maandag 26 februari 2024

Martha Claeys

Trots : de filosofie van een emotie
Boom 2023, 221 pagina's € 24,90

Website Martha Claeys (1994)

Winnaar Socratesbeker voor het 'beste' filosofieboek van 2024

Korte beschrijving
Een filosofische beschouwing op de betekenis van de emotie trots. Trots lijkt iets voor mensen met grote ego’s en voor opscheppers die op sociale media geen maat kennen. Wie trots is, plaatst zichzelf in de kijker. Maar trots ligt ook ten grondslag aan emancipatie en kan een krachtig wapen zijn bij protest. Met trots kun je jezelf beter op waarde schatten. Meer ruimte voor sommige vormen van trots kan de sleutel zijn tot sociale rechtvaardigheid. Filosofe Martha Claeys onderzoekt de betekenis van trots en laat zien dat deze emotie juist in deze woelige tijden van groot belang is. Intelligent en helder geschreven. Met name geschikt voor een geoefend lezerspubliek. Martha Claeys (1994) is doctor in de filosofie.

Tekst op website uitgever
Trots lijkt iets voor mensen met grote ego’s, voor personen die snel gekrenkt zijn en voor opscheppers die op sociale media geen maat kennen. Wie trots is, plaatst zichzelf te veel in de kijker.

Maar trots ligt ook ten grondslag aan emancipatie, en kan een krachtig wapen zijn bij protest. Met trots kun je jezelf beter op waarde schatten. Meer ruimte voor sommige vormen van trots kan de sleutel zijn tot sociale rechtvaardigheid.

Filosofe Martha Claeys onderzoekt de betekenis van trots en laat zien dat deze emotie juist in onze woelige tijden van groot belang is.

Martha Claeys (1994) is doctor in de filosofie. Als schrijver en spreker onderzoekt ze hoe mensen zich goed tot elkaar kunnen verhouden. Ze laat zien dat een beter begrip van emoties zoals trots, woede en liefde, helderheid kan brengen in ethische vraagstukken. Samen met Lotte Spreeuwenberg maakt ze de filosofische podcast Kluwen.

Fragment uit (de) Inleiding - Zonder pardon
'Het doel was niet om 69 mensen te doden op Utøya. Het doel was om ze allemaal te doden.' Anders Behring Breivik ziet er kalm en verzorgd uit op de vierde dag van zijn proces in een rechtszaal in Oslo. Ongeveer een jaar voordat hij deze woorden koelbloedig uitspreekt, heeft Breivik 77 mensen gedood in twee terreuraanvallen. Op 22 juli 2011 parkeerde hij een wit busje in het hart van het regeringskwartier van de Noorse hoofdstad. Hij liet de auto achter met een briefje op de voorruit: sorry, rioolwerken. De scherpe, chemische stank van de meststof die Breivik gebruikte om een bom te maken bleek moeilijk te verbergen. Negen minuten later ontplofte de auto. Intussen was Breivik in een andere, kleinere auto gestapt die hij eerder om de hoek had geparkeerd. Hij verliet Oslo en reed 32 kilometer naar het eiland Utøya ten noordwesten van de hoofdstad, waar honderden jongeren zich verzameld hadden voor de zomerbijeenkomst van de Noorse Arbeiderspartij. Breivik had op voorhand gebeld met de kampleiders, om hen te informeren dat de politie in de nasleep van de aanslag in Oslo de jongeren op het eiland van politiebescherming wilde voorzien. Hij trok het uniform van een agent aan en had valse legitimatie bij zich. Toen de kampleiders een boot stuurden om Breivik van het vasteland over te brengen naar het eiland, was er geen reden om zijn intenties i twijfel te trekken. Zodra hij voet aan wal had gezet, opende hij het vuur. Hij schoot onverstoord, 72 minuten lang, en doodde 69 mensen, voornamelijk tieners.

Anders Breivik is een grote Noorse man met helblonde bijna witte haren. Zijn daden waren die van een militante nationalist die het Noorse volk tegen de islamisering van Europa zou beschermen, zo lichtte Breivik de aanslagen toe in zijn 1518 pagina's lange internetmanifest. Tijdens zijn proces legt hij uit waarom hij de bijeenkomst op Utøya als doelwit uitkoos. Hij beschouwt de Arbeiderspartij als vertegenwoordiger van een multicultureel immigratiebeleid dat de Noorse identiteit versplintert. Cultuurconservatieven als hijzelf worden gediscrimineerd. Hij spreekt van 'de verkrachting van Europa', 'de oorlog tegen witte mensen' en verwijst naar het continent 'Eurabia'. Hij zegt datamoslims in Noorwegen zich ofwel moeten bekeren tot het christendom, ofwel gedeporteerd of geëxecuteerd dienen te worden. Islamitische kunstwerken in Europa moeten worden vernietigd, en talen als Arabisch, Urdu, Perzisch en Somalisch uitgebannen.

De dag na het proces prijkt er een foto van de blonde Noord met een opgestoken vuist op de voorpagina's van de internationale kranten. De vuist is symbool voor trots: de opgestoken vuist van een winnaar, maar ook de vuist van iemand die meent gekleineerd of onderdrukt te worden. Tijdens het proces behoudt Breivik deze houding. Hij meent dat de erkenning van hem en de zijnen op het spel staat. 

En dan nu een ander verhaal. Jaarlijks vinden in grote steden over de hele wereld parades plaats om het bestaansrecht van mensen met een niet-heteroseksuele voorkeur te vieren. Vaak is het een groot spektakel: fel versierde praalwagens trekken door de straten, mensen kleden zich extravagant en dansen op de beats die uit de wagens knallen. De prideparades zijn een viering van vrijheden die door de jaren heen verworven zijn, maar net zo goed een protest tegen de blijvende ongelijke behandeling van al wie afwijkt van de heteroseksuele norm. (pagina 9-11)

Genomineerd voor de Socratesbeker 2024 - tekst op website Maand van de Filosofie
Trots lijkt iets voor mensen met grote ego’s, voor personen die snel gekrenkt zijn en voor opscheppers die op sociale media geen maat kennen. Wie trots is, plaatst zichzelf te veel in de kijker. Maar trots ligt ook ten grondslag aan emancipatie, en kan een krachtig wapen zijn bij protest. Met trots kun je jezelf beter op waarde schatten. Meer ruimte voor sommige vormen van trots kan de sleutel zijn tot sociale rechtvaardigheid. Filosofe Martha Claeys onderzoekt de betekenis van trots en laat zien dat deze emotie juist in onze woelige tijden van groot belang is.

Martha Claeys (1994) is filosofe. Na studies in Berlijn en Chicago promoveerde ze aan de Universiteit Antwerpen. Ze schrijft en spreekt over de vraag hoe we ons goed tot elkaar kunnen verhouden. Samen met Lotte Spreeuwenberg host en produceert ze de gelauwerde podcast Kluwen.

Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen