De Daf van mijn vader
Atlas Contact 2018, 270 pagina's - € 19,99
Lenen als E-book via bibliotheek.nl
Wikipedia: Thomas Vaessens (1967)
Korte beschrijving
Zestig jaar geleden introduceerde Van Doorne’s Automobielfabriek haar eerste personenauto: de DAF 600. Het moest de tegenhanger worden van de Duitse Kever, Franse 2CV en Britse Mini, oftewel een model dat autorijden voor de gewone man bereikbaar zou maken. Het liep echter anders. De automatische versnellingsbak, die door zijn gebruiksgemak de drempel voor aspirant-automobilisten nog lager moest maken, bezorgde de auto een oubollig imago en nog geen twintig jaar later eindigde de productie al. Aan de hand van dit Dafje schetst de auteur een maatschappijbeeld van die periode. Zoals de rol die DAF speelde om het achtergebleven Oost-Brabant op te stuwen in de vaart der volkeren. Of de mislukte poging van DAF om de vrouw achter het stuur te krijgen. Ook export naar de Verenigde Staten draaide op niets uit, al wist de marketingafdeling lang het tegendeel vol te houden. En door de achteruitrijraces van de TROS gingen veel Dafjes verloren, die nu wellicht als oldtimer vertroeteld waren. Vaessens weet het allemaal smakelijk te vertellen en voor veel lezers zal het dan ook een feest van herkenning zijn. Met zwart-witfoto's, een bronnenverantwoording en een literatuurlijst.
Op een zonnige dag in 1967 ziet fotograaf Ed van der Elsken drie jonge vrouwen de Beethovenstraat in Amsterdam oversteken. Hij aarzelt niet en maakt de foto die mede het beeld van de mythische jaren 1960 zal gaan bepalen: 'Beethovenstraat 1967'. De foto ademt de geest van de sixties in 'magies sentrum' Amsterdam. Drie onafhankelijke, zelfbewuste jonge vrouwen in de Summer of Love. Minirokken en hakken, lachend naar de camera. 'het ballet van Ed', zo noemde collega-fotograaf Eddy Posthuma de Boer deze foto, want 'hoe krijg je drie meiden zo in de pas'...
De vrouwen verpersoonlijken in Van der Elskens choreografie de jaren zestig, en de decorstukken dragen daaraan bij. Op de achtergrond, langs de stoeprand, zien we hoe het 'blik' bezit heeft genomen van de stedelijke ruimte - een heikel punt in het Amsterdam van provo, de romantische rebellenclub die, terwijl de stad dichtslibde met verkeer, pleite voor de Witte Fiets in plaats van 'de ruimterovende auto', die lelijke, vervuilende en gevaarlijke fetisj van het autofiele 'klootjesvolk'. En inderdaad: de dicht tegen elkaar aan geparkeerde auto's ontsieren niet alleen het straatbeeld, maar eigenlijk ook Van der Elskens foto.
Toch doet het blik op de achtergrond géén afbreuk aan decompositie. Hoe fraai is het immers niet dat de drie iconische vrouwen in het decor gespiegeld worden door drie andere symbolen van de jaren zestig: de Kever, de 2CV en de Daf? Drie compacte, betaalbare auto's die automobiliteit bereikbaar maakten voor de gewone man/vrouw en dus, samen met de welvaartsstijging, bijdroegen aan de massamotorisering die de leefwereld ingrijpend aan het veranderen was. Ze symboliseerden het gedemocratiseerde ideaal van de individuele bewegings- en keuzevrijheid, dat tot de kern van het nieuwe zelfbewustzijn behoorde. Een auto voor iedereen.
Lees vooral ook: Gouden jaren : hoe ons dagelijks leven in een halve eeuw onvoorstelbaar is veranderd van Annegreet van Bergen (uit 2014)
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen