Atlas Contact 2018, 256 pagina's - € 21,99
Lenen als E-book via bibliotheek.nl
Oorspronkelijke titel: The monarchy of fear (2018)
Wikipedia: Martha Nussbaum (1947)
Korte beschrijving
Martha Nussbaum heeft al eerder aangetoond aandacht te hebben voor emoties die een destabiliserende factor vormen in de zoektocht naar rechtvaardigheid. Met name in haar boek 'Politieke emoties' (2014)*. Nussbaum is een van de bekendste filosofen van dit moment en als hoogleraar verbonden aan de universiteit van Chicago. Na de Amerikaanse verkiezingen van 2016 besluit ze dieper in te gaan op de emotie 'angst', die het rationele denken blokkeert, hoop vergiftigt en constructieve samenwerking belemmert. Het doel van dit voor een groot publiek geschreven boek is primair reflectie en introspectie. Achtereenvolgens geeft zij een analyse van angst en enkele strategieën om deze in toom te houden. Ze beschrijft woede, walging en afgunst: negatieve, op minderheden gerichte politieke emoties (uitsluiting van immigranten, moslims) en hoop, liefde en visie voor de mensheid. De invulling van Nussbaum neigt soms naar een wat eenzijdige benadering van de begrippen 'angst' en 'woede' en zou wat de alternatieven betreft hier en daar wat aan concreetheid kunnen winnen.
Tekst op website uitgever
Het politieke debat wordt gekenmerkt door een gepolariseerde verdeeldheid en het onvermogen om met elkaar te communiceren. Tot zover niets nieuws. Filosofe Martha Nussbaum ziet echter een simpel feit dat vaak over het hoofd wordt gezien als de kern van het probleem: politiek is altijd emotioneel. Mondialisering heeft bij miljoenen mensen in het Westen gevoelens van machteloosheid veroorzaakt, waardoor ‘de schuld’ wordt gelegd bij de ander (immigranten, moslims of culturele elites). De verkiezing van Donald Trump en de stem voor Brexit zijn hiervan de meest recente voorbeelden, maar Nussbaum bewijst dat deze ‘schuldpolitiek’ aan alle kanten van het politieke spectrum te vinden is. Zich baserend op zowel historische als hedendaagse voorbeelden, ontrafelt zij in Het koninkrijk van de angst dit web van politieke gevoelens en biedt zij hoopvolle alternatieven.
Laten we vooral eerst eens diep ademhalen en terugdenken aan onze geschiedenis. Toen ik een klein meisje was, werden in het Zuiden Afro-Amerikanen gelyncht. Communisten raakten hun baan kwijt. Vrouwen hadden nog maar net toegang gekregen tot prestigieuze universiteiten en de arbeidsmarkt, en seksuele intimidatie was alomtegenwoordig en niet bij wet verboden. Joden konden geen partner worden in grote advocatenfirma's. Homoseksuele mannen en vrouwen waren juridisch gezien criminelen, en kwamen bijna nooit openlijk uit voor hun oriëntatie. Mensen met een functiebeperking hadden geen recht op publieke ruimte en openbaar onderwijs. Transgender was een categorie die nog geen naam had. Amerika was destijds bepaald geen mooi land.
Deze feiten vertellen ons twee dingen die mijn studenten moeten weten. Ten eerste: het Amerika waaraan ze vol weemoed terugdenken heeft nooit bestaan, niet helemaal in elk geval; het was een werk in uitvoering, een verzameling dynamische aspiraties die op gang was gebracht met lange perioden van hard werk, hoop, solidariteit en samenwerking. Een rechtvaardig en inclusief Amerika is nooit een volledig gerealiseerde werkelijkheid geweest, en is dat nog altijd niet. Ten tweede: het huidige moment lijkt misschien een terugval in onze opmars naar grotere menselijke gelijkheid, maar het einde der tijden is het niet; eigenlijk is dit juist een tijd waarin met hoop en inspanning een heleboel goeds te bereiken valt. Zowel aan de linker- als aan de rechterzijde van het politieke spectrum geldt: paniek leidt er niet alleen toe dat we de gevaren die ons bedreigen te zwaar aanzetten, maar maakt die ook gevaarlijker dan nodig is, zodat de kans op echte rampen groter wordt. Het is net als in een slecht huwelijk, waar angst, achterdocht en beschuldigingen het onmogelijk maken om rustig na te denken over de werkelijke problemen en hoe je die samen kunt oplossen. In plaats daarvan nemen die emoties het over en worden ze zelf het probleem, zodat het onmogelijk wordt om te hopen, te luisteren en constructief samen te werken. (pagina 19)
Andere boeken van Martha Nussbaum: Niet voor de winst : waarom de democratie de geestes- wetenschappen nodig heeft (2011), Mogelijkheden scheppen : een nieuwe benadering van de menselijke ontwikkeling (2012), Politieke emoties : waarom een rechtvaardige samenleving niet zonder liefde kan (2014) en Woede en vergeving : wrok, ruimhartigheid, gerechtigheid (2016)
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen