Ambo Anthos 2017, 111 pagina's - € 10,--
Lenen als E-book via bibliotheek.nl
Wikipedia: Femke Halsema (1966)
Korte beschrijving
Essay over de vraag of we vluchtelingen een veilige toekomst kunnen bieden, zonder onze welvaart op de tocht te zetten en de tegenstellingen in onze samenleving te laten oplopen. Kunnen we ons beveiligen tegen chaotische massa’s nieuwkomers zonder vluchtelingen aan hun lot over te laten? Of zelfs in gevaar te brengen? En zonder onze democratische rechtsstaat – de harde kern van onze open samenleving – te beschadigen? De auteur doet dit aan de hand van de ideeën van Karl Popper. Hij toont in zijn ‘De open samenleving en haar vijanden'* begrip voor het verlangen van elke gemeenschap om zich af te zonderen en om weg te stoten wat vreemd is. Popper probeert ook een duurzaam democratische samenleving te formuleren, die bestand is tegen het volgen van dictators en tegen de verleiding om minderheden uit te stoten. De repressieve maatregelen tegen vluchtelingen bieden geen enkel zicht op een dergelijke samenleving. Vluchtelingen – en de dramatische omstandigheden waarin zij verkeren – verdienen dat wij naar ons beste kunnen oplossingen zoeken. Wat op dit moment niet gebeurt. Helder geschreven essay dat laat zien dat de ideeën van Popper zeventig jaar na dato nog steeds actueel en urgent zijn.
Tekst op website uitgever
‘De voorstander van de stapsgewijze technologie zal de methode kiezen waarmee hij de grootste en dringendste kwalen van de samenleving kan opsporen en bestrijden, en niet zozeer het hoogste goed trachten te zoeken en daarvoor vechten,’ schrijft Karl Popper in De open samenleving en haar vijanden uit 1945. Zijn waarschuwing dat een utopisch doel het gevaar met zich meebrengt alle middelen te heiligen, heeft ervoor gezorgd dat we nauwelijks nog onze vingers durven te branden aan een visie op een betere wereld.
Aan de hand van de ideeën van Popper, die ruim zeventig jaar later niets aan actualiteit en urgentie hebben ingeboet, probeert Femke Halsema een antwoord te vinden op een onverminderd dringende vraag. Als ‘wij’ vluchtelingen hier niet willen en kunnen opvangen, er voor hen geen mogelijkheid is terug te keren naar hun land van herkomst en zij in de grote vluchtelingenkampen geen leven hebben, wat moeten we dan doen? In Nergensland schetst zij een utopisch perspectief zonder de stapsgewijze methode van Popper uit het oog te verliezen.
FEMKE HALSEMA (1966) was tussen 1998 en 2011 Tweede Kamerlid en fractievoorzitter van GroenLinks. Nu schrijft ze, maakt ze tv-programma’s en werkt ze als toezichthouder in de publieke en private sector. In 2016 verscheen Pluche, waarvan meer dan 50.000 exemplaren werden verkocht.
Fragment uit 1
Melilla is een badplaats aan de Middellandse Zee zoals er vele zijn: rechthoekige appartementenblokken, het balkon naar de zon en de zee gekeerd. Op de begane grond gestreepte luifels, eronder uitstallingen van luchtbedden en snorkels, afgewisseld met restaurants en ijsbarretjes en een enkele reisagent die een rondleiding door de oude stad aanprijst. Aan het einde van de strandboulevard is een kleine haven waar, op de terrassen, verse vis wordt aanbevolen.
In het najaar is het weer er zacht en het strand leeg. Buiten het hoofdseizoen zijn er nauwelijks toeristen en is zichtbaar dat Melilla betere tijden heeft gekend. Verf bladdert van de puien en in het wegdek van de boulevard zijn kuilen uitgesleten.
Ik ben in Melilla in het najaar van 2006, op uitnodiging van een televisieprogramma.2 In Nederland woedt de campagne voor de landelijke verkiezingen. Net als in de jaren ervoor en erna beheersen
vluchtelingen en migranten het politieke debat.
Melilla is niet alleen een wat verlopen mediterrane badplaats maar ook het zuidelijkste deel van Europa. Het is, net als het verderop gelegen Ceuta, een kleine enclave op het Marokkaanse vasteland die al vijfhonderd jaar in het bezit is van de Spanjaarden. Voor Afrikanen is dit piepkleine stukje van
Spanje ook de dichtstbijzijnde toegangspoort naar veiligheid en welvaart.
In het jaar daarvoor, in 2005, is Melilla wereldnieuws geworden. Duizenden migranten hebben de
hoge hekken bestormd die Melilla afscheiden van het Marokkaanse ommeland. Daarbij zijn mensen
omgekomen en degenen die er wel in slaagden over het hek te kruipen werden door de uitgerukte politiemacht geslagen en, voordat ze asiel konden aanvragen, teruggestuurd. Daarna zijn er aanhoudend berichten over doden en gewonden: mensen die verstrikt raken in het prikkeldraad, van het zes meter hoge hek vallen of simpelweg worden doodgeschoten. Amnesty International rapporteert over beschietingen en moord door Spaanse en Marokkaanse autoriteiten. De Marokkaanse overheid doorzoekt de bossen rond Melilla en dumpt de migranten die ze vindt, zonder eten of water over de grens in de woestijn in Algerije. Algerije jaagt op zijn beurt de migranten terug. Artsen zonder grenzen meldt dat van de tienduizenden mensen die zich verscholen houden in de bossen om Melilla heen, velen verse littekens dragen van buitensporig geweld en seksueel misbruik. Als migranten er wel in slagen over het hek heen te komen stuurt de Spaanse overheid ze zonder pardon terug of, als er om asiel is gevraagd, detineert en mishandelt ze.
Tot de bestorming is Melilla onbekend. Van alle jaren daarvoor dat ik woordvoerder ‘asiel en migratie’ ben in het Nederlandse parlement kan ik me geen discussie over de enclave en de morele en politieke merites van de grensbewaking op het Afrikaanse continent herinneren. Zelf snijd ik het ook niet aan. Hoewel de instroom van asielzoekers in Nederland rond de eeuwwisseling hoger is dan de afgelopen vier jaar, is de discussie erover meer juridisch en pragmatisch en minder gepolariseerd.
De bewaking van de Europese buitengrenzen is een vrij abstracte, conceptuele kwestie die anders dan in de omstreden kwalificatie ‘Fort Europa’ tot weinig ophef leidt. Er zijn wel berichten van incidenteel, hardhandig douaneoptreden in Oost-Europese staten, maar zonder de beelden erbij van huilende kinderen en zwangere vrouwen die smeken om toegang, blijven publieke en politieke verontwaardiging uit. Er is dan nog geen driejarig Syrisch jongetje dood aangespoeld op een Turks toeristisch strand en dus kunnen wij – Nederlandse burgers en ingezetenen van de Europese Unie – de illusie koesteren van beschaafde bureaucratische procedures waarmee het kaf van het koren wordt gescheiden nadat migranten eerder ordentelijk bij een douanebeambte op Schiphol om asiel hebben gevraagd. (pagina 17-20)
Startpagina Nieuw Licht
Lees ook van Femke Halsema: Geluk! : voorbij de hyperconsumptie, haast en hufterigheid (2008)
Artikel: Een hek in Mellilla - Foto van het jaar? (december 2014)
Terug naar Overzicht alle titels
Wikipedia: Femke Halsema (1966)
Korte beschrijving
Essay over de vraag of we vluchtelingen een veilige toekomst kunnen bieden, zonder onze welvaart op de tocht te zetten en de tegenstellingen in onze samenleving te laten oplopen. Kunnen we ons beveiligen tegen chaotische massa’s nieuwkomers zonder vluchtelingen aan hun lot over te laten? Of zelfs in gevaar te brengen? En zonder onze democratische rechtsstaat – de harde kern van onze open samenleving – te beschadigen? De auteur doet dit aan de hand van de ideeën van Karl Popper. Hij toont in zijn ‘De open samenleving en haar vijanden'* begrip voor het verlangen van elke gemeenschap om zich af te zonderen en om weg te stoten wat vreemd is. Popper probeert ook een duurzaam democratische samenleving te formuleren, die bestand is tegen het volgen van dictators en tegen de verleiding om minderheden uit te stoten. De repressieve maatregelen tegen vluchtelingen bieden geen enkel zicht op een dergelijke samenleving. Vluchtelingen – en de dramatische omstandigheden waarin zij verkeren – verdienen dat wij naar ons beste kunnen oplossingen zoeken. Wat op dit moment niet gebeurt. Helder geschreven essay dat laat zien dat de ideeën van Popper zeventig jaar na dato nog steeds actueel en urgent zijn.
Tekst op website uitgever
‘De voorstander van de stapsgewijze technologie zal de methode kiezen waarmee hij de grootste en dringendste kwalen van de samenleving kan opsporen en bestrijden, en niet zozeer het hoogste goed trachten te zoeken en daarvoor vechten,’ schrijft Karl Popper in De open samenleving en haar vijanden uit 1945. Zijn waarschuwing dat een utopisch doel het gevaar met zich meebrengt alle middelen te heiligen, heeft ervoor gezorgd dat we nauwelijks nog onze vingers durven te branden aan een visie op een betere wereld.
Aan de hand van de ideeën van Popper, die ruim zeventig jaar later niets aan actualiteit en urgentie hebben ingeboet, probeert Femke Halsema een antwoord te vinden op een onverminderd dringende vraag. Als ‘wij’ vluchtelingen hier niet willen en kunnen opvangen, er voor hen geen mogelijkheid is terug te keren naar hun land van herkomst en zij in de grote vluchtelingenkampen geen leven hebben, wat moeten we dan doen? In Nergensland schetst zij een utopisch perspectief zonder de stapsgewijze methode van Popper uit het oog te verliezen.
FEMKE HALSEMA (1966) was tussen 1998 en 2011 Tweede Kamerlid en fractievoorzitter van GroenLinks. Nu schrijft ze, maakt ze tv-programma’s en werkt ze als toezichthouder in de publieke en private sector. In 2016 verscheen Pluche, waarvan meer dan 50.000 exemplaren werden verkocht.
Melilla is een badplaats aan de Middellandse Zee zoals er vele zijn: rechthoekige appartementenblokken, het balkon naar de zon en de zee gekeerd. Op de begane grond gestreepte luifels, eronder uitstallingen van luchtbedden en snorkels, afgewisseld met restaurants en ijsbarretjes en een enkele reisagent die een rondleiding door de oude stad aanprijst. Aan het einde van de strandboulevard is een kleine haven waar, op de terrassen, verse vis wordt aanbevolen.
In het najaar is het weer er zacht en het strand leeg. Buiten het hoofdseizoen zijn er nauwelijks toeristen en is zichtbaar dat Melilla betere tijden heeft gekend. Verf bladdert van de puien en in het wegdek van de boulevard zijn kuilen uitgesleten.
Ik ben in Melilla in het najaar van 2006, op uitnodiging van een televisieprogramma.2 In Nederland woedt de campagne voor de landelijke verkiezingen. Net als in de jaren ervoor en erna beheersen
vluchtelingen en migranten het politieke debat.
Melilla is niet alleen een wat verlopen mediterrane badplaats maar ook het zuidelijkste deel van Europa. Het is, net als het verderop gelegen Ceuta, een kleine enclave op het Marokkaanse vasteland die al vijfhonderd jaar in het bezit is van de Spanjaarden. Voor Afrikanen is dit piepkleine stukje vanSpanje ook de dichtstbijzijnde toegangspoort naar veiligheid en welvaart.
In het jaar daarvoor, in 2005, is Melilla wereldnieuws geworden. Duizenden migranten hebben de
hoge hekken bestormd die Melilla afscheiden van het Marokkaanse ommeland. Daarbij zijn mensen
omgekomen en degenen die er wel in slaagden over het hek te kruipen werden door de uitgerukte politiemacht geslagen en, voordat ze asiel konden aanvragen, teruggestuurd. Daarna zijn er aanhoudend berichten over doden en gewonden: mensen die verstrikt raken in het prikkeldraad, van het zes meter hoge hek vallen of simpelweg worden doodgeschoten. Amnesty International rapporteert over beschietingen en moord door Spaanse en Marokkaanse autoriteiten. De Marokkaanse overheid doorzoekt de bossen rond Melilla en dumpt de migranten die ze vindt, zonder eten of water over de grens in de woestijn in Algerije. Algerije jaagt op zijn beurt de migranten terug. Artsen zonder grenzen meldt dat van de tienduizenden mensen die zich verscholen houden in de bossen om Melilla heen, velen verse littekens dragen van buitensporig geweld en seksueel misbruik. Als migranten er wel in slagen over het hek heen te komen stuurt de Spaanse overheid ze zonder pardon terug of, als er om asiel is gevraagd, detineert en mishandelt ze.
Tot de bestorming is Melilla onbekend. Van alle jaren daarvoor dat ik woordvoerder ‘asiel en migratie’ ben in het Nederlandse parlement kan ik me geen discussie over de enclave en de morele en politieke merites van de grensbewaking op het Afrikaanse continent herinneren. Zelf snijd ik het ook niet aan. Hoewel de instroom van asielzoekers in Nederland rond de eeuwwisseling hoger is dan de afgelopen vier jaar, is de discussie erover meer juridisch en pragmatisch en minder gepolariseerd.
De bewaking van de Europese buitengrenzen is een vrij abstracte, conceptuele kwestie die anders dan in de omstreden kwalificatie ‘Fort Europa’ tot weinig ophef leidt. Er zijn wel berichten van incidenteel, hardhandig douaneoptreden in Oost-Europese staten, maar zonder de beelden erbij van huilende kinderen en zwangere vrouwen die smeken om toegang, blijven publieke en politieke verontwaardiging uit. Er is dan nog geen driejarig Syrisch jongetje dood aangespoeld op een Turks toeristisch strand en dus kunnen wij – Nederlandse burgers en ingezetenen van de Europese Unie – de illusie koesteren van beschaafde bureaucratische procedures waarmee het kaf van het koren wordt gescheiden nadat migranten eerder ordentelijk bij een douanebeambte op Schiphol om asiel hebben gevraagd. (pagina 17-20)
Startpagina Nieuw Licht
Lees ook van Femke Halsema: Geluk! : voorbij de hyperconsumptie, haast en hufterigheid (2008)
Artikel: Een hek in Mellilla - Foto van het jaar? (december 2014)
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen