George Monbiot

Uit de puinhopen : een nieuwe politiek in een tijd van crisis
Lemniscaat 2018, 207 pagina's - € 18,95

Oorspronkelijke titel: Out of the wreckage : a new politics for an age of crisis (2017)

Wikipedia: George Monbiot (1963)

Korte beschrijving
We leven in tijden van crisis. Die tekent zich op een aantal gebieden af. De auteur beschrijft deze crisis op scherpe wijze. In de samenleving: toenemende vereenzaming en vervreemding. In de overheersende ideologie: de levering van belangrijke (semi-)collectieve diensten wordt aan de markt overgelaten. In de westerse democratieën: multinationals beïnvloeden te sterk het beleid van overheden. Het (neo)liberalisme beïnvloedt het bewustzijn van de individuele mens. Die wordt eerder een calculerende klant – ook van de overheid – dan een burger die verantwoordelijkheid wil dragen voor het maatschappelijk welzijn. De schrijver stelt hier een positief beeld tegenover. De mens is een empathisch wezen. Het gaat erom zijn vermogen tot solidariteit weer te activeren en aan te moedigen. Monbiot ziet op veel plaatsen hoopgevende initiatieven. Hij geeft ook ideeën over een mogelijke invoering van het basisinkomen en het beheer van de natuurlijke hulpbronnen op onze Aarde. Het boek roept op om de hoop op een betere wereld niet op te geven. De Engelse schrijver is een gezaghebbend geleerde (bioloog en journalist). Met literatuurverwijzingen in eindnoten en een register. Belangrijk actueel boek over hoe te werken aan een betere wereld.

Tekst op website uitgever
In een gepassioneerd betoog laat de kritische onderzoeksjournalist George Monbiot zien dat we bezig zijn er een puinhoop van te maken. We vernietigen onze leefwereld. Een alarmerende hoeveelheid planten en dieren sterft uit. De aarde warmt op, met alle gevolgen van dien. Maar ook de solidariteit staat onder druk. Ongelijkheid, haat en geweld nemen toe.

Om dit op te lossen moeten we in het klein beginnen, in de lokale politiek, bij het beheer van de publieke ruimte, bij het opbouwen van netwerken van solidariteit en gemeenschap. Opgewekt maar vastberaden laat de kritische denker zien hoe het anders kan: vanuit eenvoudige medemenselijkheid en betrokkenheid op elkaar aan een nieuwe en betere wereld werken.

Monbiot is schrijver en columnist van The Guardian en geldt als een van de meest geëngageerde Engelse denkers van deze tijd. Hij weet als geen ander zijn lezers te inspireren om in actie te komen en vooral de hoop niet te verliezen.

Tegenlicht
Op zondag 15 april 2018 stond George Monbiot en dít boek centraal tijdens de aflevering Compassie als oplossing volgens George Monbiot

Fragment uit een interview
Zijn nieuwste boek Out of the Wreckage gaat over hoe je met zulke verbondenheid een beweging bouwt. Hierin betoogt Monbiot dat we vastzitten aan het neoliberalisme omdat er geen alternatief politiek ‘verhaal’ beschikbaar was toen het begon te falen. Zijn boek moet dat alternatieve verhaal brengen. Let wel: geen nieuw verhaal, maar een extra spotlight op de successen van anderen in het creëren en mobiliseren van gemeenschapsgevoel. Hij heeft, zo blijkt, zijn hoop voor de wereld gevestigd op ‘community’, gemeenschap. Daarop zou de milieubeweging haar strategie moeten bouwen. Want, zo zegt hij, “dat gemeenschap iets goeds is, is een van de weinige dingen waar men over alle politieke lijnen heen achter kan staan”.

“Het is essentieel dat we de politieke kloof met ‘rechts’ dichten”, zegt Monbiot, die zichzelf neerzet als iemand met doorgaans sterk linkse sympathieën. Omdat de manier waarop we over voor ons belangrijke onderwerpen spreken, vervreemdend kan werken voor de mensen met wie we willen praten. “Ik weet dat ik een van de ergsten ben; ik heb waarschijnlijk een heleboel mensen vervreemd. Maar het is belangrijk om te zoeken naar een manier van praten die niet noodzakelijk op de verkeerde knoppen drukt, zodat mensen zich direct afsluiten. Het punt waarop we elkaar raken en waar mensen aan de linkerkant hun principes niet hoeven te verlaten, is gemeenschap. Een sterk gemeenschapsgevoel wordt door iedereen gezien als iets goeds.”


Artikel: George Monbiot: “Het is essentieel dat we de politieke kloof met ‘rechts’ dichten” (Down to earth, oktober 2017)

Fragment uit een recensie
That this is happening now, as opposed to 10 or 20 years ago, is a direct consequence of the disintegration of the economic policy framework that has held sway in Britain, the US, the European commission and many multilateral institutions for much of the previous 40 years. That framework is often referred to as “neoliberalism”, even if the term irritates a certain class of pundit, for whom it is some sort of swearword without any clear referent. Its disintegration is producing conflicting sympathies, as many on the left come to realise the xenophobia that can be unleashed in the absence of stable market-based rules.

For George Monbiot, neoliberalism should best be understood as a “story”, one that was conveniently on offer at precisely the moment when the previous “story” – namely Keynesianism – fell to pieces in the mid-1970s. The power of stories is overwhelming, as they are “the means by which we navigate the world. They allow us to interpret its complex and contradictory signals”. The particular story of neoliberalism “defines us as competitors, guided above all other impulses by the urge to get ahead of our fellows”.

This story may not have been all that attractive, but it provided meaning and clarity. It offered a guide on what to do and how to live. With the rise of Margaret Thatcher and Ronald Reagan, neoliberalism came to govern how policies were designed and institutions constructed. More diffusely, it came to shape how we understand ourselves, leading us to take on ever more responsibility for our own needs, economic security and wellbeing, devaluing social bonds and dependency in the process.

Artikel: Out of the Wreckage by George Monbiot review – the thrill and danger of a new left politics  (Guardian september 2017)

Voorpublicatie
Op zaterdag 14 april 2018 publiceerde De Correspondent het eerste  (licht bewerkte) eerste hoofdstuk van dit boek onder de titel: Geld maakt niet langer gelukkig. Welk verhaal komt er na het kapitalisme?

Fragment uit Een verhaal voor onze tijd
Je kunt mensen hun verhaal niet afnemen zonder ze een nieuw verhaal te geven. Het is niet voldoende om een oud verhaal aan te vechten, hoe verouderd en ongeloofwaardig dat inmiddels ook mag zijn. Verandering komt alleen als je het oude verhaal vervangt door iets nieuws. Als we het juiste verhaal ontwikkelen, en leren hoe dat te vertellen, zal dat een aanstekelijke uitwerking hebben op mensen van alle politieke voorkeuren. De verhalenvertellers regeren de wereld.
  De oude wereld, die ooit zo stabiel leek - onveranderlijk zelfs, is aan het instorten. Er breekt een nieuw tijdperk aan, dat kan heel gevaarlijk worden als we er niet goed op inspelen. Of de systemen die voortkomen uit deze breuk beter of slechter zijn dan huidige wereldorde zal afhangen van ons vermogen om een nieuw verhaal te vertellen, een verhaal dat leert van het verleden, vertelt wat onze plaats is in het heden, en een leidraad biedt voor de toekomst.

De kracht van het verhaal
Verhalen zijn middelen waarmee we ons een weg zoeken door de wereld. Ze stellen ons in staat om complexe en tegenstrijdige signalen te interpreteren. We bezitten allemaal een vertelinstinct: een aangeboren neiging om alert te zijn op verhalen over wie we zijn en waar we staan.  (pagina 9)

Artikel: Next librarians zijn de vroedvrouw van de next society (juli 2018) en Als dit boek slechts een handvol mensen toerust om deel te nemen aan het debat over de toekomst van onze soort, heeft het zijn werk gedaan. (juni 2018)

Terug naar Overzicht alle titels