Jeroen van Bergeijk

Undercover aan het werk
Ambo Anthos 2023, 299 pagina's  - € 22,99

Wikipedia: Jeroen van Bergeijk (1967)

Korte beschrijving
Een boek over undercoverjournalistiek en de onderkant van de arbeidsmarkt. Onderzoeksjournalist Jeroen van Bergeijk dook zes jaar lang in banen met minimale kwalificaties om de onderkant van de arbeidsmarkt te onderzoeken. Hij werkte onder andere bij bol.com, de bagageafhandeling op Schiphol, klantenservices en als flitsbezorger. In dit boek deelt hij zijn ervaringen en de uitdagingen die hij tegenkwam, zoals de angst om ontdekt te worden en de morele dilemma's van undercoverjournalistiek. Het boek belicht de snel groeiende kloof tussen theoretisch en praktisch opgeleiden. Vlot, vaardig en persoonlijk geschreven. Jeroen van Bergeijk (1965) is een Nederlandse schrijver en journalist. Hij schreef meerdere boeken. Zijn werk wordt in meerdere landen uitgegeven.

Tekst op website uitgever
Onderzoeksjournalist Jeroen van Bergeijk laat in zijn verontrustende undercoverreportages zien hoe het werkelijk is aan de onderkant van de huidige arbeidsmarkt.

Wat gebeurt er aan de onderkant van de arbeidsmarkt? Met die vraag in het achterhoofd stortte undercoverjournalist Jeroen van Bergeijk zich de afgelopen zes jaar in banen waarvoor nauwelijks kwalificaties nodig zijn. Want wie zorgt ervoor dat jouw bol.com-pakketje de volgende dag al wordt bezorgd? Wie neemt de telefoon op als je een klantenservice belt? En wie brengt jouw koffer op de plaats van bestemming? Zaken waarmee vrijwel elke Nederlander te maken heeft, maar waarvan weinigen weten hoe het er precies aan toegaat.

De afgelopen veertig jaar is de economie zo’n 40 procent gegroeid, maar de daadwerkelijke inkomens zijn achtergebleven. De mensen wie het goed gaat – vaak de theoretisch geschoolden – begrijpen doorgaans maar weinig van de praktisch opgeleiden, en de kloof tussen hen wordt almaar groter. Undercover aan het werk is een poging daar iets aan te veranderen.

Daarnaast schetst Jeroen van Bergeijk zijn werdegang als undercoverjournalist. Hij vertelt over de angst om betrapt te worden, de vele morele valkuilen van de undercoverjournalistiek en zijn groeiende weerzin tegen het zich voortdurend anders moeten voordoen dan wie hij werkelijk is.

Kan en wil hij nog langer liegen om de waarheid te vertellen?

‘Van Bergeijk doet wat anderen vooral pretenderen te doen: het échte verhaal van binnenuit vertellen. Zoals een journalist moet doen, zonder al te veel mening en al helemaal zonder agenda!’ Sander Schimmelpenninck

Fragment uit Tot slot
Ik kan geen Über meer bestellen zonder aan Mare Welkers te denken.
  Ik kan geen pakketje bij bol.com meer bestellen zonder aan gebruikte seksspeeltjes te denken. Ik kan geen pakketje bij bol.com meer bestellen zonder Miguel voor me te zien in zijn caravan die hij deelt met drie andere arbeidsmigranten.
  Ik kan gene klantenservice meer bellen zonder aan die vrouw uit Amsterdam Nieuw-West te denken die de rente en aflossing op haar schulden bij Wehkamp niet meer kon betalen en voor wie ik niks kon doen. Ik kan gene klantenservice meer bellen zonder te denken aan de extreme controle waar de medewerkers bij Teleperformance elke dag mee te maken krijgen.
  Ik kan niet over het kruispunt van de Marnixstraat en de Rozengracht fietsen zonder weer die extreme verveling te voelen. Ik kan geen verkeersregelaars aan het werk zien zonder even te proberen oogcontact te krijgen en mijn duim op te steken.
  Ik kan ChatGPT niet openen zonder aan de clickworkers van Amazonds Mechanical Turk te denken.
  Ik kan geen reclame op Instagram zien zonder me af te vragen of dit een product van een dropshipper is (negen van de tien keer: ja).
  Ik kan geen dakloze zien zonder me af te vragen of en hoe hij de Zelfredzaamheid-Matrix heeft doorlopen.
  Ik kan niet meer door wijken als Crooswijk lopen zonder aan het onzichtbare leed te denken dat zich achter al die voordeuren afspeelt.
  Ik kan gene flitsbezorger voorbij zien fietsen zonder me af te vragen bij welke verwende 'types' zij of hij net is langsgefietst.
  Ik kan mijn koffer niet meer inpakken zonder aan de koffiesjouwers van Schiphol te denken.
  Ik kan geen artikel over asielzoekers meer lezen zonder aan wachtruimte F1 in het aanmeldcentrum van de IND in Ter Apel te denken.

Dit is wat ik hoop: dat jij net als ik iets naders bent gaan kijken naar dit soort alledaagse dingen, naar mensen die alledaags werk doen. Iemand zei ooit tegen me: alles wat je moet weten over het karakter van een persoon ligt besloten in hoe diegene dienstverlenend personeel behandelt. En daar zit veel waarheid in. Doe er je voordeel mee en word een beter mens. (pagina 292-294)

Lees bijvoorbeeld ook: Voettocht naar het hart van het land : hoe sociaal en democratisch zijn we nog? van Jan Schuurman Hess (uit 2014)

Lees vooral ook: Pleidooi voor populisme van David van Reybrouck uit 2008
En lees ook: De brievenbus van mevrouw De Vries : gekmakende post van onze (semi)overheid van Stephan Steinmetz (2013)

Lees ook een column, waarin dit boek voorkomt: Naar het hart van het land (Brabants Dagblad, 4 oktober 2014)

Artikel: Het UWV - Is een computer. Het bestaat niet.' (september 2014)

Terug naar Overzicht alle titels