Ewald Engelen / Marianne Thieme

De kanarie in de kolenmijn
Prometheus 2016, 115 en 140 pagina's (keerdruk)  - € 19,95

Wikipedia: Ewald Engelen (1963) en Marianne Thieme (1972)

Korte beschrijving
Boek met twee voorkanten (een keerdruk): Marianne Thieme en Ewald Engelen schreven ieder hun eigen radicale ecocentrische pamflet, gebundeld in één boek. De een vanuit politiek-ecologisch perspectief, de ander vanuit economisch gezichtspunt. De delen zijn ongelijksoortig van kwaliteit, maar allebei absoluut lezenswaardig. De meeste politici kiezen voor marginale veranderingen binnen de status quo, waarbinnen ze zich richten op meer economische groei en meer vrijhandel. Thieme en Engelen pleiten voor een radicale koerswijziging. Wanneer we aandacht voor relaties, milieu, dierenwelzijn, onderwijs en gezondheid als belangrijkere indicatoren gaan zien dan de dode letter van het BBP (bruto binnenlands product) kunnen we het tij keren. Scherpe analyse van ons economisch en maatschappelijk bestel, dat aan het einde van zijn levenscyclus lijkt gekomen. Een 'must read' voor iedereen die denkt dat we er met het oplappen van het oude model wel komen. Uitvoering: geen kleurendruk, geen illustraties, paperback. Bevlogen boek, goed voor een redelijke lezerskring.

Korte beschrijving op website uitgever
Marianne Thieme en Ewald Engelen waarschuwen tegen de onhoudbaarheid van de huidige politieke en financiële keuzes. Als een kanarie in de kolenmijn signaleren zij gevaren die onze toekomst bedreigen. Dat het fossiele denken gedurende lange tijd zo'n beetje alle verzamelde reserves aan fossiele brandstoffen erdoor heeft gejaagd. Dat honger niet het gevolg is van te weinig voedselproductie, maar dat het vooral gaat over voedselverdeling en -verspilling. Dat de strijd om water er niet een is van de verre toekomst.
De meeste politici en wetenschappers kiezen voor marginale veranderingen binnen de status quo waarbinnen we ons richten op meer economische groei en meer vrijhandel. Marianne Thieme en Ewald Engelen pleiten voor een radicale koerswijziging. Thieme vanuit ecologisch oogpunt, Engelen vanuit economisch perspectief. Ze komen tot een gemeenschappelijke conclusie: het financiële systeem en het politieke stelsel zijn volledig vermolmd. Plan B is onontkoombaar.

Fragment uit 3. Leven op geleende tijd (van Ewald Engelen)
Het tekent een op hol geslagen financieel systeem dat steeds meer spaargeld van steeds meer mensen uit steeds meer landen moet opzuigen om het piramidespel te kunnen blijven spelen. Ondertussen snakt het kleinbedrijf naar krediet, schreeuwen groene ondernemers om investeringen, kraakt de infrastructuur in zijn voegen, hunkeren pas afgestudeerden naar een kans, schreeuwt het milieu om duurzame productie en consumptie en vluchten steeds meer armen naar het rijke Westen omdat er in het land van herkomst armoede, onderdrukking en oorlog heerst. Als er ergens vraag naar krediet bestaat is het daar wel. Op de radar van de belegger verschijnt het niet eens. pak 'm beet 5 procent rendement per aandeel is zo'n beetje de ondergrens, terwijl beursgenoteerde grootbanken 12 procent beloven en private-equityfondsen en hedgefondsen daar vaak zelf boven zitten. En dus komen alleen producten in aanmerking die door de wasstraat van een bancaire balans zijn heengegaan.
Met eigen vermogens van 3 procent (en fiscaal gesubsidieerde schuld van 97 procent) zijn bancaire balansen ook na de crisis nog altijd de grote winstvermenigvuldigers. Vandaar ook dat onze pensioenfondsen liever virtuele weddenschappen aangaan met banken dan te investeren in wind- en zonne-energie in eigen land. Het is veiliger om je met de andere lemmingen in het ravijn te storten, dan om je kapitaal te steken in iets waar mens, dier en milieu werkelijk wat aan hebben. (pagina 51)

Fragment uit Epiloog. Let's party!
Volgens Robert Reich.voormalig minister van arbeid in de VS, heeft elke burger in de westerse samenleving vier zielen: die van de consument, de belegger, de werknemer en de burger. De permanente strijd tussen die ver zielen zou leiden tot de instabiliteit zoals we die telkens in andere verschijningsvormen, maar ook steeds heviger zien ontstaan. Ewald Engelen merkt terecht op dat naast die vier zielen elk van ons ook nog andere rollen in zich draagt zoals die van kind, ouder, neef, nicht, vriend(in), schoonmoeder, collega, studiegenoot. Ook in die rollen strijden verschillende belangen om voorrang.

Het feit dat we welvaart tot ongekende hoogte is gestegen, doet niets af aan het feit dat een kleine planeet met een groeiende wereldbevolking en dito behoefte niet in staat kan zijn tot ongebreidelde groei. Groei is een onhoudbaar concept op een planeet die niet meegroeit en waar de wereldbevolking explosief groeit.

De irrationaliteit die burgers, banken en politici  kenmerkt, kenmerkt ook kiezers. Belooft Diederik Samson dat een stem op hem kan zorgen dat 'het rechtse rotbeleid' uit het torentje verdreven kan worden, dan geloven grote groepen kiezers dat, omdat de wens de vader van hun gedachten is, Belooft Mark Rutte de kiezers om 'het rode gevaar' uit het torentje te houden en doet hij daar een bonus van 1000 euro bovenop voor 'elke hardwerkende Nederlander' die op hem stemt, dan trekt ook dat grote groepen kiezers ondanks de ongeloofwaardigheid van de belofte. Een coalitie uit het ongerijmde die binnen een week na al die elkaar uitsluitende beloften gesmeed wordt, vormt het ondersteunende bewijs van die irrationaliteit.
  Het is geen toeval dat in een systeemcrisis die we over ons afroepen, we niet alleen te maken hebben met plofkippen, maar ook met plofwielrenners, plofbanken, plofpensioenen, plofhypotheken, een plofmunt en met plofpolitici en plofpolitiek partijen. Ze hebben allemaal te maken met onze groei- en schuldverslaving en de valse hoop dat de bomen tot in de hemel zouden kunnen groeien. En als ze dat niet voor ons allemaal kunnen, dat ze dan in elk geval voor ieder van ons persoonlijk tot in de hemel zouden kunnen groeien.
  Het traditionele groeimodel is uitgewerkt en biedt geen zicht op een duurzame toekomst. Een dergelijk desastreus groeimodel zien we ook in de veehouderij.
  Economische groei vormt niet de oplossing, maar is het probleem. Het is de logica van een piramidespel om te stellen dat groei ervoor kan zorgen dat we niet krimpen. Daarom is revolutie meer noodzakelijk dan ooit. (pagina 137-138)

Artikel: De markteconomie is groots, maar we willen het vervangen door een ander systeem - het naar een volgend niveau tillen (1 mei 2016)

Lees ook van Ewald Engelen: De schaduwelite voor en na de crisis : niets geleerd, niets vergeten  (2013)

Boeken over onze nieuwe omgang met niet-dieren en dingen

Terug naar Overzicht alle titels

Peter Venmans

Amor mundi : hoe komen we tot een betekenisvolle relatie met de ander?
Atlas Contact 2016, 240 pagina's - € 18,95

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Wikipedia: Peter Venmans (1963)

Korte beschrijving
De titel van deze uitgave is ontleend aan het concept dat Hannah Arendt in een boek had willen uitwerken, maar dat nooit is verschenen. De filosoof Peter Venmans stelt dat dit thema, liefde voor de wereld, niets aan actualiteit heeft ingeboet. Het boek bestaat uit tien essays: het ontbreken van amor mundi vanaf de christelijke middeleeuwen tot aan het neoliberalisme, het zoeken naar individueel geluk tot wat amor mundi ons vandaag, via het denken van mensen als Camus en Sloterdijk, kan bieden. Venmans heeft drie eerdere publicaties op zijn naam staan, waarvan één over Hannah Arendt: 'De ontdekking van de wereld' (2005). Het politieke element uit Arendts denken komt in dit boek echter niet of nauwelijks aan bod. Amor mundi is voor Venmans allereerst oordelen: je houding bepalen tegenover de wereld. Maar niet hoe je vandaar tot handelen komt. Dat kan als een gemis worden ervaren; het blijft zo bij de verkenning van het thema. Niet meer en niet minder.

Korte beschrijving op website uitgever
We leven in een tijd waarin ons persoonlijk geluk centraal staat. We doen er alles aan om ons goed te voelen en ons te ontplooien en worden daarin gestimuleerd door een heuse geluksindustrie. Maar al die aandacht voor het individu gaat ten koste van de aandacht voor de wereld om ons heen. Langzamerhand hebben we de grenzen van het individuele geluksdenken bereikt.

De tijd lijkt rijp voor meer ‘amor mundi’, liefde voor de wereld, zoals filosofe Hannah Arendt het ooit noemde. Maar wat is dat dan? Hoe verhouden wij ons tot de wereld? Kunnen wij van de wereld houden zonder ons individuele geluk daarvoor op te geven? In dit prikkelende filosofische essay verkent Peter Venmans de mogelijkheden.

Fragment uit 6. Verontwaardiging
Dat liefde voor de wereld niet zonder oordeelsvermogen kan, is een van de belangrijkste inzichten van Hannah Arendt. Ze ontwikkelde dat inzicht nadat ze in Jeruzalem het Eichmannproces meegemaakt had. Daar had ze gezien dat Eichmann weliswaar duidelijke meningen had over veel onderwerpen, maar nooit tot een beredeneerd tweede oordeel kwam. Wat aan hem ontbrak, was het vermogen tot reflectie. Daarom noemt Arendt hem gedachteloos - en dus niet omdat hij helemaal niet zou kunnen denken, hij was zelfs zeer goed in het oplossen van technische problemen.
  Dat liefde niet zonder oordeelsvermogen kan, is echter een controversiële gedachte. We gaan er namelijk van uit dat wie werkelijk liefheeft, geen oordeel uitspreekt over de geliefde persoon maar hem juist in zijn volle waarde laat. Wie van een ander houdt, wil die ander niet langs een meetlat leggen en niet veranderen. Oordelen leidt al snel tot ver-oordelen. Als je een oordeel velt over iemand, reduceer je hem tot een voorwerp met een reeks kenmerken en dat kan geen ware liefde zijn. Dit sluit aan bij de gedachte uit essay drie dat liefde niet naar goede of slechte eigenschappen kijkt maar gebaseerd is op een je ne sais quoi.
  Het verbod om te oordelen komt ook uit het evangelie. Toen een overspelige vrouw bij Jezus gebracht werd, schreef hij met zijn vinger in het zand, wiste het geschreven weer ui en sprak: 'Ik veroordeel u niet, Ga heen en zondig niet meer.' Met dit ego non iudico schortte Jezus zijn oordeel op. De reden voor deze opschorting was niet filosofisch van aard, zoals bij de sceptici die geloofden dat je niets met zekerheid kan weten. Bij gebrek aan zekerheid moet je je oordeel uitstellen. (pagina 145-146)

Trouw: De liefde schuift het ik juist aan de kant (maart 2016)

Terug naar Overzicht alle titels

Andrew Keen 3

Internet is niet het antwoord
Xander 2015, 320 pagina's  - € 19,95

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Oorspronkelijke titel: The internet is not the answer (2015)

Wikipedia: Andrew Keen (1960)

Korte beschrijving
Nieuwste boek van de bekende internetcriticus Andrew Keen. Die toont hierin de rotte plekken van de technologische wereld en wijst op de negatieve effecten van internet op onze economie, psychologie en cultuur. Zijn messcherpe betoog – dat behalve op uitgebreid eigen onderzoek is gebaseerd op werk van academici en journalisten – laat zien hoe we ervoor kunnen zorgen dat de keuzes die we maken, beïnvloed door internet, niet meer leiden tot gevaarlijke en vooral onvoorziene gevolgen. Volgens Keen moeten we op overheidsniveau controle krijgen over internet en verstandige beperkingen opleggen. Het boek is een wake up call, al is het de vraag of Keen op sommige punten niet doorschiet. Tegelijk beschrijft hij op heldere wijze de geschiedenis van internet, vanaf het ontstaan via de opkomst van big data-bedrijven naar de dominerende trend vooral geld te willen verdienen aan elke menselijke activiteit. Uitvoering: traditionele lay-out, geen illustraties, met eindnoten. Actueel boek, goed voor een flinke lezerskring.

Fragment uit 3. Het geld
Het verhaal van Amazon kan het beste worden verteld aan de hand van het effect op de uitgeversmarkt in de afgelopen twintig jaar. het valt niet te ontkennen dat Amazon uitgevers, en vooral de kleinere, in veel opzichten een hoop heeft opgeleverd. Bezos heeft een universele boekwinkel geopend met de grootste verzameling boeken ooit, en dat was vooral goed nieuws voor lezers zoals ik, die graag anderszins moeilijk te vinden nieuwe en tweedehands boeken zoeken. De kleinere uitgevers profiteren dankzij Amazon van dezelfde publiciteit als hun grotere concurrenten en krijgen een wereldwijde markt voor hun boeken. En Amazons aanzienlijke investering in de uitstekende Kindle, de e-reader die in 2007 op de markt verscheen, heeft een belangrijke rol gespeeld in de betrekkelijk probleemloze overstap van gedrukte naar digitale boeken. het probleem is echter dat Amazon met het stijgende succes meer macht over zowel grote als kleine uitgevers kon uitoefenen. Helaas is de 'monopoliepositie op de uitgeversmarkt' zoals Fred Wilson die voorziet uiteindelijk slecht nieuws, en niet alleen voor uitgevers maar ook voor schrijvers en zelfs voor lezers. Iedereen behalve Amazon lijdt eronder dat Bezos zijn steeds sterkere positie misbruikt om uitgevers de duimschroeven aan te draaien.

  Van het aanvankelijke enthousiasme van de boekenindustrie voor Amazon is nu weinig meer over. 'Een gewelddadige, alcoholische vader, een kwartjesvinder, een hongerige leeuw en nazi-Duitsland.' Dat zijn volgens Jeff Bercovici van Forbes enkele van de etiketten die uitgevers en detailhandelaren Amazon tegenwoordig opplakken. De reden dat sommigen in de boekenwereld zich van dergelijke clichés bedienen is niet moeilijk te begrijpen. In de Verenigde Staten verloopt nu 65 procent van alle digitale aankopen en 30 procent van alle verkochte boeken via Amazon. Halverwege de jaren negentig, toen Bezos begon met Amazon.com telde het land 4000 boekwinkels. Dat aantal is nu gehalveerd, en duizenden banen zijn daarbij verloren gegaan. In Groot-Brittannië is de situatie al niet veel beter. In 2014 telt het land minder dan duizend boekwinkels, een derde minder dan in 2005. En ook uitgevers krijgen het voor hun kiezen. In 2004 startte Amazons boekendivisie het 'Gazelle Project' met het oogmerk kleine uitgevers die niet instemden met de harde prijs- en betalingseisen te vermorzelen. De naam van het project, aldus Brad Stone, ontstond toen Jeff Bezos zijn medewerkers instrueerde 'achter deze kleine uitgevers aan te gaan zoals een jachtluipaard achter een zieke gazelle'.
  Jeff Bezos hanteert een meedogenloze manier van zakendoen die door Brad Stone nog heel netjes als 'zo veel mogelijk kosten in de voorraadketen elimineren' wordt omschreven. In elke sector, van kleding en elektronica tot speelgoed, tuinmeubelen en sieraden, leidt dat tot verlies van werkgelegenheid. Een onderzoek van het Institute of Local Self-Reliance (ILSR) meldt dat fysieke detailhandelaren gemiddeld 47 medewerkers in dienst hebben voor elke 10 miljoen dollar aan omzet, terwijl Amazon voor diezelfde omzet slechts veertien mensen in dienst heeft. Volgens dit rapport van ILSR is Amazon geen banenschepper maar een banenvernietiger. Alleen al in 2012 heeft het bedrijf de Amerikaanse economie 27.000 banen gekost.(pagina 64-66)

Youtube - TNW – Andrew Keen – The internet is not the answer | The Next Web  (december 2014) (21:53)



Terug naar Overzicht alle titels

Peter Frankopan

De zijderoutes : een nieuwe wereldgeschiedenis
Het Spectrum 2016, 750 pagina's - € 49,99

Oorspronkelijke titel: The silk roads : a new history of the world  (2015)

Wikipedia: Peter Frankopan (1971) en zijn website

Korte beschrijving
Peter Frankopan, een innovatieve historicus van de Universiteit van Oxford, presenteert hier een andere kijk op de wereldgeschiedenis, een die meer oostwaarts is georiënteerd. Hij legt de nadruk op het gebied tussen het oostelijk deel van de Middellandse Zee en de Himalaya en vindt dat de hedendaagse kijk op de geschiedenis het verleden van dit enorme gebied heeft weggedrukt. Frankopan meent dat de aardschokken in de wereldgeschiedenis, zoals de opkomst en de neergang van wereldrijken en -godsdiensten, verliepen via een netwerk van routes die werkten als "'s werelds centrale zenuwstelsel". De pest, oorlogen, handelswaren, ideeën: ze kwamen allemaal via wereldroutes. The Economist spreekt van een ambitieus boek, dat niet op alle punten overtuigt. Het boek brengt een overweldigende hoeveelheid historische feiten bij elkaar en plaatst ze in een verrassende, lumineus gevonden context. In meer dan 600 pagina's trekt de wereldgeschiedenis in zevenmijlslaarzen voorbij. Een atlas bij het lezen kan handig zijn. Met illustratiekaterntjes in kleur, enkele kaarten, eindnoten en index

Tekst op website uitgever
De zijderoutes is een schitterende verkenning van de elementen die de stuwende kracht waren achter de opkomst en de ondergang van wereldrijken, die de stroom van ideeën en goederen bepaalden en nu een nieuw tijdperk inluiden in de internationale politiek.

Het gebied ten oosten van de Middellandse en de Zwarte Zee tot aan de Himalaya, dwars door Centraal-Azië tot diep in China en India, was duizenden jaren het middelpunt van de aarde. Het is de bakermat van onze beschaving, waar meer dan 2500 jaar v.Chr. metropolen ontstonden als Harappa en Mohenjodaro met een bevolking die in de tienduizenden liep en met straten die waren aangesloten op een geavanceerd rioleringssysteem. Het is ook het gebied van de zijderoutes – handelsroutes maar ook verbindingswegen waarlangs opvattingen, religies, ideeën, cultuur én ziektes zich konden verspreiden.

Hier begint Peter Frankopan zijn nieuwe wereldgeschiedenis. Na de eerste zijderoutes ontstonden er andere: de slavenroute, de goudroute, de route naar het zwarte goud. Maar in onze eenentwintigste eeuw zijn nieuwe routes aan het ontstaan die een grote gelijkenis vertonen met die allereerste, die Centraal-Azië doorkruisten. De zijderoutes komen terug!

Peter Frankopan studeerde geschiedenis in Cambridge. Hij is sinds 2000 Senior Research Fellow en directeur van The Centre for Byzantine Research aan de universiteit van Oxford. Eerder schreef hij De eerste kruistocht.

Fragment uit het Voorwoord
Tegenwoordig wordt er veel aandacht besteed aan de vraag wat vermoedelijk het effect zal zijn van de snelle economische groei van China, waar de vraag naar luxegoederen in het komende decennium naar verwachting zal verviervoudigen.  Of men kijkt naar de sociale veranderingen in India, waar meer mensen de beschikking hebben over een mobiele telefoon dan over een wc. Maar geen van beide landen biedt het beste oriëntatiepunt voor wie verleden en heden van de wereld wil beschouwen. Duizenden jaren lang was het namelijk het gebied dat tussen oost en west ligt (en daarmee Europa met de Grote Oceaan verbond) en de as vormde waar de aardbol om draaide.

De Hof van Eden

  Dat gebied halverwege oost en west, grofweg gesitueerd tussen de oostkust van de Middellandse Zee en de Zwarte Zee tot aan de Himalaya, lijkt niet zo gunstig gepositioneerd om van daaruit de wereld in ogenschouw te nemen. Het is een regio die nu exotisch aandoende randstaten herbergt, zoals Kazachstan en Oezbekistan, Kirgistan (Kirgizië) en Turkmenistan, Tadzjikistan en de landen in de Kaukasus. Het is een regio die men associeert met instabiele, gewelddadige regimes die ene bedreiging vormen voor de internationale veiligheid, zoals Afghanistan, Iran, Irak en Syrië, of die niet zo bedreven zijn in de kunst van de democratie, zoals Rusland en Azerbeidzjan. Over de hele linie lijkt het een regio met een aantal mislukte of mislukkende staten die worden geleid door dictators. Deze machthebbers winnen de landelijke verkiezingen met ongelooflijke grote meerderheden en hun familieleden en vrienden bezitten snel groeiende bedrijven met dito belangen, beschikken over aanzienlijke activa en oefenen politieke macht uit. Het zijn gebieden waar het slecht gesteld is met de mensenrechten, waar de vrijheid op het gebied van meningsuiting, geloofs- en gewetenszaken en seksualiteit beperkt is en waar de controle op de media bepaalt wat wel of niet in de pers verschijnt.
 Dergelijke landen mogen op ons dan ongeciviliseerd overkomen, het zijn toch bepaald geen achtergebleven gebieden, geen uithoeken in de woestijn. In feite lag 'de brug' tussen oost en west op het kruispunt van beschavingen. De landen liggen ook helemaal niet aan de rand van het wereldgebeuren, ze liggen pal middenin - zoals al vanaf het begin van de menselijke geschiedenis het geval is. Hier ontstond de Beschaving, hier is volgens velen de mens geschapen - in de hof van Eden, 'geplant door de Heere God', met 'alle geboomte, begeerlijk voor het gezicht en goed tot spijze' en dan dacht men meestal aan de vruchtbare velden tussen de Tigris en de Eufraat. (pagina 13-14)


Recensies
De wereldgeschiedenis vanuit Aziatisch perspectief (Historiek, maart 2016)
De wereldgeschiedenis bekeken vanuit het Morgenland (Boekenbijlage mei 2016)
DWDD, 29 maart 2016  

Youtube - Peter Frankopan: the mismatch of expectation on the new Silk Roads 


Tegenlicht - De nieuwe zijderoute (26 februari 2017)

Terug naar Overzicht alle titels

Cal Newport

Diep werk : werken met aandacht in een wereld vol afleiding
Business Contact 2016, 268 pagina's -  - € 20,--

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Oorspronkelijke titel: Deep work : rules for focused success in a distracted world (2016)

Website Cal Newport (19?82) en Wikipedia

Korte beschrijving
De auteur, een jonge professor, is geobsedeerd door concentratie en alles wat ermee te maken heeft. Dit boek staat volledig in het teken van het werken in een gemoedstoestand waarin je effectiever je doelen kunt halen. Het zogenoemde 'diep werken' is een vorm van bewustwording waarbij je je omgeving kunt uitschakelen en alle prikkels die een negatieve invloed hebben op je activiteiten tot een minimum kunt beperken. Aan de hand van diverse analyses, praktijksituaties en besprekingen van bestaande theorieën geeft Newport aan hoe je je focus kunt optimaliseren en in een kortere doorlooptijd je doelen kunt realiseren. Veel tips en wetenswaardigheden over onze psyche passeren de revue. Alhoewel vele wegen naar Rome leiden, kan ook diep werken bijdragen aan de gewenste resultaten. Wel is het zodanig vanuit één visie geschreven dat het boek af en toe te eenzijdig is en geen ruimte biedt aan kritische kanttekeningen.

Korte beschrijving op website uitgever
Cal Newport gebruikte de term 'diep werk' voor het eerst op zijn populaire blog. Hij doelde daarmee op de noodzaak van geconcentreerd werken om maximaal te kunnen presteren, een vaardigheid die we langzaam zijn kwijtgeraakt. Hij raakte een zenuw: Newports artikelen over dit onderwerp werden honderdduizenden keren gelezen en overgenomen.
De meeste mensen laten zich gemakkelijk onderbreken en besteden een groot deel van de dag aan oppervlakkige werkzaamheden. Dit boek bevat talloze inspirerende
verhalen en praktische adviezen over hoe je je werk anders kunt organiseren om diep werk een vaste plek te geven en hoe je door oefening je focus kunt terugbrengen.
Want alleen door iets met volle aandacht te doen, ontwikkel je je denkkracht en bereik je meer in minder tijd. Het toepassen van diep werk is de beste beslissing
die je kunt nemen in een wereld waarin je wordt afgerekend op de waarde die je toevoegt, maar waarin afleiding nog te veel van je tijd opslokt.

Diep werk maakt je beter in wat je doet en geeft je meer voldoening.

Fragment uit Deel 2 - De regels. Regel 1: Werk diep
Mason Currey, een journalist die vijftig jaar lang de gewoontes van grote denkers en schrijvers in kaart heeft gebracht (en aan wie ik de twee hiervoor genoemde voorbeelden dank), vatte deze neiging tot systematiseren zo samen:

Er bestaat een populair idee dat de kunstenaar vanuit zijn inspiratie werkt, dat een klap of een flits vanuit een of andere onbekende bron tot een creatieve uitbarsting leidt [...] maar ik hoop dat mijn werk duidelijk maakt dat het heel onverstandig is om op dit soort inspiratie te gaan zitten wachten. Misschien is de allerbeste raad die ik mensen die creatief werk willen verrichten kan geven wel dat ze inspiratie moeten vergeten.

In een artikel in The New York Times over dit onderwerp vat David Brooks dit nog beknopter samen: [ Grote creatieve geesten] denken als kunstenaars, maar werken als boekhouders.

Uit deze strategie kunnen we leren dat jij voor een maximaal resultaat van je diepe werk net zulke strenge en specifieke rituelen moet inbouwen als de grote denkers die ik net noemde. Die nabootsing is niet voor niets. Grote geesten zoals Caro en Darwin hadden die rituelen niet om excentriek te zijn, maar omdat het voor succes in hun werk onontkoombaar was dat ze telkens weer diep konden gaan. Een Pullitzerprijs of een grote theorie over het leven is het resultaat van maximale inspanningen van de hersenen. Hun rituelen zorgden dat zich bij die diepgang zo min mogelijk wrijving voordeed, waardoor ze makkelijker diep konden gaan en langer in die toestand konden blijven. Als ze in plaats daarvan op een flits of op inspiratie waren gaan zitten wachten, hadden ze het naar alle waarschijnlijkheid lang niet zo ver geschopt. (pagina 114-115)

Youtube - Interview: Deep Work with Cal Newport (30:12) (januari 2016)



Interview
De Volkskrant plaatste op 31 augustus 2016 een interview met Cal Newport. Dit gesprak maakte deel uit van een thema over het fenomeen 'concentratie' en de moeilijkheid om die in deze tijd te kunnen opbrengen. Uit dat interview een lange quote:

Vraag: We moeten geconcentreerd werken omdat het ons gelukkiger maakt, maar het is ook economisch relevant, schrijft u.
CN: "Het geeft ons het vermogen snel complexe vaardigheden te leren of kennis te vergaren. Om een complexe taak te volbrengen, heeft die je onafgebroken diepgaande aandacht nodig. En het verhoogt de productiviteit. je gaat sneller werken en het niveau van je prestaties gaat omhoog. Multitasken bestaat niet. Als je denkt dat je multitaskt, schakel je aandacht heen en weer tussen verschillende taken. Telkens als je wegkijkt, naar je inbox of je telefoon, maak je een klein uitstapje uit je concentratiezone en dat zorgt voor wat neurowetenschappers attention residu noemen. Bij elke schakeling blijft als het ware een beetje aandacht bij de vorige taak hangen. het schijnt dat je zelfs meerdere IQ-punten verliest door deze manier van werken. Als je langere tijd onafgebroken werkt, geef je je brein de mogelijkheid te focussen naar volle potentie.

Lees ook
Manfred Spitzer. Digitale dementie : hoe wij ons verstand kapotmaken (2013)
Svend Brinkmann. Standvastig : onder alle omstandigheden jezelf blijven (2016)
Terug naar Overzicht alle titels