Boom 2015, 250 pagina's - € 27,50
Korte beschrijving
Ellen Geerlings schreef een voortreffelijk leerboek filosofie voor havo-vwo met als titel 'Het oog in de storm' (2007). De grote kwaliteiten van dat boek, zowel inhoudelijk als didactisch, kenmerken ook deze nieuwe publicatie. Centrale vraag: hoe moet je kiezen in een wereld zonder kaders? Het bestaan van een vrije wil ontkennen, is geen oplossing, net zo min als besluiteloos meedoen met de mode. Mens zijn vereist dat je nadenkt en dat is lastig. Na een uitvoerige analyse van het probleem onderzoekt Geerlings de manier waarop vijf grote filosofen het hebben aangepakt: Lyotard, Levinas, Taylor, Sloterdijk en Arendt. Het resultaat is een brede en grondige introductie in belangrijke aspecten van de moderne wijsbegeerte, didactisch zeer geschikt voor gebruik in het hoger onderwijs en inhoudelijk minstens zo geschikt voor een lezer die bereid en in staat is om zelfstandig na te denken. Bevat noten en bibliografie.
In Nudge, een studie over het keuzegedrag van mensen, maken de auteurs Richard Thaler en Cass Sunstein onderscheid tussen Econs en Humans. Econs (een term die is afgeleid van homo economicus) zijn fictieve wezens die altijd rationeel kiezen. Ze zijn berekenend, letten op hun belang en voordeel, laten zich goed informeren en maken ten slotte hun keuzes louter op basis van argumenten. Zoals gezegd zijn het fictieve wezens, want mensen die uitsluitend rationele keuzes maken bestaan niet. Echte mensen, Humans, kiezen meestal onbewust en intuïtief.
Toch gaan veel mensen ervan uit dat mensen kiezen als Econs. We zijn geneigd onszelf en anderen te zien als rationele individuen die pas na ampele overwegingen hun keuze bepalen. Zo menen we bijvoorbeeld dat we bij onze keuzes voor een ziektekostenverzekering, een koophuis of een crèche of school voor onze kinderen eerst over voldoende informatie moeten beschikken, zodat we de voors en tegens van de verschillende keuzeopties goed tegen elkaar kunnen afwegen en pas daarna een verstandige beslissing nemen. Daarom laten we ons bij dergelijke keuzes uitgebreid informeren.
Adverteerders zijn wat dat betreft veelal realistischer en bespelen voornamelijk onze gevoelens: ze adverteren hun producten in spotjes met mooie, vrolijke mensen of laten zogenaamde wetenschappers in witte jassen het product aanprijzen. Winkels dompelen ons in muzak, die ons koopgedrag moet stimuleren. Voor politici geldt hetzelfde: wie erin slaagt de emoties van het publiek te bespelen, bijvoorbeeld door gevoelens van onvrede te mobiliseren, weet algauw de kiezers aan zijn kant te krijgen.
De meesten van ons zullen toegeven dat we soms keuzes maken die niet op rationele argumenten zijn gebaseerd, bijvoorbeeld wanneer we verliefd worden of wanneer we ons laten verleiden tot het eten van iets lekkers terwijl we willen afvallen. Weinigen zullen echter toegeven dat irrationele keuzes eerder regel zijn dan uitzondering.
Maar in hoeverre kúnnen we rationele keuzes maken? Zijn we ooit werkelijk vrij in onze keuzes? En, zo nee, wat bepaalt of beïnvloedt onze keuzes en zijn het dan nog wel onze keuzes? (pagina 18)
Lees ook van Will Tiemeijer. Hoe mensen keuzes maken : de psychologie van het beslissen (2011)
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen