Rolf Dobelli 2

Het nieuwsdieet : omgaan met de overload aan informatie
Spectrum 2020, 203 pagina's- € 18,90

Oorspronkelijke titel: Die Kunst des digitalen Lebens (2019)

Wikipedia: Rolf Dobelli (1966) en de website van de auteur

Korte beschrijving
Een ietwat misleidende titel, want hoewel 'het nieuwsdieet' matiging suggereert, stuurt de inhoud van dit boek op niets minder dan een regelrechte hongerstaking aan. Dobelli was ooit - voordat hij cold turkey ging – net zoals zovelen een nieuwsjunkie: headlines checken, meerdere kranten lezen, de nieuwsbulletins op de radio op automatische piloot meteen wat luider draaien. Nu de laatste jaren de nieuwsberichten zich via onze smartphones aan ons opdringen, is er geen ontkomen meer aan. Het boek is opgebouwd uit 35 korte hoofdstukjes die je moeten overtuigen om je dagelijkse nieuwsconsumptie terug te schroeven tot een absoluut minimum: nieuws bevordert angst (want wie is er geïnteresseerd in goed nieuws?) en nieuws versterkt de availability-bias (iemand bepaalt wat we wel en niet te zien krijgen). Nieuws is, kort gezegd, niet goed voor u. De vraag is of hoe u het nieuws ervaart na het lezen van dit boek grondig veranderd zal zijn. Een aantal degelijke wetenschappelijke referenties, die het boek uit de anekdotiek hadden kunnen halen, ontbreekt. Blijft staan een vlot geschreven, uitdagende verdediging van een zo goed als volledige onthouding van nieuwsberichten.

Tekst op website uitgever
Het dagelijkse nieuws leidt ons af van waar het nu echt om draait, het maakt ons depressief en het laat onze wilskracht verdwijnen. Nu is het moment gekomen om hierbij stil te staan en de juiste stappen te nemen. Een leven zonder een overload aan informatie.

Nieuwsfeitjes geven geen representatief beeld van de wereld waarin we leven. Denk daarbij aan de volgende voorbeelden:

• Terrorisme wordt overschat. Chronische stress is onderschat.

• De val van Lehman Brothers wordt overschat. Fiscale verantwoordelijkheid is onderschat.

• Vliegtuigrampen worden overschat. Immuniteit voor antibiotica is onderschat.

Daarnaast heeft nieuws weinig tot geen invloed op ons leven en vereist het ook geen denkwerk. We zijn dan ook nooit verzadigd als het gaat om het opnemen van nieuws. In tegenstelling tot het lezen van boeken en achtergrondartikelen kunnen we nieuwsfeitjes onbeperkt tot ons nemen, zoals een zak drop.

Rolf Dobelli leeft al vele jaren zonder kranten te lezen en het nieuws te volgen. Volg zijn voorbeeld en je zult merken dat je gelukkiger wordt, helderder denkt, tot waardevollere inzichten komt, betere beslissingen neemt en meer tijd overhoudt voor de belangrijke zaken. Het is absoluut niet makkelijk, maar het is het zeker waard!

Fragment uit 24 Nieuws manipuleert
Vandaag zijn echter twee dingen nieuw. Ten eerste is de hoeveelheid nepnieuws tot in het oneindige gestegen. Een pamflet drukken kostte tenminste nog iets. Digitaal nepnieuws publiceren kost vrijwel niets (tenzij je Google of Facebook ervoor betaalt dat je eigen nepnieuws prioriteit krijgt). Ten tweede is het huidige nepnieuws perfect op de individuele consument afgestemd (microtargeting) waardoor het veel krachtiger is.
  Binnenkort zijn er niet eens mensen nodig om nepnieuws te produceren. Intelligente computerprogramma's kunnen nu al zelf nieuwsberichten schrijven. Zulke automatisch gecreëerde nieuwsberichten zullen in de toekomst perfect op de voorkeuren van de nieuwsconsumenten afgestemd zijn. Zelfs kritisch ingestelde tijdgenoten zullen ze haast niet meer kunnen weerstaan. Of de berichten waar zijn is van ondergeschikt belang, zolang ze maar kliks en dus reclame-inkomsten genereren.
  En vanzelfsprekend blijft het niet bij teksten, artikelen, posts en tweets. Computers genereren nu al foto's en videoclips uit het niets. Vooralsnog zijn ze voor het geoefende oog herkenbaar als kunstmatig nieuws, bijvoorbeeld als een staatshoofd in een video een heel andere tekst in de mond gelegd krijgt met de perfect bijpassende stem, mimiek en gebaren. Maar over een paar jaar zal alleen kunstmatige intelligentie nog herkennen welk nieuws door kunstmatige intelligentie is gegenereerd en welk nieuws niet.
  In het moeras van de nieuwswereld schieten berichten als paddenstoelen uit de grond, waarvan sommige eetbaar zijn en andere giftig. Het wordt steeds moeilijker om de ware verhalen van de leugens te onderscheiden. Daar komt bij dat zelfs gerenommeerde nieuwsorganisaties steeds meer zogenaamde advertorials en native advertising verkopen. Dat zijn betaalde pr-teksten die eruit zien als redactionele teksten. Studies gaan ervan uit dat we de 'inversie' al hebben gehad, dat wil zeggen dat ruim vijftig procent van de inhoud, users en kliks op het internet al fake zijn. Om je maximaal tegen manipulatie te beschermen, kun je het beste helemaal geen nieuws consumeren. Aangenaam neveneffect: je komt dan ook grotendeels van de reclametroep af. Reclame wordt immers bij voorkeur bij nieuws aangeboden en is in feite niets anders dan manipulatie. Reclame wil ons producten aanpraten die we niet nodig hebben of niet kunnen betalen - anders zouden we ze ook wel zonder reclame kopen, Reclame is net zo overbodig als nieuws. Weg ermee.

Take away
Stap uit het moeras van nieuws, het zit vol halve waarheden, extreme meningen, productplacements, pr, propaganda en reclame. Het is veel gemakkelijker om fake news te genereren dan fake books. (pagina 103-105)


Lees ook: De kunst van het heldere denken : 52 denkfouten die je beter aan anderen kunt overlaten (2012) en De kunst van het verstandige handelen : 52 dwalingen die je beter aan anderen kunt overlaten (2013) van Rolf Dobelli en Feitenkennis : 10 redenen waarom we een verkeerd beeld van de wereld hebben en waarom het beter gaat dan je denkt van Hans Rosling (2018)

Artikelen die hier deels bij aansluiten: Rolf Dobelli - De kunst in het leven is om twee of drie echte samenhangen uit de zee van ruis te vissen (juni 2013), Waarom ik het nieuws oversla (oktober 2014) én Peter en Greta: Er zijn geen grijze gebieden als het gaat om overleven. (december 2018) én
Ik wil niet "op de hoogte zijn". Integendeel. Ik wil begrijpen. (januari 2020)

Terug naar Overzicht alle titels