Jan Rotmans 3

Omwenteling : van organisaties, mensen en samenleving
De Arbeiderspers 2017, 157 pagina's - € 14,95

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Website van Jan Rotmans (1961)

Korte beschrijving
De auteur beschrijft langdurige verandering (transitie) op drie niveaus. Op het maatschappelijke niveau constateert hij toenemende polarisatie, economische crises die elkaar opvolgen, een arbeidsmarkt met steeds minder zekerheid en ecologische problemen die toenemen. Tegelijkertijd zie we een tegenbeweging waarin burgers elkaar vinden met nieuwe initiatieven en met behulp van nieuwe technologie. Daar ligt de kiem voor transitie naar een meer solidaire maatschappij. Bedrijven en organisaties krijgen ook te maken met deze transitie, met name op technologische gebied, nieuwe verdienmodellen en een veranderende arbeidsmarkt. Zij kunnen zich aanpassen of zelfs het voortouw nemen, maar dat vraagt ook interne transitie naar meer zelfsturing of zelforganisatie. Op individueel niveau kan men ook spreken van transities. Dat vraagt wendbaarheid en persoonlijk leiderschap. Op alle niveaus geeft de auteur verandersleutels: aanknopingspunten om transities in gang te zetten en te houden. Het is een vlot leesbaar en inspirerend boek voor iedereen die verandering zoekt en wil bijdragen.

Tekst op website uitgever 
Onze samenleving en economie zijn fundamenteel aan het veranderen – we bevinden ons in een revolutionair tijdperk met grote maatschappelijke verschuivingen die chaos en instabiliteit veroorzaken. Hoe kunnen bedrijven en organisaties hierop inspelen? Wat betekent dat voor ons persoonlijke leven?
Jan Rotmans maakt de verbinding tussen hoofd, hart en handen met aansprekende verhalen van mensen die een persoonlijke transitie durfden aan te gaan in onze snel veranderende wereld, van een zorgondernemer tot een bankier, van een ambtenaar tot een politica, van een schoolleider tot een student.

Fragment uit 1. Maatschappelijke omwenteling
Over een goede afloop blijf ik optimistisch. We hebben tijd nodig, maar we leren van elke crisis. Na elke crisis kantelt een deel van de mensen en de systemen. Alles valt of staat met hoe we met de omwenteling omgaan. Hoe we disrupties gaan gebruiken en hoe wij ons daaromheen gaan organiseren. In beginsel bieden deze disrupties een unieke kans, om onze maatschappelijke systemen, zoals het financiële stelsel en de energievoorziening, decentraler, transparanter en democratischer te maken. Die kans hadden we ook toen internet opkwam, maar het internet is in handen gevallen van grote bedrijven als Google, Facebook, Apple en Amazon die een soort monopoliepositie hebben verworven op het gebied van data. Dat heeft ons eerder afhankelijker dan vrijer gemaakt, en onze systemen eerder minder dan meer democratisch. We kunnen veel leren van wat er met het internet gebeurde. Nu dreigt bijvoorbeeld de blockchain in handen te vallen van grote instituties en bedrijven, terwijl juist blockchain een uniek uitgangspunt biedt om middelen en kansen eerlijk te verdelen. Wij moeten voorkomen dat snel instappende consortia van grote bedrijven weer een machtspositie opbouwen die kan ontaarden in een monopolie. Hierbij speelt de overheid een belangrijke rol: als burgers een op maat gemaakte blockchainverzekering afsluiten, moet de overheid risicogroepen beschermen, anders moeten die vele meer gaan betalen.

  Mijn optimisme over een geslaagde omwenteling baseer ik op drie onderliggende transitiepatronen. het eerste patroon is dat technologische disruptie en maatschappelijke disruptie elkaar kunnen versterken. Anders gesteld: disruptieve innovaties kunnen disruptieve mensen helpen om zich nog beter en slimmer te organiseren. Steeds meer kennis en techniek komen in handen van gemeenschappen in een snel opkomende middenklasse, die een micromacht vormt. Je ziet dat fenomeen overal ter wereld, samen vormen zij de commonsbeweging. Zij vormen het hart van de deeleconomie, zij streven naar meer autonomie door samen te werken, kennis en expertise te delen. Wederkerigheid is hierbij het uitgangspunt, je haalt iets en brengt iets van de commons. Tal van digitale deelplatforms functioneren uitstekend en draaien daadwerkelijk om delen en samenwerken en niet om winstmaximalisatie. Democratische start-ups worden dat ook wel genoemd, als tegenhanger van de hyperkapitalistische Ubers en Airbnb's. je kunt de deeleconomie dus niet afrekenen op dergelijke bedrijven die slechts gericht zijn op winstmaximalisatie. (pagina 42-43)

Youtube - Omwenteling met Jan Rotmans

 

Lees ook van Jan Rotmans: In het oog van de orkaan : Nederland in transitie (2012) en  Verandering van tijdperk : Nederland kantelt (2014)

Terug naar Overzicht alle titels