Ten Have, 343 pagina's - € 29,99
Lenen als E-book via bibliotheek.nl
Oorspronkelijke titel:
Wikipedia: Michael Sandel (1953)
Korte beschrijving
Michael Sandel (geboren in 1953) is hoogleraar politieke filosofie aan Harvard University. In deze uitgave, die bestaat uit 26 essays, onderverdeeld in drie delen, zet hij zijn denkbeelden uiteen. Hij benadrukt hierin de rol van de moraal in de politiek. Tevens meent hij dat het marktmechanisme niet op alle terreinen van het leven toegepast kan worden. Met name in deel III komen enkele bezwaren tegen het politieke liberalisme naar voren. Vooral de visie van de politieke filosoof John Rawls (1921-2002) onderwerpt Sandel aan kritiek. Te veel aspecten van het menselijk bestaan, zoals morele overwegingen en het streven naar het goede leven, houden de liberalen buiten beschouwing. Politieke filosofie is nodig om richting te geven aan het politieke handelen en dit te doordenken. Deze uitgave, afgesloten met een notenapparaat en literatuuropgave, voorziet hierin, maar is door haar abstracte karakter slechts toegankelijk voor lezers met een uitgebreide voorkennis
Korte beschrijving op website uitgever
‘Politiek en moraal’van Harvard filosoof Michael Sandel (bekend van o.a. optreden met Joris Luyendijk en Bas Heijne) behandelt de vraag of politiek, wetgeving en rechtspraak waardevrij kunnen zijn. Het bevat nooit eerder vertaalde artikelen over o.a. burgerschap, economie, liberalisme en positieve discriminatie. Het eerste essay is de hartstochtelijke toespraak ‘De verleerde kunst van het democratisch debat’, die Sandel hield in 2014 toen de Universiteit Utrecht hem een eredoctoraat verleende.
Uit een recensie in Trouw (14-9-2016): Sandel doordenkt de paradoxen van het liberalisme
Reden om dit boek wel te lezen
Voor wie Sandels werk nog niet kent, is 'Politiek en moraal' een uitstekende kennismaking. Met name in het derde deel doordenkt Sandel de inherente contradicties van het liberalisme zeer grondig. Zijn eigen pleidooi voor een 'moreel reveil' in het debat heeft natuurlijk ook zijn valkuilen. Het opnieuw betrekken van morele en religieuze overtuigingen bij het debat heeft als risico dat intolerante stemmen vaker aan bod komen, geeft Sandel toe. Maar het voordeel is dat we zo ook een kans krijgen om de liberale tolerantie in moreel opzicht te verstevigen.
David Hume schreef ooit dat het voortduren van een discussie voldoende bewijs is dat de deelnemers langs elkaar heen praten. Bij veel heikele kwesties zoekt Sandel naar een derde weg. Het debat over de rechtvaardige distributie van vermogen en inkomen wordt steevast gevoerd door enerzijds libertariërs (handen af van mijn centen) en egalitaristen (eerlijk zullen we alles delen). Sandel meent echter dat niet ongelijkheid het meest ondermijnend is voor een gemeenschap, maar het vermarkten van zaken die je daar niet aan bloot mag stellen.
Hij wil uitgaan van de morele vraag: wat mag er wel en niet met geld te koop zijn? Eén van de voorbeelden die hij noemt is het kopen van politieke invloed. Dat veel burgers het met Sandel eens zijn, blijkt volgens de filosoof uit het onverwachte succes van presidentskandidaten als Bernie Sanders en Donald Trump.
Ik heb mijn belangstelling voor actuele openbare debatten altijd behouden, maar ik heb ook altijd de filosofie met de wereld willen verbinden. Ik denk dat de wereld van vandaag, misschien wel meer dan ooit, de filosofie nodig heeft. De afgelopen jaren heb ik de kans en het voorrecht gehad om over de hele wereld te reizen - naar Europa, Azië en Noord- en Zuid-Amerika - overal heb ik van gedachten gewisseld, vooral met jonge mensen aan universiteiten, over vraagstukken uit de politieke filosofie en hedendaagse problemen. En overal waar ik naartoe ga, valt me de frustratie over de politiek op. Een diepe en wijdverbreide frustratie over politieke partijen en over politici. Dit lijkt me een begrijpelijke frustratie en een legitieme reactie op een bepaalde vermoeidheid in de politiek. De oude ideologieën zijn hun vermogen tot inspireren kwijtgeraakt; in plaats daarvan hebben we een publiek debat dat grotendeels niet gaat over grote zaken, maar over kleine, bestuurlijke en technocratische problemen. En als we al een debat zien, bestaat het meestal uit zeer partijdige scheldkanonnades: mensen die langs elkaar heen schreeuwen. Ik denk dat dit de reden is dat zoveel mensen - en niet alleen jongeren - gefrustreerd zijn geraakt over de hedendaagse politiek. Er heerst een soort leegte - een holheid - in de kern van ons publieke debat. Mensen willen dat de politiek en het debat over grote dingen gaan, en toch zijn we de gewoonte en het vermogen kwijtgeraakt om deel te nemen aan het publieke debat over grote zaken - en vooral over zaken die te maken hebben met waarden: rechtvaardigheid, het algemeen belang, wat het betekent om burger te zijn. We zijn niet erg goed in het debatteren over deze vraagstukken in de politiek. (pagina 18)
Lees ook: Pleidooi tegen volmaaktheid : een ethiek voor gentechnologie (2012) en Niet alles is te koop : de morele grenzen van markt werking (ook 2012). Of: Identiteit van Paul Verhaeghe uit 2012)
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen