Het einde van de psychotherapie
De Bezige bij 2009, 253 pagina's - € 12,50
Lenen als E-book via bibliotheek.nl
Wikipedia: Paul Verhaeghe (1955) en zijn website
Korte beschrijving
Een studie over de falende psychotherapie die intuïtief of gereflecteerd steeds meer therapeuten en cliënten verontrust. Is de huidige psychotherapie in al haar verscheidenheid wel een passend antwoord op de klachten van cliënten? De auteur toont aan dat de huidige therapieën niet (meer) aansluiten op de problematiek van de cliënten. Door een steeds anoniemer wordende samenleving kampt de cliënt met de verhulde klacht van leegheid en wanhoopservaringen. Verhaeghe pleit voor een nieuwe benadering, waarbij de patiënt zelf actief meewerkt aan het therapeutisch proces. Ook schetst hij de ontwikkeling van de psychotherapie van Freud tot en met de anti-psychiatrie. Psychotherapeuten krijgen nu hun vorming buiten het medisch establishment en binnen de menswetenschappen. Het uitgangspunt is de veronderstelling dat de mens maakbaar is. Ook geldt nu de opvatting dat alle menselijke problemen een genetisch-neurologische basis hebben. Ook deze eenzijdige opvatting luidt het einde van het tijdperk van de psychotherapie in. Een boeiend en belangrijk boek, dat een aanzet geeft tot een nieuwe verhouding tussen de therapeut en zijn cliënt. Het kan met nieuwe inzichten wellicht een wending geven tot een andere vormgeving en doelstelling van de psychotherapie.
In tegenstelling tot vorige generaties verwacht men vandaag de dag voor elk probleem een pasklare oplossing, liefst in combinatie met weinig eigen inspanning. Een dergelijke verwachting komt niet uit de lucht vallen, maar is het resultaat van een maatschappelijk vertoog zoals beschreven in het tweede hoofdstuk (Omdat u het verdient!). In de realiteit blijken dergelijke oplossingen eerder zeldzaam, en de meest frequente manier waarop men een probleem oplost is door een nog groter probleem te creëren. Deze ervaring leidt merkwaardig genoeg nauwelijks tot het bijstellen van de verwachting. Integendeel. Men blijft die verwachting zorgvuldig koesteren, en in een toenemende mate legt men de schuld voor de mislukking bij de ander. Het meest schrijnende voorbeeld in dit verband zijn de hulpverleners in een spoedopnamedienst die zelf regelmatig de hulp van de politie moeten inroepen om zich te beschermen tegen hun ontevreden patiënten. De verontwaardiging die dit uitlokt, voert onmiddellijk tot harde kritiek. Ondankbaar tuig, hoe durven ze, ze krijgen alles, hoeven geen vinger uit te steken, en kijk, stank voor dank, godbetert, waar gaat dit naartoe, 't zijn bizarre tijden.
Dit kan nog verder uitgebreid. We leven in de beste der denkbare werelden, nooit was er zoveel veiligheid, gezondheid, onderwijs, waren er zoveel sociale netwerken. En toch voelen we ons onveilig, maken we ons zorgen over onze gezondheid en - vooral - hebben we meer depressies en angsten dan ooit tevoren. Het idee te leven in de beste der denkbare werelden staat haaks op mijn kritiek in het eerste hoofdstuk, waar het sociaaleconomische bestel als oorzaak van psychische verstoringen naar voren geschoven werd. Het verdwijnen van identiteitsverlenende groepen liet het individu verweesd achter, waardoor het bovendien lijkt als zijn daaruit voortvloeiende problemen alleen maar zijn problemen zijn. De beschuldiging van ondankbaarheid daarbovenop bevestigt een dergelijke decontextualisering nog meer en bevordert onze collectieve blindheid voor een nochtans onvermijdelijke vaststelling: dat 'alles' hebben, en vooral de overtuiging dat dit ook kan, een uiterst vruchtbare bodem vormt voor psychische ellende binnen een maatschappij waar het individu niet meer gedragen wordt door een groep. (pagina 185-186)
Op 6 september 2009 sprak Wim Brands in zijn Boeken met Paul Verhaeghe over dit boek .
Lees (vooral) ook
Paul Verhaeghe. Liefde in tijden van eenzaamheid : over drift en verlangen (2009)
Paul Verhaeghe. Identiteit (2012)
Dirk De Wachter. Borderline times : het einde van de normaliteit (2012)
Dirk De Wachter. Liefde : een onmogelijk verlangen? (2014)
Trudy Dehue. Betere mensen : over gezondheid als keuze en koopwaar (2014)
Thomas Decreus. Een paradijs waait uit de storm : over markt, democratie en verzet (2013)
Ton Lemaire. De val van Prometheus : over de keerzijden van de vooruitgang (2010)
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen