Bernard Maris

Economie is geen wetenschap : het bijgeloof van onze tijd ontmaskerd
De Geus 2015, 125 pagina's - € 14,95

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Oorspronkelijke titel: Houellebecq économiste (2014)

Wikipedia: Bernard Maris (1946-2015)

Korte beschrijving
Hoewel de auteur een beroemd econoom is, staat hij bekend om het bekritiseren van economen en het huidige economische systeem. Net als de thans actuele Thomas Piketty beweert Maris meer geleerd te hebben van grote literaire auteurs dan van toonaangevende economen. In dit boek houdt hij de lezer een spiegel voor over onze huidige samenleving aan de hand van het werk van de schrijver Michel Houellebecq, met veelvuldige citaten van vroegere economen als Marx, Friedman en Keynes. Hij wil onze overschatting van de relevantie en invloed van de economie aan de kaak stellen door duidelijk te maken dat economie geen exacte wetenschap is en daardoor belangrijke beperkingen kent, zoals het willen rationaliseren van alles in de samenleving en het miskennen van de factor 'menselijk gedrag'. Dit boek is postuum uitgegeven: de auteur was een van de slachtoffers bij de aanslag van januari 2015 op de kantoren van het satirische Franse weekblad Charlie Hebdo, waarvan hij redacteur/columnist en deels eigenaar was. Een juweeltje voor cynici en relativeerders..

Fragment uit het Voorwoord
Ten eerste valt er nooit, ik herhaal nooit iets aan te begrijpen, en een roman of gedicht is van nature niet economisch. Nee. Net zoals je door het lezen van Kafka begrijpt dat je wereld een gevangenis is en door Orwell dat je er wordt gevoed met leugens, zo zul je door het lezen van de economische ideeën van Michel Houellebecq die ik ga onthullen, te weten komen - als je het niet al wist - dat het keurslijf dat je bewegingen afremt en je zo triest en sneu maakt, economisch van aard is. Rimbaud had het in een gedicht terloops over de economische verschrikkingen en Viviane Forrester schreef er een fraai boek over, dat werd verguisd door de intelligentsia (een goed teken!). Voortaan zul je nog meer van Michel Houellebecq genieten nu je begrijpt dat hij je immuun maakt voor economie, al had je dat vast al begrepen.
  Zijn boeken vallen onder de gezondheidszorg. Te zien dat onze tijd in hokjes is verdeeld door de troosteloze wetenschap en de statistiek, die etymologisch verwant is met de staatsraison en ten grondslag ligt aan de wil om de wereld te normeren via de 'normaalverdeling', is één ding; het bespreken van de twee Houellebecqiaanse redenen om te leven, of te overleven - goedheid en liefde - is iets anders, veel bezielender.

Nietzsche dacht dat de wetenschap de filosofie de das om zou doen. Niets daarvan. De filosofie werd vervangen door pseudowetenschappen, de economie voorop, waarvan de wiskundige overdrijving de conceptuele leegte verhult. Samen met het jargon is wiskunde de camouflagetruc die het economische kankergezwel in de samenleving aan het zicht onttrekt.
  Dat de economie de samenleving - of liever gezegd de mensheid - fataal wordt is, voor één keer, volkomen voorspelbaar. En die voorspelling wordt gedaan door Michel Houellebecq.
  Het is een goede zaak dat de moordenaar wordt ontmaskerd. (pagina 20-21)

Lees ook: Michel Houellebecq. Mogelijkheid van een eiland (2005) en Viviane Forrester. De terreur van de globalisering (2000/2001)

Terug naar Overzicht alle titels