woensdag 8 oktober 2014

Maarten van den Heuvel

Vrijheid gelijkheid broederschap : oude waarden in nieuwe tijden
Boom 2014, 307 pagina's - € 27,50

In 2012 zond VARA-tv een serie uit over dit onderwerp. Maarten Keulemans was daarbij betrokken en werkt deze onderwerpen in dit boek verder uit

Korte beschrijving
Historicus Maarten van den Heuvel (1965) maakte in 2012 met Pieter Hilhorst en Kees Schaap het televisiedrieluik 'Vrijheid, gelijkheid en broederschap'. Onder deze titel brengt Van den Heuvel nu in boekvorm een uitbouw van dat programma en van het onderzoek dat hij deed naar deze drie begrippen. Inleidend stelt hij dat in onze huidige maatschappij vrijheid de dominante waarde is geworden, gelijkheid steeds verder wegzakt en broederschap bezig lijkt aan een terugkeer. Op academische wijze en dus uiterst gedetailleerd, neemt hij ons mee door de geschiedenis van de naoorlogse prestatiemaatschappij en de excessen daarvan. Hij ontleedt begrippen als vrijheid, inkomensongelijkheid, gemeenschapszin en verantwoordelijkheid en overlaadt ons met talloze citaten en verwijzingen. Door de subjectieve keuze van informatie is het onvermijdelijk dat de stellingen hier en daar betwist kunnen worden. Uiteindelijk concludeert hij dat de uitgediepte kernwaarden (als een drie-eenheid) onlosmakelijk met elkaar blijken te zijn verbonden. Voorzien van enkele illustraties in zwart-wit, vele eindnoten en een uitgebreide literatuurlijst.

Fragment uit de Conclusie
Bepaalde beperkingen aan de vrijheid zijn onvermijdelijk, maar bepaalde vormen van vrijheid leggen ook grenzen op aan gelijkheid en broederschap, terwijl die onmisbaar zijn voor de vrijheid van iedereen. Voor iedereen die vrijheid hoog in het vaandel heeft staan geldt daarom dat hij niet om gelijkheid en broederschap heen kan. De wetenschap laat ons zien hoe de drie begrippen direct op elkaar van invloed zijn en hoe ze gezamenlijk tot uitdrukking brengen hoe wij als sociale wezens zijn geëvolueerd. Daar kunnen we in onze huidige maatschappij ons voordeel mee doen. We vormen met zijn allen een samenleving en moeten met elkaar bedenken hoe we die willen inrichten. Wat mij betreft zouden we er goed aan doen de omstandigheden te creëren waarin we onze sociale hersenen hun werk kunnen laten doen. Vrijheid, gelijkheid en broederschap bieden daarvoor een uitstekend uitgangspunt. (pagina 260)

Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen