De Bezige bij 2020, 637 pagina's - € 39,99
Wikipedia: David Van Reybrouck (1971)
Korte beschrijving
De Vlaming Van Reybrouck (1971) maakte naam met zijn hooggeprezen 'Congo, een geschiedenis' (2010, sindsdien 41 drukken). De Indonesische dekolonisatie (1945-1950) beschrijft hij, na een lange aanloop, in een zelfde opzet: bestaande bronnen aangevuld met de ervaringen van 185 ooggetuigen, allen nu hoogbejaard. Hun ervaringen van alledag verschaffen nieuwe invalshoeken en verlevendigen het geschiedverhaal, ook doordat de auteur verslag doet van de omstandigheden van zijn interviews, tot in Japan en Nepal. Hij gaat ruimschoots in op de koloniale voorgeschiedenis, waarna de Japanse bezetting (1942-1945) de opmaat vormt tot de onafhankelijkheidsstrijd (1945-1949), bloedig uitgevochten tussen de Republiek Indonesië en Nederland. De auteur is soms onevenwichtig in zijn aandacht voor gebeurtenissen en ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld de intern-Indonesische verhoudingen. Het boek als geheel is een betrokken verhaal in een boeiende stijl, met een consequent uitgesproken keuze tegen het kolonialisme. Geïllustreerd met enkele kaarten; tachtig bladzijden worden besteed aan een bibliografisch essay en een literatuurlijst; verder zijn er eindnoten en een register.
Tekst op website uitgever
Vijf jaar lang werkte David Van Reybrouck aan zijn monumentale Revolusi. Hij interviewde bijna tweehonderd mensen, de laatste nog levende getuigen van de onafhankelijkheidsstrijd, in Indonesische rusthuizen, Japanse miljoenensteden en op verafgelegen eilanden. Ook in Nederland bracht zijn onderzoek tal van nieuwe verhalen aan het licht. De veelheid aan perspectieven en herinneringen weeft Van Reybrouck samen tot het aangrijpende verhaal van de Indonesische onafhankelijkheid. Zo toont hij hoe een nieuwe wereld vorm kreeg: in bloed, in pijn, met hoop.
De onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië, die zijn hoogtepunt bereikte in de jaren veertig van de vorige eeuw, is lang gezien als een conflict tussen kolonisator Nederland en het gekoloniseerde Indië. Maar in werkelijkheid was het wereldgeschiedenis. David Van Reybroucks Revolusi is het eerste boek dat de strijd lostrekt uit het nationale perspectief en het belang ervan toont als mondiale gebeurtenis. Indonesië was het eerste land dat na de Tweede Wereldoorlog zijn onafhankelijkheid uitriep. Na de Japanse bezetting verzetten jonge rebellen zich gewapenderhand tegen elke nieuwe vorm van overheersing. Britse, Australische en vooral Nederlandse troepen moesten rust en orde brengen, maar hun aanwezigheid leidde juist tot het ontvlammen van de eerste moderne dekolonisatieoorlog. Die strijd inspireerde onafhankelijkheidsbewegingen in Azië, Afrika en de Arabische wereld, zeker toen het vrije Indonesië in 1955 de legendarische Bandung-conferentie organiseerde, het eerste wereldcongres zonder het Westen. De wereld had zich met de Revolusi bemoeid en de wereld was erdoor veranderd.
Korte beschrijving
Fragment uit 15. In het ochtendlicht
Cisca kon ervan meespreken: 'Amerika zag Indonesië te links worden en toen had je al die arrestaties. Mijn man verdween in de gevangenis gewoon omdat hij voor een linkse krant schreef. Ik werd ook opgepakt, maar kon vrijkomen. Mijn man niet, hij stierf in gevangenschap.' Als alleenstaande meoder van vier verhuisde ze naar Nederland, waar ze bibliothecaresse werd. Aan de muur hing een portret van haar echtgenoot. Om de hals droeg ze al een halve eeuw hetzelfde sieraad: een hangertje dat hij voor haar uit kokoshout had gesneden, in zijn cel.
De 'Jakarta-methode' werd overal herhaald. Een maand na de coup van Suharto kwam in Congo Mobutu op de troon: ook een militair, ook een vriend van de CIA, ook 32 jaar aan de macht. In enkele jaren vonden er militaire staatsgrepen plaats in Brazilië, Bolivia, Ghana, de Centraal-Afrikaanse Republiek, Nigeria en Irak, meestal met seun van de CIA. In 1965 zond Amerika de eerste grondtroepen naar Vietnam - de oorlog zou meer dan 3 miljoen levens kosten. En in 1971 kwamen met medeweten van Nixon en Kissinger één miljoen mensen om bij een genocide in Bangladesh. (pagina 515)
() Cisca Pattipilohy zuchtte. We hadden uren zitten praten. Buiten raasde de eenentwintigste eeuw. Haar gezicht stond bedrukt. 'Weet je', zei ze om de stilte te verbreken, 'eigenlijk zijn we nooit onafhankelijk geworden. We dachten dat we de boel rechtvaardiger konden maken, maar we hadden drie eeuwen achterstand. Dan is het een lastige strijd. De overkant was sterker, het kapitalistische systeem heeft zch overal gevestigd. Maar zolang dit systeem doorgaat, gaat de wereld kapot en wordt het hele milieu verwoest. De oerwouden van Sumatra, van Kalimantan, van heel Afrika, ze worden allemaal vernield ...'
Ze zweeg. Het was stil in huis. Haar blik gleed langs het portret van haar man naar buiten, naar het raam waartegen een koude, Amsterdamse regen zachtjes tikte. (pagina 516-517)
Lees ook: Pleidooi voor populisme : pamflet (2008), Tegen verkiezingen (2013) van David Van Reybrouck en Roofstaat : wat iedere Nederlander moet weten (2016) van Ewald Vanvugt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen