Het gaat een keer helemaal mis met ons, over 10, 100 of 200 jaar ...

Op zondag 20 januari 2013 verzorgde geoloog Peter Westbroek in de Groene Engel op uitnodiging van de Openbare Bibliotheek Oss een lezing. Centraal stond zijn in september 2012 verschenen boek De ontdekking van de aarde : het grote verhaal van een kleine planeet, Journalist Henri van der Steen van het Brabants Dagblad was aanwezig en zijn verslag stond op maandag 21 januari in de Osse editie van 'zijn' krant.

Het gaat een keer helemaal mis met ons, over 10, 100 of 200 jaar ...
De mens is een arrogant dier en als dat nog even zo blijft, kan het wel eens rap afgelopen zijn met de soort. Bij het koffietje vooraf vertelde Peter Westbroek nog over de wetenschappers die niet uitsluiten dat ons al over tien jaar een allesvernietigende ramp kan vellen, wanneer door de opwarming van de aarde alle CO2 onder de permafrost vandaan komt. Dat verhaal vertelde de geoloog tijdens zijn Blikopener-lezing in de Groene Engel even later niet; angst is van minder nut dan hoop en rede, meent hij.

Michiel de Ruyter

Peter Westbroek

De 75-jarige emeritus hoogleraar en schrijver van het succesboek De ontdekking van de aarde liet een schilderij zien met http://nl.wikipedia.org/wiki/Michiel_de_ruyter, de ene arm op een wereldbol, een scepter in de hand, in de andere hand een zwaard. Dat was het wereldbeeld in de zeventiende eeuw en dat is het deels nog: de aarde is van en voor de mens. Terwijl we alles aan de aarde danken, betoogde Westbroek, alles!

Het werd een boeiende, leerzame middag waarin de heerlijke verteller Westbroek allerhande wetenswaardigheden uitdeelde (we komen feitelijk uit steen voort, onze kennis verhoudt zich als een Hollandse garnaal tot alle land en water op aarde), maar vooral betoogde dat de aarde een samenhangend systeem is, waarin alles op alles inwerkt. Maar ja: "We zijn geestelijk niet uitgerust dat onder ogen te zien, laat staan er iets aan te doen."

Daarom reageren we anders dan nodig is. "Klimaatverandering, de economische crisis, het opraken van grondstoffen leidt allemaal tot mondiale angst, maar het gevolg van die angst is slechts xenofobie, nationalisme en onverschilligheid."

Hij pleitte voor symbiose. "De grenzen van het draagvermogen van de aarde komen in zicht. Het gaat een keer helemaal mis, over 10, 100 of 200 jaar, tenzij we misschien de oplossing vinden door de macht over te dragen aan de aarde. Als de wetenschap de werkelijkheid toch eens kon verleiden zich bloot te geven. Misschien dat de civilisatie dan zelfs nog veel verder kan gaan."

Er is dus nog hoop, maar Westbroek is ook realistisch; de mens is een armzalig schepsel, een antropocentrische domoor.

Jammer dat de zaal vooral gevuld was met 50-plussers, zij die Westbroeks lesje in enderigheid het minst nodig hebben.

Aanvulling
Een prachtige slotzin van een artikel dat ietwat 'verloren' in het Brabants Dagblad stond. Onder een groot artikel mét foto van een andere activiteit in Oss. Waar de jongeren, die Henri van de Steen in de Groene Engel niet zag, wél aanwezig waren. Klunen in Oss. Feitelijk een middagje zuipen in de sneeuw.

Meer lezen?
Peter Westbroek verwees in zijn lezing niet naar andere boeken. En aangezien hij na afloop vanwege de sneeuw al weer snel naar zijn trein vertrok was er geen gelegenheid hem te vragen of hij het boek De wil van technologie van Kevin Kelly kende. Toch sluit dit boek op een bepaalde manier aan op het verhaal van Peter Westbroek.