Oorsprong : hoe de aarde de mens heeft gevormd
Thomas Rap 2019, 398 pagina's - € 24,99
Oorspronkelijke titel: Origins : how the Earth made us (2019)
Wikipedia: Lewis Dartnell (1980)
Korte beschrijving
De mens is wie hij nu is door de geologie, de ontwikkeling van de Aarde. Door verschuivingen en botsingen van platen werd de oorspronkelijke habitat van de mens, de Oost-Afrikaanse slenk, onleefbaar en moest hij op zoek naar een ander leefgebied. Door diezelfde botsingen en verschuivingen ontstonden er tijdelijke landbruggen waardoor de mens de wereld kon doorkruisen. De mens baseerde zijn keuze tot vestiging op de watertoevoer en de beschikking over grondstoffen. Door dieren te domesticeren kon hij de grond bewerken, had hij voedsel én kon hij gebieden veroveren. Per schip werden andere gebieden ontdekt en veroverd. Zonder gebruik te maken van de wind en de zeestromingen hadden de reizigers die gebieden wellicht nooit ontdekt. Een populairwetenschappelijk boek waarin de Britse auteur en presentator opnieuw zijn liefde voor de Aarde tentoonspreidt. Ingewikkelde uitleg over hoe de invloed van de kosmos op de Aarde wordt afgewisseld met leuke feitjes en beeldende vertellingen over de kleinste en grootste organismen. Met zwart-witillustraties, eindnoten, register en literatuurlijst.
Als soort worden we gevormd door onze omgeving. Geologische krachten veroorzaakten onze evolutie in Oost-Afrika. Een bergachtige omgeving leidde tot de ontwikkeling van de democratie in Griekenland; en vandaag volgt het stemgedrag in de Verenigde Staten de bedding van een oude zee. Van platentektoniek via klimaatverandering naar atmosferische circulatie en zeestromingen: het menselijke verhaal is het verhaal van aardse krachten. Aan de hand van miljarden jaren geschiedenis van onze planeet vertelt professor Lewis Dartnell ons het ultieme oorsprongsverhaal. Van het verbouwen van de eerste gewassen tot de oprichting van moderne staten: Oorsprong laat de enorme invloed van de aarde op de menselijke beschavingen zien. Zijn glasheldere inzichten helpen ons de uitdagingen van de toekomst aan te gaan.
Fragment uit 2. Wandelaars over wandelende continenten
We leven op dit moment in een vrij ongewoon geologisch tijdperk, een tijdperk dat zich onderscheidt door één dominant kenmerk: ijs. Gezien de huidige zorgen over de opwarming van de aarde zou je dat misschien niet denken, en het is ontegenzeggelijk waar dat de gemiddelde temperatuur sinds de industriële revolutie stijgt en dat die stijging vooral de afgelopen zestig jaar erg snel gaat. Maar deze plotselinge, door menselijk handelen veroorzaakte stijging voltrekt zich binnen de veel langere cycli van de ijstijden van het Kwartair. Ongeveer 2,6 miljoen jaar geleden, aan het begin van de meest recente geologische periode, ontstond er op aarde een nieuw klimaattype, dat wordt gekenmerkt door regelmatig terugkerende ijstijden. Dit heeft de huidige wereld en onze plaats daarin diepgaand beïnvloed.
Wij leven in een interglaciaal, een periode tussen twee ijstijden waarin het naar verhouding warm is, de ijskappen klein zijn en het zeeniveau dus hoog is. Gemiddeld genomen was het klimaat in de afgelopen 2,6 miljoen jaar echter veel kouder dan nu. Hoe de wereld er in de laatste ijstijd uitzag weet de lezer misschien van museumbezoeken of tv-documentaires. In een toendra-achtig landschap liepen wolharige mammoeten rond die werden bejaagd door sabeltandtijgers , en ook de paleolithische mens ging er op jacht, in dierenvellen gehuld en gewapend met speren met stenen punten. (pagina 41)
Lees ook Sapiens : een kleine geschiedenis van de mensheid van Yuval Noah Harari (uit 2014), maar vooral De ontdekking van de aarde : het grote verhaal van een kleine planeet van geoloog & Earth system scientist Peter Westbroek (uit 2012)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen