Lemniscaat 2020, 639 pagina's - € 39,95
Oorspronkelijke titel: Learning from the Germans : race and the memory of evil (2020)
Wikipedia: Susan Neiman (1955)
Korte beschrijving
Susan Nieman (1955) groeide als joods meisje op in het zuiden van de Verenigde Staten, studeerde geschiedenis in Berlijn en Harvard, en was hoogleraar filosofie in Tel Aviv en Yale. Kernvraag in dit boek is: hoe kan een land omgaan met en verantwoordelijkheid nemen voor ernstige misdaden als de Holocaust, slavernij, gewelddadig racisme en segregatie? Uitgebreid gaat ze in op de wijze waarop Duitsland is omgegaan met zijn verleden. Daarvoor geldt het begrip Vergangenheitsaufarbeitung: het kunnen omgaan met je (criminele) verleden. Nieman is daar positief over en vergelijkt dat met de manier waarop de VS omgaan met gewelddadig racisme tegen de zwarte bevolking. Die vergelijking is haast onmogelijk en ze geeft aan hoe racisme is ingeslopen in de samenleving in het zuiden van de VS. Er is maar één mogelijkheid: het aanvaarden van de last van een beschamende geschiedenis én lessen trekken. Ineffectief is bagatelliseren en ontkennen van de gebeurtenissen. Het boek bestaat uit drie delen. Eerst de wijze waarop Duitsland in de afgelopen 75 jaren is omgegaan met de Holocaust en welke verschillen er waren tussen Oost- en West-Duitsland. Dan bitterzoete zuiden in de VS en 'Dingen rechtzetten'. Een waardevol boek; Nederland heeft behoefte aan een vergelijkbaar boek over zijn verleden.
Het is namelijk altijd het gezicht dat ertoe doet. Toen zijn moeder, Mamie Till Mobley, erop stond dat zijn lichaam niet werd gefatsoeneerd en de kist open bleef, was de herinnering die iedereen eraan over zou houden zijn gezicht. Wat er nog over was van het gezicht van het kind nadat hij urenlang op gruwelijke wijze was gemarteld, zal ik hier niet beschrijven. Als je dat echt wilt zien, kun je het op het internet wel terugvinden, en als je het al eens hebt gezien, wil je het waarschijnlijk niet nog eens zien. Toen Till Mobley - een geharde burgerrechtenactiviste op een moment waarop er daarvan nog niet velen waren - erop stond dat zijn gezicht werd getoond bij de begrafenis, hoopte ze dat het de woede van de mensen zou wekken. En met die woede mogelijk ook verandering. Ze had zich niet kunnen voorstellen dat het beeld de vonk zou zijn die de smeulende burgerrechtenbeweging zou doen ontbranden. Afrikaanse Amerikanen van een bepaalde leeftijd herinneren zich nog precies waar ze waren toen ze die foto voor het eerst zagen. (pagina 329)
Lees ook: Waarom zou je volwassen worden? (uit 2014) en Verzet en rede : in tijden van nepnieuws (uit 2017)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen