Baptiste Morizot

Het levende laten opvlammen een collectief front
Octavo 2022, 221 pagina's  - €24,50

Oorspronkelijke titel: Raviver les braises du vivant : un front commun (2020)

Wikipedia: Baptiste Morizot (1983)

Korte beschrijving
Een filosofische verhandeling over ecologie en de mens. Hoe kunnen we ontsnappen aan de tweedeling mens-natuur? Wat betekent natuurbescherming als we beseffen dat de idee van bescherming voortkomt uit paternalisme? In een vurig betoog voert Baptiste Morizot aan dat wij allen deel zijn van een weefsel van 'het levende': een weefsel dat groter is dan wijzelf en dat we niet kunnen beschermen, maar waar we wel de omstandigheden voor autonoom herstel voor kunnen creëren. Ecologische niches met op de situatie toegespitste oplossingen vormen de gloeiende kooltjes die de leefomgeving haar levenskracht kunnen teruggeven. ‘Het levende laten opvlammen’ is intellectueel en met diepgang geschreven. Enkel geschikt voor een geoefende lezersgroep met kennis van het vakgebied.Baptiste Morizot (1983) is een Franse filosoof. Hij is verbonden aan de universiteit van Aix-Marseille. In zijn onderzoek en publicaties staat de relatie tussen de mens en andere levende wezens centraal.Dit is het eerste deel van de serie 'Wisselwerkingen'.

Tekst op website uitgever
Hoe kunnen we ontsnappen aan de tweedeling mens-natuur? Wat betekent natuurbescherming als we de natuur niet langer opvatten als de omgeving die ons omringt, en beseffen dat beschermen voortkomt uit paternalisme? In een vurig betoog voert Baptiste Morizot ons naar zijn antwoord. Wij zijn deel van een weefsel van ‘het levende’: mensen en andere levende wezens, zoals bomen, planten en micro-organismen, die onderling samenhangen. Iets wat groter is dan wijzelf kunnen we niet beschermen. Wel kunnen we de omstandigheden creëren voor autonoom herstel. Morizot hanteert de metafoor van het vuur: de biosfeer is in gevaar, maar staat niet in brand. Ecologische niches met op de situatie toegespitste oplossingen vormen de gloeiende kooltjes die de leefomgeving haar levenskracht kunnen teruggeven. Met concrete voorbeelden laat Morizot het levende opvlammen.

Baptiste Morizot (1983) is een Franse filosoof. Hij is verbonden aan de universiteit van Aix-Marseille. In zijn onderzoek en publicaties staat de relatie tussen de mens en andere levende wezens centraal.

Fragment uit De anatomie van een hefboom: een praktijkvoorbeeld. haarden van vrije evolutie
Geconfronteerd met de klimaatverandering
Haarden van vrije evolutie zijn niet afgesloten, niet verwaarloosd, niet star. het zijn geen dode gebieden die zijn onttrokken aan de voorraad gemeenschappelijk grondgebied, die verkommeren en 'niet werken': het zijn glinsterende levende kernen die elk voorjaar bruisen. Het zijn gebieden die niet 'aan het werk zijn gezet', maar 'het' werkt, 'het' is heel actief: variatie, schepping, rijping van vormen, van weefsels; kolossale productie van biomassa door CO2-opslag, waterzuivering en stabiliteit van het klimaat... Het maakt elke dag dingen die wij mensen niet kunnen maken, en middels dezelfde processen waardoor wij zijn gemaakt.
  In de context van de heftige klimaatveranderingen die eraan komen, zijn de plaatsen in vrije evolutie een les in kennis van de natuur: ze leren ons waartoe een leefomgeving in al haar functionaliteiten in staat is. Niemand weet werkelijk wat een bos kan doen. Bovendien is het ook voor het bos volkomen onzeker welke uitwerking een opwarming van twee graden op onze ecosystemen zal hebben.
  Vrije evolutie is derhalve een strategische beslissing in het licht van de opwarming van de aarde: leefomgevingen zullen hoe dan ook het hoofd moeten bieden aan zulke kolossale veranderingen dat het praktisch ondenkbaar wordt om de evolutie van die omgevingen te beheren, managen of controleren. En leefomgevingen die niet aan het infuus liggen, die geen continu beheer nodig hebben voor hun voorbestaan, reageren adequater op deze metamorfosen: ze zijn gezond in de betekenis die Canguilhem daaraan gaf, ze verwerken veranderingen beter, ze zijn veerkrachtiger.
  Tegenover de onzekerheid is het in feite redelijk om te denken - en dit is een gedeelde overtuiging in de conservatiebiologie - dat hoe meer een leefomgeving is verschraald en verarmd en weinig soorten telt, des te kwetsbaarder die zal zijn. En dat naarmate een leefomgeving diverser, gestructureerder en rijker is aan vrije en krachtige functionaliteiten, anders gezegd naarmate de spontane ecologische dynamiek ervan onaangetast blijft, zo'n omgeving veerkrachtiger en robuuster zal zijn. (pagina 34-35)

Lees bijvoorbeeld ook: Waar kunnen we landen? : politieke oriëntatie in het nieuwe klimaatregime van Bruno Latour (uit 2018) 

Boeken over onze nieuwe omgang met niet-dieren en dingen

Terug naar Overzicht alle titels