Jaap Tielbeke

Een beter milieu begint niet bij jezelf

Das Mag 2020, 239 pagina's - € 23,99

Lenen als E-book via bibliotheek.nl 

De Groene Amsterdammer: Jaap Tielbeke (1989)

Korte beschrijving
Jaap Tielbeke (1989) is journalist en redacteur bij 'De Groene Amsterdammer'. Sinds 2015 schrijft hij veel over klimaatverandering. De opwarming van de aarde leidt tot ecologische ontwrichtingen met rampzalige gevolgen. Velen menen nog dat persoonlijke gedragsveranderingen en technologische vernieuwingen deze ongunstige ontwikkelingen tegen kunnen gaan. Tielbeke wijst deze opvatting resoluut van de hand. Een radicale politiek, bestrijding van het kapitalisme en vergaande eisen aan ondernemingen moet het toekomstige beleid zijn. Er worden weliswaar initiatieven genomen, maar nog te weinig. De vraag is echter of de overheden in staat zijn voldoende maatregelen te treffen. De vraag van de maakbaarheid van de samenleving – geen succes in de twintigste eeuw – doet weer opgeld. Deze indringende uit een linkse visie geschreven publicatie, is bestemd voor alle geïnteresseerden in deze problematiek met de nodige achtergrondkennis. Met literatuuropgave en noten.

Tekst op website uitgever

‘Eindelijk iemand die het huidige, misleidende klimaatdebat doorprikt en zich niet op individuele gedragsverandering richt. Jaap Tielbeke laat met dit diepgaande en alomvattende boek zien hoe het anders kan, en moet.’ - Roxane van Iperen

‘Doe het licht uit als je de deur uit gaat.’

‘Scheid je afval.’

‘Douche kort.’

Dat waren de ‘groene geboden’ waarmee journalist Jaap Tielbeke opgroeide. Een beter milieu begint immers bij jezelf, zo leerde hij. Veel heeft het niet geholpen, want twintig jaar later blijven de temperaturen stijgen, diersoorten uitsterven en stevenen we af op onvoorstelbare rampspoed.

Maar we zijn nog niet verloren. In Een beter milieu begint niet bij jezelf doorprikt Tielbeke de mythes die het huidige klimaatdebat in de greep houden. We staren ons blind op persoonlijke gedragsverandering en technologische innovatie, terwijl echte verandering begint bij de politiek. Niet bij de aanschaf van een Tesla, maar bij het investeren in het openbaar vervoer. Niet bij een bekering tot veganisme, maar bij het afschaffen van intensieve veehouderij.

Als de situatie ernstig genoeg is, zijn we bereid en in staat tot radicale verandering, zo bewijst de coronapandemie. Een beter milieu begint niet bij jezelf laat zien waarom we de ecologische ontwrichting met eenzelfde urgentie moeten behandelen. En het toont hoe we duurzamer uit de crisis kunnen komen. Een belangrijk en hoopvol boek, dat ons niet vrijpleit van actie, maar vooral laat zien hoe we de echte verantwoordelijken ter verantwoording kunnen roepen.

Fragment uit 5. In de rechtbank
Juridische bouwblokken
Klimaatcriminelen. Een rechter zal het woord waarschijnlijk niet zo snel in de mond nemen, maar met iedere klimaatzaak wordt duidelijker dat het niet zomaar een loos scheldwoord is. 
  De ecologische crisis waarmee we worden geconfronteerd in het antropoceen is niet iets wat ons is overkomen maar het resultaat van politieke keuzes. Die keuzes hebben een economisch model gevormd - het fossiele kapitalisme - dat de natuur beschouwt als een onuitputtelijke voorraad van grondstoffen en geen oog heeft voor de ecologische kosten. Er zijn partijen die een groot aandeel hebben gehad in het vormgeven van dit model, ervan hebben geprofiteerd en de macht hebben om het te veranderen maar dat nalaten, zelfs nu ze weten hoe desastreus het is.

  De gang naar de rechter kan een manier zijn om die partijen ter verantwoording te roepen, snappen advocaten Roger Cox en Roda Verheyen. Hun inspanningen vormen een inspiratie voor een groeiende groep juristen die hun kennis en kunde aanwenden om te vechten voor een duurzame toekomst.

  Iedere opzienbarende klimaatzaak vormt een nieuw bouwblok. Sinds de geboorte van de Oposa-doctrine buigen niet alleen filosofen maar ook rechters zich over het vraagstuk van intergenerationele rechtvaardigheid. De overwinningen van Urgenda veroorzaken een schokgolf die wereldwijd voelbaar is. De rechtszaak van Lliuya tegen RWE zet het debat over verantwoordelijkheid en schadevergoeding op scherp, geholpen door het Carbon Majors-onderzoek van Richard Heede. Door de campagne van Polly Higgins staat ecocide opnieuw op de juridische agenda. En nu Shell verantwoording moet afleggen in de Nederlandse rechtbank blijkt de fossiele industrie niet langer buiten schot. (pagina 147-148)

Terug naar Overzicht alle titels