Paul Mason

Postkapitalisme : een gids voor de toekomst
De Bezige bij 2016, 399 pagina's - € 24,90

Oorspronkelijke titel:  Postcapitalism : a guide to our future (2015)

Wikipedia: Paul Mason (1960)

Korte beschrijving
In dit baanbrekende boek laat de Britse economie-journalist Paul Mason zien hoe we vanuit de as van de recente financiële crisis de kans hebben om een meer sociale, rechtvaardige en duurzame globale economie te bouwen. Uiteindelijk moet de economie minder om geld draaien en meer om waarden als gezondheid. Volgens Mason gaat het kapitalisme het niet redden. Hij ziet drie krachten die doorslaggevend zullen zijn voor de ondergang van het kapitalisme: de informatietechnologie, nieuwe manieren van werken en de deeleconomie. Mason schuwt boute uitspraken niet. Critici zullen zeggen dat zijn benadering te abstract is en te veel geworteld in het marxistische denken. Hoe dan ook: Masons analyses en de economische, politieke en maatschappelijke veranderingen die hij ontwaart, zijn zeker interessant. Het boek is goed geschreven, al zijn de historische uitweidingen soms wat lang. Met noten, dankwoord en register. Goed boek, maar voor een beperkte lezerskring.

Tekst op website uitgever
Het kapitalisme bloeide de afgelopen tweehonderd jaar dankzij zijn aanpassingsvermogen; op de golven van de economische cycli heeft het zich steeds aangepast en getransformeerd om uiteindelijk sterker uit verschillende crises op te rijzen. Maar de grens is bereikt, stelt Paul Mason. In de uithoeken van het marktsysteem ontdekken mensen nieuwe vormen van eigendom, lenen en zaken doen – van 3D-printen tot zelf managende websites als Wikipedia en van duurzame energiecoöperaties tot parallelle valuta.
In het hart van die veranderingen staat de informatietechnologie, een revolutie die volgens Mason de potentie heeft om onze notie van werk, productie en waarde totaal te veranderen én om een economie gebaseerd op marktwerking en privaat eigendom te vernietigen.
In dit baanbrekende boek laat Mason zien hoe we, vanuit de as van de recente financiële crisis, de kans hebben om een meer sociale, rechtvaardige en duurzame, globale economie te bouwen.

Fragment uit de Inleiding
Dus hoewel het mijn doel is een raamwerk voor de toekomst te ontwerpen, gaan delen van dit boek over het verleden. Deel 1 gaat over de crisis en hoe we hierin terecht zijn gekomen. Deel II schetst een nieuwe, samenhangende theorie van het postkapitalisme. Deel III onderzoekt hoe de overgang naar het postkapitalisme eruit zou kunnen zien.
  Is dit utopisch? De utopische socialistische gemeenschappen van het midden van de negentiende eeuw zijn mislukt doordat de economie, technologie en de niveaus van het menselijk kapitaal niet voldoende ontwikkeld waren. Met de informatietechnologie worden grote delen van het utopische socialistische project mogelijk: van coöperatieven tot communes tot uitbraken van bevrijd gedrag die de menselijke vrijheid herdefiniëren.
  Nee, het zijn de elites - afgesloten in hun afzonderlijke wereld - die nu net zo'n utopische indruk maken als de millenaristische sekten van de negentiende eeuw. De democratie van mobiele eenheden, corrupte politici, door magnaten gecontroleerde kranten en de controlestaat ziet er net zo onecht en fragiel uit als Oost-Duitsland dertig jaar geleden.
  Alle lezingen van de menselijke geschiedenis moeten rekening houden met de mogelijkheid van een ineenstorting. De populaire cultuur is hierdoor geobsedeerd: die mogelijkheid achtervolgt ons in de zombiefilms, de rampenfilms, en in de postapocalyptische woestenij van The Road of Elysium. Maar moeten wij ons, als intelligente wezens, geen beeld vormen van het ideale leven, de perfecte samenleving?
  Miljoenen mensen beginnen te beseffen dat hun een droom is verkocht die ze nooit kunnen beleven. Daarvoor in de plaats hebben we meer nodig dan gewoon wat andere dromen. We hebben behoefte aan een samenhangend project, gebaseerd op de rede, bewijzen en testbare ontwerpen, een project dat breekt met de economische geschiedenis tot nu toe en duurzaam is voor de planeet.
  En we moeten ermee opschieten. (pagina 23)

Tegenlicht ging op Paaszondag 27 maart 2016 over de vakbonden. In die aflevering (Vakbond van morgen) komt ook Paul Mason aan het woord.

Klik hier voor een uitvoerige samenvatting (in het Engels op Abridged.me)

Artikel: Ontspullen - YES, maatschappelijk VERBETERD ondernemen wordt de norm en happy is the new rich! (april 2016)

Terug naar Overzicht alle titels