woensdag 9 april 2014

Dirk Verhofstadt

Atheïsme als basis voor de moraal
Houtekiet 2013, 325 pagina's - € 19,95

Wikipedia: Dirk Verhofstadt (1955)

Korte beschrijving
De Gentse moraalfilosoof Dirk Verhofstadt is van mening dat 'ethische regels gebaseerd op vermeende heilige teksten' niet tot 'vrede, verstandhouding en wederzijds respect' hebben geleid, maar tot 'een spoor van geweld en moord in naam van God' (271). Een seculier-humanistische visie gebaseerd op de rede en empathie, met door Verhofstadt zelf geformuleerde 'Tien Seculiere Geboden' zal tot een hoogstaandere morele visie leiden. Het boek bewandelt de reeds zo bekende atheïstische paden: de herleving van religie, de leegheid van godsbewijzen en het falen van religieuze ethiek. Ofschoon leesbaar geschreven, is de toon rancuneus. Nuance is ver te zoeken, historische accuraatheid eveneens. Argumenten worden bij Verhofstadt ingeruild voor retoriek, drogredenen, inconsistente paragrafen en anekdotisch-geïllustreerde emotionele betogen, vergezeld van een verering voor met name Etienne Vermeersch en Paul Cliteur. En dat alles eindigt in een mild-militante oproept tot een 'strijdbaar atheïsme' dat zich radicaal verzet tegen alle religiositeit. Met noten, bibliografie en register. Weer een atheïstisch manifest met een herhaling van zetten.

Fragment uit 1. De impact van religies
Wereldwijd bestaan er meer dan 4.000 verschillende godsdiensten. Zo zijn er ruim 2 miljard christenen, ongeveer 1,5 miljard moslims, bijna 1 miljard hindoes, 400  miljoen aanhangers van Chinese religies, 414 miljoen boeddhisten, 23 miljoen sikhs, 14 miljoen joden, een half miljoen leden van scientology en daarnaast nog talloze aanhangers van andere godsdiensten. Dat zijn overkoepelende cijfers, want binnen zowat elke grote religie bestaan er nog diverse subgroepen. Zo zijn er in het christendom katholieken, protestanten, anglicanen, orthodoxen, Jehova's getuigen, mormonen en vele andere denominaties. Onder moslims bestaat er een groot verschil tussen sjiieten en soennieten, met telkens nog diverse subgroepen, gaande van gematigde soefisten en hansafieten tot radicale wahabisten en salafisten. Ook binnen het jodendom bestaan er diverse stromingen, van bijzonder liberaal tot hevig orthodox. In het hindoeïsme heb je zowel aanhangers van een monotheïstische God als van meer goden, en ook hier varieert het van gematigd tot virulent. Verder heb je nog sjamanisten, polytheïsten en reïncarnisten. Volgens de enen bestaat er een leven na de dood, anderen geloven dan weer in wedergeboorte in een hoger of lager wezen, en nog anderen, zoals boeddhisten, verwijzen naar de hoogste staat die de mens kan bereiken in de vorm van het nirwana. Elke godsdienst beschikt over een batterij aan symbolen, regels en normen die gelovigen aannemen om hun God te behagen, zo niet wacht hun rampspoed en onheil. het is fascinerend dat grote groepen mensen bepaalde religieuze voorschriften volgen in de overtuiging dat ze het juiste doen, terwijl talloze anderen een alternatief levenspad kiezen en eveneens denken dat zij als enigen de juiste morele keuzes maken. Het is maar een greep uit de enorme verscheidenheid op religieus vlak. Elke godsdienst kent haar eigen rituelen, gebruiken en morele normen die doorgaans van ouders op kinderen worden doorgegeven. Er bestaan ontelbare gebedshuizen, scholen, media, ziekenhuizen, rechtbanken, slachthuizen en andere bedrijven en instellingen die functioneren volgens religieuze regels en tradities. (pagina 15-16)


Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen