Ambo/Anthos 2015, 190 pagina's - - € 18,99
Wikipedia: Coen Simon (1972) en zijn Twitteraccount.
Korte beschrijving
Dit boek wil aanzetten tot zelf denken i.p.v. eigentijdse dogma's en clichés onnadenkend na te volgen. Filosofie is het verlangen naar wijsheid levend houden vanuit het besef dat die wijsheid nooit definitief wordt bereikt. Filosoferen is de onwetendheid toepassen en je éigen verstand gebruiken. Deze inleidende beschouwingen worden vervolgens in 33 stukjes toegepast op thema's als: genieten, reductionisme, opruimen, liegen, identiteit, dood, evolutie, bescheidenheid, spelen, enz. Elk lemma sluit af met een bedenking of vraag die de lezer moet prikkelen om verder te denken, evenals enkele werken van filosofen om verder te lezen. Deze 'zware' aanbevolen lectuur (zoals 'Zijn en tijd' van Heidegger of 'Waarheid en methode' van Gadamer) staat nogal eens in scherpe discrepantie tot de erg lichtvoetige cursiefjes zelf. Dit lijkt niet consequent m.b.t. het beoogde lezerspubliek. De stukken verschenen eerder in o.m. NRC en Filosofie Magazine. Coen Simon (1972) won in 2012 de Socrates Wisselbeker voor het beste populair-wetenschappelijke filosofieboek.
De paradox van de Verlichting die heeft opgeroepen het eigen verstand te gebruiken is dat we aan de ene kant als individu voortdurend de verplichting voelen een eigen mening te hebben, maar aan de andere kant menen dat we individueel geen recht van spreken hebben tegenover de wetenschap, die immers beschikt over kennis die zowel bij herhaling bewezen, als representatief is. En dat kun je nu eenmaal niet zeggen van levenservaring van het individu, die in alles in het teken van eenmaligheid, en dus verre van representatief is.
De meest gangbare oplossing voor deze paradox is dat we onze 'eigen individuele mening' vandaag de dag ontlenen aan de talloze deskundigen die door de oude en de nieuwe media worden opgevoerd om de actualiteit te duiden en onze wereld van zin te voorzien. We liken en sharen 'harde wetenschappelijke feiten', die door weer andere 'harde feiten' worden weersproken. En de moed om het eigen verstand te gebruiken verstaan we door hetzelfde gemak ook deze tegengeluiden te liken en te sharen.
In Filosoferen is makkelijker als je denkt heb ik mijn tanden gezet in eigentijdse dogma's en clichés, in de hoop dat de lezer zijn autonome smaak weer terugkrijgt en weer zelf gaat proeven - Sapere aude, niet durf te sharen. Verwacht geen oplossingen, geen antwoorden en geen handboek met vaardigheden - al wijs ik hier en daar op wat retorische trucs die handig zijn om anderen af te troeven opdat u zelf rustig verder kunt denken.
Wat ik wel graag wil liken en sharen zijn de boeken die ik liefheb. Daarom verwijs ik onder elk lemma naar enkele werken die u erbij zou kunnen pakken om verder te lezen over het onderwerp. De lemma's verwijzen overigens ook onderling naar elkaar, want al maakt het denken onderscheidingen in onderwerp, in de werkelijkheid bestaat alles in samenhang. Dus wandel gerust wat rond.
Ten slotte wil ik voorkomen dat u het denken helemaal aan mij uitbesteedt. Ik doe het graag natuurlijk, maar Ana het einde van ieder lemma geef ik ook telkens iets te denken mee, zodat u zelf kunt proeven. En in het beste geval wakkert dit proeven het verlangen aan naar nog meer filosoferen. (pagina 19-20)
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen