De Geus 2023, 110 pagina's - € 15,99
Wikipedia: Jan Rotmans (1961)
Korte beschrijving
Een boek over maatschappij en besluitvorming. Jan Rotmans beschrijft de huidige turbulente tijden als een perfecte storm waarin verschillende crises elkaar versterken. Hij stelt dat er in Nederland te lang is gekozen voor polderen en het uitstellen van moeilijke beslissingen. Ondanks deze uitdagingen blijft hij optimistisch, gebaseerd op het transitiedenken dat stelt dat crises nodig zijn voor echte verandering. Hij ziet een nieuw integraal bewustzijn ontstaan waarin naast het rationele ook gevoel, spiritualiteit en wijsheid een rol spelen. Aanjagend en informatief geschreven. Geschikt voor de meer geoefende lezer. Jan Rotmans (1961) is een bekende Nederlandse schrijver en academisch docent. Hij schreef vele boeken. Het boek maakt deel uit van de serie: 'Publieke ruimte'.
Tekst op website uitgever
‘Hoewel we lang niet hebben gedaan wat nodig is en we voor enorme uitdagingen staan, ben ik toch optimistisch. Want vanuit het transitiedenken weet ik dat we crises nodig hebben om echt te kunnen veranderen. En ook dat we dieper moeten kijken, namelijk onder de oppervlakte waar de golven nu wild en hoog zijn. Dan zie je hoeveel moois er al gebeurt in de onderstroom, en hoe snel die aan kracht wint. Bovendien zie ik een nieuw integraal bewustzijn ontstaan. Daarin draait het naast het rationele om gevoel, spiritualiteit en wijsheid. Ik heb er dan ook oprecht vertrouwen in dat we de perfecte storm kunnen doorstaan en achter ons kunnen laten. Al is het nu wel alle hens aan dek, dus blijf niet aan de kant staan kijken.’ – Jan Rotmans in De perfecte storm
Fragment uit Water - bewegen naar een nieuw bewustzijn
Een ontsporende samenleving met een economie die op hol slaat vraagt om reflectie. Ik ben een fan van hoogleraar klinische psychologie en psychoanalyse Paul Verhaeghe. Zijn boek Identiteit vind ik prachtig. Daarin beschrijft hij hoe hij in zijn spreekkamer ziet hoe onze neoliberale economie en op maakbaarheid gerichte samenleving mensen letterlijk ziek maken. De druk die wij onszelf opleggen is buitensporig hoog. Op de middelbare school moeten leerlingen presteren en zitten de ouders erbovenop. Maar ook docenten moeten presteren, en de school zelf als geheel ook, want alles wordt gemonitord en vergeleken met andere scholen. Terwijl niet de scholen centraal moeten staan, maar de leerlingen en docenten. laten we meer vanuit vertrouwen het beste halen uit de potentie van onze kinderen. Leerlingen staan nota bene op de basisschool al onder een enorme druk. Het NOS-journaal opent zelfs met de Citotoet als die er weer is. Daar werd vroeger echt niet zoveel aandacht aan gegeven. Wie heeft er verzonnen dat scholen met elkaar moeten concurreren en dat ziekenhuizen winst moeten maken? Dat is letterlijk ziekmakend. Vandaar dat ik altijd zo de nadruk leg op de transitie van waarden.
De afgelopen decennia hebben we met elkaar een nogal harde en kille samenleving gecreëerd. Alles moest efficiënt en effectief zijn en een hoog rendement hebben. Dat zijn koude waarden, terwijl mensen snakken naar het warme en menselijke. Dat we zover zijn afgedwaald van de kern en niet meer liefdevol en respectvol met elkaar omgaan, heeft veel te maken met waarden die ons zijn opgedrongen. Die gaan richting het egoïstische en hebzuchtige en het lijkt dan allemaal te draaien om competitie en concurrentie. Daarmee ga je uit van een mensbeeld dat volgens mij niet klopt. Want van nature zijn we niet alleen competitief; we zijn evengoed symbiotisch en coöperatief.
Ik ben een fel tegenstander van het idee dat onbeperkte groei mogelijk is, want dat heeft ons in de problemen gebracht. Toch ben ik niet zo'n aanhanger van niet-groeien, van degrowth, als doel op zichzelf; alsof we helemaal niet meer mogen groeien. We moeten zeker minder vervuilen, verspillen en bezitten, maar het is te hopen dat al die niches op het gebied van hergebruik, circulariteit en duurzaamheid de komende jaren juist heel hard gaan groeien. Anders kunnen we de problemen namelijk niet oplossen. Groei is een natuurlijk verschijnsel, maar de natuur kent daarnaast ook perioden van bloei of rust. Onbeperkte groei leidt in de natuur tot vernietiging. Wij lijken echter maar één stand te kennen: méér.
Ik heb een aversie tegenover dat ongelimiteerde groeidenken, waarbij beurzen al in paniek raken als de groei van de groei afneemt, maar ben een voorstander van regeneratieve groei, dat wil zeggen: groei die niet ten koste gaat van de natuur maar haar juist sterker maakt. Er komen steeds meer regeneratieve boerderijen, zoals Bodemzicht en Lenteland, en ook de natuurinclusieve kringlooplandbouw neemt toe, met boeren die circulair werken doordat energie, grondstoffen en restafval worden hergebruikt. Zij hebben zich verenigd in de stichting Caring Farmers. Er komt ook meer strokenlandbouw, voedselbossen, diervriendelijke landbouw en hightech precisielandbouw zonder chemische bestrijdingsmiddelen. (pagina 73-75)
Lees ook: : In het oog van de orkaan : Nederland in transitie (2012) Verandering van tijdperk : Nederland kantelt (2014), Omwenteling : van organisaties, mensen en samenleving (2017) en Omarm de chaos (2021).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen