zaterdag 1 mei 2021

Kathalijne Buitenweg

Datamacht en tegenkracht : hoe we de macht over onze gegevens kunnen terugkrijgen
De Bezige bij 2021, 239 pagina's €20,99

Wikipedia: Kathalijne Buitenweg (1970)

Korte beschrijving
Burgers staan - bewust of onbewust - steeds meer data af aan private tech-giganten zoals Facebook en Google en aan overheden. In dit goed geschreven boek gaat de auteur, een prominent voormalig lid van het Europees Parlement en de Tweede Kamer, in op de machtsvorming en gevaren die met het op grote schaal vergaren en gebruiken van data, veelal persoonsgegevens, gepaard gaan. Dit zeer betrokken geschreven boek is een fraaie oproep om 'tegenmacht' te creëren voor een digitale ontwikkeling waarin 'big data', algoritmes en sociale media steeds meer centraal komen te staan. In beeldende en krachtige taal zet de auteur bijvoorbeeld aan om kritisch te zijn jegens een overheid die sociale ongelijkheid automatiseert. Het is tevens een appèl om privacy meer serieus te nemen. Het boek knoopt niet alleen aan bij technologie, maar ook bij maatschappelijke ontwikkelingen, zoals de wens van velen om naar een zo risicoloze samenleving te gaan. Dit boek verdient een pluim voor de warme betrokkenheid. Geschikt voor iedereen met politieke en maatschappelijke interesse in de digitale wereld.

Tekst op website uitgever
Van Facebook tot de Belastingdienst, van Magister tot werkgevers: bedrijven en overheden willen steeds meer van ons weten. Door het koppelen van data worden we geanalyseerd en raken we gevangen in profielen. Gemeenten voorspellen wie een potentieel fraudeur is, of wie grote kans heeft slachtoffer te worden van huiselijk geweld. Een groeiende groep werknemers wordt aangestuurd via algoritmen. En ons venster op de wereld wordt bepaald door bedrijven die weten wat we willen zien, horen en lezen.

Digitalisering heeft ons leven makkelijker gemaakt, maar ook nieuwe vormen van beïnvloeding en machtsuitoefening gecreëerd. Wat betekent dit voor onze zeggenschap? En wat doet het met de samenleving als we gereduceerd worden tot onze data? In Datamacht en tegenkracht roept Kathalijne Buitenweg alle burgers, werknemers en internetgebruikers op om tegenmacht te organiseren, en zo de macht over onze data te heroveren.

Fragment uit 7. De verbonden wereld - strijd en samenwerking in de digitale geopolitiek
Naarmate het internet aan betekenis won, groeiden ook de economische, politieke en nationale belangen en is de digitale wereld het toneel geworden van een geopolitieke strijd. In de jaren negentig, toen steeds meer mensen het internet ontdekten, waren botsende ideologieën, zoals die tussen het kapitalisme en het communisme, juist naar de achtergrond verdwenen. Volgens de Amerikaanse politicoloog Francis Fukuyama was het 'einde van de geschiedenis' ingegaan. Het Westen beschouwde zich als winnaar van de Koude Oorlog (1945-1991) en zag eigenlijk maar één weg voorwaarts: die van de vrije markt, het kapitalisme, democratie en verdere globalisering. De opkomst van het internet leek daar heel natuurlijk in te passen. Er ontstond optimisme over technologische vooruitgang, voortgestuwd door de private sector, en over een wereld zonder grote ideologische conflicten waarin mensen zich maximaal konden ontplooien.

Maar de afgelopen twintig jaar zijn anders verlopen dan verwacht. China en Rusland zijn niet verder gedemocratiseerd. Integendeel, autoritaire krachten hebben aan invloed gewonnen. Wereldwijd staat de democratie onder druk: van Turkije tot Brazilië en van Tanzania tot Hongarije. Ook de relatie m et de Verenigde Staten, waar we decennia op konden bouwen, is fragieler geworden. Dankzij klokkenluider Edward Snowden kunnen we niet meer ontkennen dat de Amerikanen ons op grote schaal bespioneren. Wereldwijd groeit het ongemak over de dominantie van Silicon Valley en de manier waarop de Big Tech-bedrijven zich gedragen. En ongeacht of er een Democraat of Republikein in het Witte Huis zit, er is een nieuwe titanenstrijd tussen de VS en China aan de gang. Europa is daarin nog zoekend naar zijn rol. (pagina 170-171)

Draadje (juli 2021)

Item in Nieuwsweekend: Datamacht en tegenkracht (zaterdag 1 mei 2021)

Klik hier voor meer boeken over 'het internet' 

Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen