele kring waarvoor we ons inzetten wordt steeds groter en bereikt stilaan de hele wereld. Dat is een positieve evolutie. In plaats van het recht op zelfbeschikking gelijk te stellen met egoïsme en het individualisme zo te verketteren, zouden we ons allen beter moeten inspannen om de rechten en vrijheden, en de enorme keuzemogelijkheden waarover wij hier vandaag kunnen beschikken, ook mogelijk te maken voor de vele miljoenen  mensen die daar alleen nog maar van kunnen dromen. (pagina 106-107)

Terug naar Overzicht alle titels