Nic Douben

Robot, werk en inkomen
Boekscout 2017, 186 pagina's - € 19,99

Nic Douben (1939)

Korte beschrijving
De toenemende robotisering leidt ertoe dat in de toekomst steeds meer mensen niet meer voldoende inkomen uit arbeid kunnen verwerven. Het beroep op het sociale zekerheidsstelsel zal zodanig groot worden dat dit hieronder zal bezwijken. Daarom is het noodzakelijk op zoek te gaan naar een nieuw stelsel van minimum inkomensgaranties dat bestand is tegen de nadelige financiële en sociale effecten van de toenemende robotisering, aldus de auteur, emeritus hoogleraar TU Eindhoven. In dit boek maakt hij een start met deze zoektocht teneinde politieke besluitvormers, bestuurders en onderzoekers aan te zetten tot een duidelijke toekomstvisie en de moed om meer te doen dan symptoombestrijding. Het resultaat is een wetenschappelijk verantwoord, compact boek dat inzicht biedt in de effecten van de robotisering op de arbeidsmarkt, het sociale zekerheidsstelsel, eigendomsverhoudingen en kapitaalstructuren. Interessant voor een breed publiek van sociale wetenschappers, beleidsmakers, bestuurders en politici.

Korte beschrijving website uitgever
De toepassing van robots neemt sterk toe. Functies van mensen worden door intelligente machines overgenomen. Veel werkenden stellen zich de vraag wat zij van de robotsamenleving kunnen verwachten of moeten vrezen. Een krimpende arbeidsmarkt, langdurige werkloosheid en verlies van inkomen vormen de meest waarschijnlijke kenmerken van de robotsamenleving. Geen enkele beroepsgroep is meer bestand tegen de destructieve gevolgen. Politici en andere verantwoordelijken voor de gang van zaken in de economie weten nauwelijks raad met deze aankomende omwenteling. In deze publicatie wordt geanalyseerd waarom en hoe ons bestaande kapitalistische systeem terug moet naar de tekentafel. Aan een fundamentele herbezinning op ons verdienmodel ontkomt niemand meer.

Fragment uit 5. Nieuwe eigendomsverhoudingen en kapitaalstructuren
In de toekomstige robotsamenleving is een zeer sterke concentratie van ondernemingsvermogen in handen van enkelingen, onder deze omstandigheden, erg waarschijnlijk. Tenminste wanneer de bestaande juridische en financiële verhoudingen niet worden aangepast. Koop en verkoop van ondernemingen, of delen daarvan, leiden dan tot een toestand waarin nauwelijks nog sprake kan zijn van een markteconomie. Laat staan van een vrije markt. Het verschijnsel dat ondernemingen in de wereld van [wereldwijd opererende] beleggers vooral worden gezien als te koop zijnde en verkoopbare entiteiten, zal ook in de robotsamenleving aanleiding geven tot extreem ongelijke vermogensverhoudingen. Deze benadering van de onderneming als een ding dat vrij verhandelbaar is, gaat geheel voorbij aan de betekenis en het belang van de onderneming als organisatie waarin mensen met uiteenlopende kwaliteiten en competenties samenwerken om tot een gezamenlijke inkomensverwerving te komen. En deze situatie wordt nog moeilijker maatschappelijk verteerbaar wanneer [grote] ondernemingen met hulp van publieke middelen in staat worden gesteld om toepassingen van nieuwe technologieën voor eigen gebruik te ontwerpen. Zowel in de farmaceutische industrie als in die van de digitale technologie zijn voorbeelden van dergelijke "zelfverrijking" in de openbaarheid gekomen. In haar boek "De ondernemende staat" dat in 2014 is verschenen, heeft de Italiaanse economist Mariana Mazzucato aangetoond, dat een aantal "wereldmonopolisten"het niet zonder de steun van de overheid zover hadden kunnen brengen. Als zeer illustratief voorbeeld haalt zij de ontwikkeling van Apple aan. In tegenstelling tot de vaak verkondigde opvatting is Apple zeker geen lichtend voorbeeld van de kracht van de markt en het genie van de "garageknutselaars" die het kapitalisme revolutionair hebben veranderd.Dit bedrijf kreeg niet alleen flinke starterssubsidies van de Amerikaanse overheid, maar het maakte op slimme manier gebruik van met publieke middelen gefinancierde technologische vindingen om eigen producten op de markt te kunnen brengen. (pagina 110-112)

Artikel in het Eindhovens Dagblad: Emeritus hoogleraar Nic Douben uit Eindhoven pleit voor basisinkomen vanwege robotisering (2 maart 2017)

Terug naar Overzicht alle titels