zondag 10 december 2023

Rens van der Vorst

Digitale gremlins : slimme sabotages om je te onttrekken aan de greep van het algoritme
Business Contact 2023, 238 pagina's - € 22,99

Korte bio van Rens van der Vorst (1971)

Korte beschrijving
Een kritische blik op de invloed van digitale technologie op ons leven.  Digitale technologie heeft ons leven een stuk gemakkelijker gemaakt, maar meer efficiëntie betekent ook minder ruimte voor improvisatie, toeval, humor en spontane gesprekken. Eigenlijk helpen we vooral de grote technologiebedrijven aan nog meer geld, macht en data. Volgens technofilosoof Rens van der Vorst is het tijd om de controle terug te pakken door de innerlijke digitale gremlin te laten ontwaken. Die saboteert het systeem op een slimme manier, zonder technisch te hoeven zijn, door kleine aanpassingen in het gedrag zoals niet op het eerste Google-resultaat klikken, eerder stoppen met series kijken en reageren op sociale media posts in plaats van liken. Informatief maar lichtvoetig geschreven.  Rens van der Vorst werkt als techno­-filosoof bij Fontys Hogescholen.

Tekst op website uitgever
Een boek vol slimme hacks en hilarische inzichten dat de invloed van digitale technologie op ons leven toont en je beter laat voelen over je gebruik ervan. Samen pakken we de controle terug!

In ‘Digitale gremlins’ werpt Rens van der Vorst een kritische blik op de invloed van digitale technologie op ons leven. Digitale technologie heeft ons leven een stuk gemakkelijker gemaakt. Van appen tot eten bestellen, er is altijd wel een digitale dienst waarmee het nóg sneller, simpeler en goedkoper kan. Maar meer efficiëntie betekent ook minder ruimte voor improvisatie, voor toeval, voor humor, voor spontane gesprekken. Eigenlijk helpen we vooral de grote technologiebedrijven aan nog meer geld, macht en data. Volgens technofilosoof Rens van der Vorst is het tijd om de controle terug te pakken. Hoe? Je hoeft alleen maar de digitale gremlin in jezelf wakker te kussen.

Een gremlin is een mythisch wezentje met aanleg voor mechanica. Hij saboteert het systeem. Een beetje. Op een slimme manier. Een manier die leuk is, weinig moeite kost en waar je niet technisch voor hoeft te zijn. Wil jij je beter voelen over je gebruik van digitale technologie? Wil jij technologie waarin onze waarden centraal staan? Wil jij niet langer passief toekijken maar actie ondernemen? Sluit je dan aan bij het leger digitale gremlins. Samen pakken we de controle terug en maken we de wereld steeds een beetje beter.

Fragment uit (de) Inleiding - Wat kan ik eraan doen?
Over digitale gremlins

Een digitale gremlin is de moderne versie van de gewone gremlin. Die ken je waarschijnlijk uit de iconische kerstfilm uit 1984. In die film zetten groene, haarloze monstertjes een Amerikaans stadje op stelten. Het zijn technische monstertjes. Ze maken auto's onklaar, laten magnetrons ontploffen en veranderen blenders en ventrilators in dodelijke wapens.

Over gremlins wordt al eeuwenlang gepraat. In volksverhalen uit de negentiende eeuw leefden ze in de bossen van Engeland en werden ze soms gevangen door wijze weduwen, die ze als huisdier hielden. Ook in die verhalen waren gremlins klein en gespecialiseerd in het saboteren van dingen. Het woord 'gremlin' komt naar alle waarschijnlijkheid uit het Oudengels en betekent zoiets als vervelen of ergeren.

De eeuwenoude gremlin uit de bossen van Engeland speelde een belangrijke rol tijdens de Eerste Wereldoorlog. Engelse oorlogspiloten die ooit verhalen hoorden van hun oma's over gremlins, gaven de monsters de schuld van technische problemen met hun vliegtuigen. In 1020 publiceerde de Royal Air Force zelfs een gedicht over gremlins. Ik weet niet of er in het gedicht iets rijmt op gremlin, maar in het huidige tijdsgewricht was het vast 'Kremlin' geweest.

Roald Dahl maakte de gremlins wereldberoemd. Dahl, zelf in de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog piloot in de Royal Air Force, kende de verhalen van de kleine monsters, die met hun grijpgrage klauwtjes rommelden aan de vliegtuigen, als geen ander. In 1943 verscheen zijn boek The Gremlins. De timing was perfect. Amerika was net betrokken geraakt bij de Tweede Wereldoorlog en Amerikaanse kinderen verslonden de verhalen.

Gremlins hebben een slechte reputatie, maar dat is niet altijd terecht. Ze vervullen vaak ook een functie. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gaven piloten en monteurs bij motorstoringen vaak de schuld aan gremlins in plaats van aan elkaar. Zo'n gezamenlijke, ongrijpbare vijand bleek goed voor het moreel.

Daarnaast is het lang niet altijd slecht dat technologie niet werkt. Een gremlin kan ook de bladblazer van de buurman die elke zondagmorgen in alle vroegte zijn stoepje schoonmaakt onklaar maken. Of voorkomen dat een pijpbom ontploft.

Gremlins, wil ik maar zeggen, kunnen ook nuttig zijn. Je moet ze alleen een beetje africhten. In een wereld waarin we omringd worden door digitale technologie, die lang niet altijd het beste met ons voorheeft, is er daarom behoefte aan een speciale variant: digitale gremlins.

Pleidooi voor de digitale gremlin
Wil jij je beter voelen over je gebruik van digitale technologie? Wil jij een wereld met betere digitale technologie? Wil jij digitale technologie waarin jouw waarden centraal staan? Wil jij niet langer passief toekijken, maar actie ondernemen? Wil jij antwoord op de vraag: wat kan ik eraan doen? Dan hoef je alleen maar de digitale gremlin in jezelf wakker te kussen!

Maar voor je echt enthousiast wordt, is het belangrijk om te begrijpen wat een digitale gremlin precies is. De definitie luistert namelijk heel nauw. Een digitale gremlin:

* begrijpt precies wat het idee is achter een digitale technologie: wat zijn de drijfveren, verdienmodellen en waarden?

*    gebruikt de informatie voor kleine, slimme sabotages die een positieve impact hebben op hoe de digitale technologie werkt of hoe mensen ermee werken;

* wind dat dat hartstikke leuk om te doen;

* Doet alleen dingen die weinig tot geen moeite kosten;

* doet niets illegaals;

* voelt zich meteen beter door de acties;

* weet dat de acties, zeker als veel digitale gremlins ze uitvoeren, de kans vergroten op betere digitale technologie of een betere wereld

(pagina 22-24)

Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen